Huurdersorganisaties en bewonerscommissies hebben informatierecht, overlegrecht, adviesrecht en agenderingsrecht. Bewonerscommissies hebben iets minder rechten dan huurdersorganisaties. De laatsten mogen bijvoorbeeld meepraten met beleidsmakers en het gemeentebestuur. Ieders rechten en plichten zijn vastgelegd in de Overlegwet.
De belangrijkste rechten op een rij
Informatierecht
Huurdersorganisaties en bewonerscommissies hebben het recht om informatie van de verhuurder te ontvangen over:
- plannen voor het slopen van woningen;
- het onderhoud van woningen;
- de huurprijzen.
Het informatierecht geldt zowel voor bestaand beleid als voor (voorgenomen) wijzigingen in beleid.
Adviesrecht
De huurdersorganisaties en bewonerscommissies hebben het adviesrecht. Dit betekent dat zij de verhuurder een schriftelijk advies mogen geven over zijn voorgenomen beleid.
Het advies moet als volgt verlopen:
- De verhuurder geeft zijn huurders schriftelijke informatie over zijn beleid.
- De verhuurder overlegt hierover met de huurdersorganisatie of de bewonerscommissie.
- De huurdersorganisatie of bewonerscommissie krijgt ten minste 6 weken de tijd om schriftelijk advies uit te brengen.
- De verhuurder voert zijn plannen niet uit voordat de huurdersorganisatie of bewonerscommissie een advies heeft kunnen uitbrengen.
Wil de verhuurder afwijken van het advies? Dan moet hij dit binnen 2 weken schriftelijk melden aan de huurdersorganisatie of bewonerscommissie. Hij geeft daarbij aan waarom hij het advies geheel of gedeeltelijk niet opvolgt.
Agenderingsrecht
Huurdersorganisaties en bewonerscommissies hebben agenderingsrecht. Dit is het recht om onderwerpen op de overlegagenda te zetten.
Externe deskundigen uitnodigen
Ook hebben de verhuurder, huurdersorganisatie en bewonerscommissie het recht om deskundigen uit te nodigen om deel te nemen aan overleg met de verhuurder. De huurdersorganisatie kan de externe deskundige ook uitnodigen een schriftelijk advies uit te brengen.
Bewonerscommissies: iets minder rechten
Bewonerscommissies hebben iets minder rechten dan de huurdersorganisatie. De verschillen op een rij:
- Bewonerscommissies mogen alleen meepraten over plannen voor hun eigen wooncomplex. Bijvoorbeeld over sloop en renovatie van de woningen in dat wooncomplex. Of het servicekostenpakket voor het wooncomplex.
- De bewonerscommissie heeft geen instemmingsrecht op het beleid voor servicekosten, al kan een bewonerscommissie wel aangeven of bijvoorbeeld de hoogte van servicekosten terecht zijn. De huurdersorganisatie heeft wél invloed op het beleid voor servicekosten. Instemmingsrecht betekent dat de huurdersorganisatie met het gevoerde beleid moet instemmen. De verhuurder mag dus geen beleid voeren dat afwijkt van de wens van de huurdersorganisatie.
- Bewonerscommissies hebben geen recht op een vergoeding. De verhuurder moet er wel voor zorgen dat de bewonerscommissies hun taken kunnen uitvoeren. De verhuurder kan bijvoorbeeld vergaderruimte ter beschikking stellen. Of de bewonerscommissie een kopieerapparaat laten gebruiken. Arcade stelt per bewonerscommissie een jaarlijks onkostenbudget beschikbaar van € 150,00 plus € 1,- per vertegenwoordigde wooneenheid. Dit kan bijvoorbeeld worden gebruikt voor printwerk, bankkosten, zaalhuur en versnaperingen tijdens vergaderingen.
Meer informatie
Als u precies wilt weten hoe de Overlegwet in elkaar steekt, dan kunt u de volledige wettekst lezen op de website van de Rijksoverheid. Wilt u een beknopt maar volledig overzicht van alle rechten en plichten, ga dan naar deze goed leesbare webpagina van de Rijksoverheid.
Aanvullende afspraken bij vernieuwing en verbetering
De gemeente, woningcorporaties en Huurdersvereniging Amsterdam hebben in 2015 afspraken gemaakt over hoe corporaties en huurders in Amsterdam het participatieproces inrichten bij de vernieuwing of verbetering van woningen. De Amsterdamse Kaderafspraken gelden in Amsterdam boven op de Overlegwet.
In het najaar van 2017 zijn de kaderafspraken geëvalueerd. Voorstellen voor verbetering van enkele onderdelen worden uitgewerkt en verwerkt in de nieuwe versie van de Amsterdamse Kaderafspraken die in 2020 ingaat.
Als u de Amsterdamse Kaderafspraken wilt nalezen dan kunt u deze vinden op de website van de gemeente Amsterdam.