Over de energietransitie: wat betekent het voor huurders?

Globaal, nationaal, stedelijk

De aarde warmt steeds meer op ten gevolge van COin de atmosfeer door met name industriële veeteelt, ontbossing en het gebruik van fossiele brandstoffen. Het ontwerp voor een nationaal klimaatakkoord ligt klaar om in 2020 in werking te treden. Nederland wil in 2030 de uitstoot van CO2 met ten minste 49 procent verminderd hebben. Amsterdam wil voor 2050 een aardgasloze stad zijn.

Dat betekent dat voor het jaar 2050 alle Amsterdamse huizen van het aardgas af moeten. De overheid rekent erop dat woningcorporaties het voortouw nemen. De zeven Amsterdamse woningcorporaties hebben een hoofdrol en komen als eerste op het toneel van de energietransitie. Als zij samen de klus klaren, zijn in Amsterdam 60% van alle Amsterdamse huurwoningen van het gas af. De Key hoort daarbij.

Wat is energietransitie van woningen?

Simpel gezegd: woningen moeten eerst goed geïsoleerd worden, voordat er een alternatieve energiebron voor gas kan worden toegepast, waarna de woning van het gas wordt afgekoppeld.

Van het isoleren van bestaande flatwoningen zijn nog niet veel voorbeelden. Alternatieve energiebronnen zijn er legio; uiteenlopend van zonne-energie, wind, stadsverwarming tot warmte gebruik van riool, grachten of diepere aard/grondwaterlagen via warmtepompen.

Wat doet De Key aan energietransitie?

Op dit moment wordt alle nieuwbouw gasloos en energieneutraal opgeleverd, met zonnepanelen standaard op het dak. Voor haar al bestaand woningbezit heeft het Platform Energietransitie van De Key een Plan van Aanpak (PvA) geschreven. Dat PvA is een soort startnotitie en verkenning van de richting die De Key uit wil. Het is geschreven op basis van de portefeuillestrategie van haar woningbezit, de routekaart van Aedes (branche-organisatie van de woningcorporaties) en de visie die De Key tot nu toe heeft om de energietransitie toe te passen op haar huurwoningen. Hierbij een samenvatting van het stuk.

Bijdrage en standpunt Arcade

Arcade is uitgenodigd door De Key om deel te nemen aan het Platform Energietransitie van De Key. Namens Arcade nemen twee bestuursleden van Arcade (Harrie Houtbeckers en Bob Soer) hieraan deel. Bij het platform zitten namens De Key de verantwoordelijk procesmanager voor Energietransitie en de medewerker Communicatie, verantwoordelijk voor het betrekken van medewerkers van De Key en huurders. Zij geven richting aan het beleid van De Key op gebied van energietransitie en doen voorstellen aan de directie hierover.

Arcade heeft momenteel de rol van actieve kritisch toehoorder. Het PvA bevat op dit moment nog geen concrete voorstellen. Zodra deze er wel komen; als eerste over zonnepanelen, ongeveer eind maart dit jaar, zal Arcade officieel een advies uitbrengen.

Arcade ziet het als een grote uitdaging om bewoners(commissies) op een volwaardige manier te (laten) betrekken, vanaf het moment dat de plannen per complex worden uitgedacht.

Veel van die concrete plannen zullen neerkomen op een soort van renovatie/groot-onderhoud. Arcade heeft in haar feedback op het PvA benadrukt dat bij renovatie de Amsterdamse Kaderafspraken uitgangspunt dienen te zijn voor het betrekken van Arcade en bewoners(commissies) bij de plannen van De Key. Gezien veel ervaringen tot nu toe tussen De Key en bewonerscommissies (BC-s), heeft Arcade haar bezorgdheid uitgesproken dat bewonersparticipatie teveel achteraf en als communicatiesmeermiddel zal worden ingezet. De Key heeft verzekerd dat deze zorgen onterecht zijn.

Volgens Arcade, de twee grote dilemma’s in het PvA energietransitie van De Key

  1. De Key heeft globaal de kosten berekend en die bedragen maar liefst 1 miljard tot 2050. Om dat op te hoesten wil De Key zoveel mogelijk gaan verkopen. Arcade wil juist de uitverkoop van sociale huurwoningen zoveel mogelijk beperken en eigenlijk stoppen. Er zijn er immers al te weinig. In plaats van verkoop ziet Arcade meer in een afschaffing van de verhuurdersheffing en dat de overheid voor financiële steun voor de energietransitie zorgt.
  2. Hoe oude woningen en grote eenheden met veel appartementen met name in de binnenring daadwerkelijk energieneutraal te krijgen? Zullen die investeringskosten wel tegen de besparing door minder energieverbruik opwegen? Zoals het PvA stelt: wanneer is sloop en nieuwbouw rendabeler dan grootse verbouwingen die niet opleveren wat je ervan mag verwachten? Arcade waarschuwt dat juist de bewoners van oude en minst energiezuinige complexen niet de dupe van deze plannen mogen worden.

Basisvisie Arcade

Energietransitie is noodzakelijk, huurders mogen daar niet de dupe van worden, en totale woonlasten ná de energietransitie mogen niet hoger worden. De Woonbond stelt zelfs dat de woonlasten door de energietransitie omlaag kunnen.

Waar mogelijk moeten huurders en BC-s met eigen voorstellen kunnen komen.

Waar mogelijk moeten als eerste zonnepanelen geplaatst worden: op de grotere complex-daken het liefst volgens de formule van de postcoderoos.

Werk samen in en met de gemeente en met andere corporaties.

Arcade-werkgroep Energietransitie

Sinds eind november 2018 draait de werkgroep energietransitie van Arcade.

De komende jaren zal deze werkgroep hard nodig zijn voor de ondersteuning van BC-s en de uitwerking van de visie van Arcade op onderdelen van de energietransitie. De werkgroep neemt deel aan excursies, verzorgt zelfs al wat voorlichting aan medewerkers van De Key over onze behoeftes en rechten bij de energietransitie en bewonersparticipatie daarbinnen. Feedback op het PvA van De Key is het eerste resultaat van deze werkgroep. Zonder actieve leden vanuit BC-s kan de werkgroep niet goed functioneren. Meld je aan om aan deze werkgroep deel te nemen door een e-mail te sturen naar info@hvarcade.nl met als onderwerp “Aanmelding werkgroep Energietransitie”.

Cursus/scholingsbeleid

November-december 2018 is door Arcade met hulp van de Woonbond een cursus georganiseerd voor BC-s over de overlegwet, rechten van BC-s, groot onderhoud en de energietransitie. Totaal hebben bijna 30 mensen daar enthousiast aan deelgenomen.

Voor de toekomst willen we zeker doorgaan met cursussen en scholing. In de volgende nieuwsbrief volgt hier meer info over.