Categorie: Werkgroepen

Beste huurder! Bij deze ontvangt u weer de nieuwsbrief van Huurdersvereniging Arcade, boordevol nieuws, tips en een leuke fotowedstrijd

Fotowedstrijd: trots op mijn mooie huurwoning.
Fotowedstrijd: trots op mijn mooie huurwoning.

U leest onder andere over:

Lees hier de volledige nieuwsbrief van juni 2022.

 

Stadsgeograaf Cody Hochstenbach schreef het boek Uitgewoond, waarin hij pleit voor een fundamenteel andere woonpolitiek om de wooncrisis aan te pakken. ‘Het streven moet niet zijn wonen iets betaalbaarder te maken, maar: betaalbaar wonen voor iedereen.’

Cody Hochstenbach tijdens de Algemene Ledenvergadering van Arcade
Cody Hochstenbach tijdens de Algemene Ledenvergadering van Arcade

Hoe kijkt u aan tegen tijdelijke huurcontracten? Zijn ze een oplossing voor de wooncrisis?

‘Het risico met tijdelijke huurcontracten is dat het een doel op zich wordt en dat fijn wonen – het echte doel – uit het zicht raakt. Door de ‘Wet doorstroming huurmarkt 2015’ konden tijdelijke huurcontracten gemakkelijker worden toegepast. Het idee was dat deze tijdelijke huurcontracten de doorstroming bevorderden. Mensen zouden eerder naar een woning verhuizen die ook daadwerkelijk bij hun inkomen past. Eigenaren moesten door de wet verleid worden hun woning te verhuren. Tijdelijke huurcontracten zouden verhuur dus aantrekkelijker maken. Hierdoor zou het aanbod toenemen. Een stelling waar overigens helemaal geen bewijs voor is.’

Stress, angst en onzekerheid

‘Uit onderzoek in Engelstalige landen waar tijdelijke contracten al langer gebruikelijk zijn, blijkt dat er ook veel nadelen aan zitten. In Australië en Groot-Brittannië mag een verhuurder bijvoorbeeld maandelijks de huur opzeggen, zonder opgave van reden. Tijdelijke huurcontracten zorgen daarmee voor stress, angst en onzekerheid. Ze leiden ook tot slechtere werk- en schoolprestaties. Als een zwangere vrouw woonstress ervaart door een tijdelijk huurcontract of een hoge huur, kan het kind ontwikkelingsproblemen of ondergewicht krijgen. Dat tijdelijke contracten invloed hebben op het mentale welzijn, zie ik te weinig terugkomen in het maatschappelijke debat.’

Kloof tussen huurders en kopers

‘Met tijdelijke huurcontracten vergroot je de kloof tussen huren en kopen. Huurders krijgen niet de woonzekerheid die kopers wel hebben. Er wordt vaak gezegd dat huurders die te ruim wonen maar moeten verhuizen. De vraag is waarom we dat nooit van kopers vragen die ook nog veel vaker vrij ruim wonen. Als je de doorstroming wil bevorderen, doe dat dan door mensen betaalbare en aantrekkelijke alternatieven te bieden. Niet door mensen met tijdelijke huurcontracten te dwingen om op een gegeven moment weer te verhuizen.’

Hoe kijkt u aan tegen middenhuur? Is dit een oplossing voor de wooncrisis?

‘Het punt is dat veel huishoudens met een middeninkomen helemaal geen middenhuur kunnen betalen. Dat geldt zeker voor gezinnen met een middeninkomen. Zij vormen 28 procent van de totale groep huishoudens met een middeninkomen. Maar ook de overige 72 procent kan een huur van 750 euro per maand een stuk beter betalen dan de 1000 euro die voor middenhuur gevraagd wordt. Er is dus vooral behoefte aan sociale huurwoningen. Middenhuur is eigenlijk dure huur. In feite gaat het om hoge huren per vierkante meter.’

Er wordt vaak gezegd dat de huurprijzen in de vrije sector zo hoog zijn doordat er relatief weinig vrijesectorwoningen in Nederland zijn. Wat vindt u hiervan?

‘Met deze bewering ben ik het niet eens. Daarbij is het zo dat als er voldoende betaalbare koopwoningen en sociale huurwoningen komen waar je ook met een middeninkomen welkom bent, de vraag naar vrije sectorwoningen vanzelf omlaag gaat. Hierdoor gaat de hoge huur vervolgens óók omlaag. De vraag naar vrije sectorwoningen is een vraag uit noodzaak. Niemand wil zo lang zulke hoge huren betalen. Als een langdurige woonplek heeft de sector geen bestaansrecht.’

Wat gaat wel helpen om de wooncrisis aan te pakken? Welke rol kan de nieuwe Amsterdamse wethouder Wonen hierbij spelen?

‘Amsterdam zou lagere grondprijzen kunnen hanteren zodat corporaties en ontwikkelaars meer kunnen bouwen. De gemeente heeft invloed op het soort woningen dat gebouwd wordt en zou daarbij vooral op meer sociale huurwoningen moeten inzetten. Verder zouden gemeentes bij het Rijk voor brede volkshuisvesting moeten lobbyen. Daarvoor moeten er natuurlijk ook meer sociale huurwoningen bijkomen. Niet alleen kleine woningen waarbij de huuropbrengsten nu net genoeg opbrengen voor corporaties, maar ook grotere voor gezinnen. Daarvoor is ingrijpen in de woningvoorraad en echte volkshuisvesting noodzakelijk. Het streven moet niet zijn wonen iets betaalbaarder te maken, maar betaalbaar wonen voor iedereen.’

Fotowedstrijd

Hoe trots bent u op uw huurwoning? Hoe heeft u van uw huurwoning een heerlijke plek gemaakt? Stuur ons een mooie foto van uw lievelingsplek in huis. Het bestuur van Arcade verloot drie exemplaren van Cody Hochstenbach’s boek Uitgewoond onder de leukste inzenders. Stuur uw foto tot 30 juni 2022 naar dit adres. info@hvarcade.nl

Begin dit jaar was het weer zover. Toen viel bij alle huurders weer de brief over de jaarlijkse huuraanpassing (lees: huurverhoging) op de mat. Maar die huurverhoging hoeft niet per se een voldongen feit te zijn. Het kan ook anders uitpakken blijkt uit het relaas van Wim Staffeleu, huurder van een woning aan de Haarlemmer Houttuinen.

Samen met de actiegroep Weiger de Huurverhoging heeft hij in 2020 bezwaar gemaakt tegen de huurverhoging. En met succes! ‘Eigenlijk hoef je niet eens bezwaar te maken. Door gewoon het oude huurbedrag te betalen, maak je immers automatisch bezwaar tegen de huurverhoging,’ zo vertelt Wim. ‘Natuurlijk kreeg ik wel brieven en herinneringen van De Key over zogenaamde “huurachterstand”, maar die stonden vol missers.’

Dat de huurverhoging uiteindelijk ongegrond is verklaard komt door nalatigheid van Lieven de Key. Die heeft namelijk verzuimd om binnen zes weken een aangetekende rappelbrief te sturen. Wim is er blij mee.

Ook geeft hij aan dat het soms om behoorlijke bedragen kan gaan. Om een indruk te geven heeft hij speciaal voor Arcade en haar leden een berekening gemaakt. ‘Uitgaande van een huurtermijn van tien jaar levert mij dit bijna € 3000,- euro op. Een mooi bedrag waarmee ik ook andere leuke dingen kan doen.’

Het devies van Staffeleu is dan ook: maak altijd bezwaar tegen de huurverhoging. Het kan je zomaar duizenden euro’s schelen.

Meer weten? Bezoek de website van Wij weigeren de huurverhoging voor een stappenplan.

Tjeempie, de energieprijzen rijzen de pan uit. En dat is nog maar het begin. Wie weet wat er nog aan komt aan prijsstijgingen. Straks binnen je jas aan, alleen koude schotels en rauwkost eten, glaasjes kraanwater drinken? Is daar iets aan te doen?

Zeker wel. Maar hoe, dat verschilt per persoon en huishouden. Sommigen leven al zuinig, anderen minder. Uit de praktijk blijkt dat er altijd wel iets op de energiekosten valt te besparen. Alleen hoe?

Natuurlijk valt er iets aan te doen of nog een schepje er bovenop als je al begonnen bent. Diverse organisaties houden zich er mee bezig. Dat is handig, dan hoef je zelf het wiel niet meer uit te vinden. Deze organisatie hebben veel ervaring die zij kunnen delen. Zo heeft !WOON energiecoaches en voeren zij actie voor dubbelglas. Daarnaast is er de FIXbrigade. Zowel de energiecoaches als de FIXbrigade komen bij bewoners thuis voor tips en wat klussen.

De fixbrigade
De fixbrigade

Nu de zomer nadert en het stookseizoen is afgelopen lijkt het niet de tijd om gebruik te maken van hun diensten. Maar schijn bedriegt. Tegen de tijd dat het stookseizoen weer begint kan alles maar beter in orde zijn. Bovendien hebben zowel de coaches als fixers nu meer tijd. Dus maak nu een afspraak.

De gratis energiecoach komt bij u thuis

Hiervoor heeft Stichting !WOON energiecoaches opgeleid. Dit zijn vrijwilligers die bij bewoners thuis komen en met hun ervaring tips kunnen geven. Daarnaast hebben zij enkele materialen bij zich die zij kunnen uitdelen of goedkoop aanbieden. Zoals ledlampen, radiatorfolie en tochtstrips.

De energiecoaches gaan systematisch te werk. Zij hebben op hun tablet een app met alle mogelijkheden. Deze app wordt voortdurend bijgewerkt. Het ene huis is het andere niet. Elke nieuwe situatie levert weer een aanvulling op voor de app. Het leuke van de app, althans voor de bewoners, is dat de app ook aangeeft hoeveel geld er ongeveer bespaard wordt met welke maatregel. Soms wordt ook de CO2-uitstoot aangegeven. Dat geeft meer inzicht.

Het gaat meestal niet om grote besparingen. Maar meerdere kleintjes kunnen samen toch een grote besparing opleveren. Om welke maatregelen kan het gaan? Ledlampen besparen veel ten opzichte van ouderwetse gloeilampen in verbruik en gaan bovendien veel langer mee.

Radiatorfolie zorgt ervoor dat de warmte niet via de muur naar buiten wegvloeit. De thermosstaat een paar graden lager scheelt ook flink. Zeker in kamers die niet permanent gebruikt worden. Of korter douchen.

Ook in de keuken valt te besparen. Geen volle waterkoker voor maar één kopje koffie of thee. Het gas onder de pannen niet voluit laten branden. Dan verdwijnt er veel warmte langs de pan. De koelkast regelmatig ontdooien. Met een ijslaag(je) schiet het verbruik omhoog. En zo kunnen we nog wel even doorgaan.

Nieuwsgierig en/of enthousiast geworden? En wilt u ook een afspraak maken met een energiecoach? Dat kan via: www.wooninfo.nl/energiecoach of bel naar 020-5230190. Er zijn u al meer dan 5000 tevreden Amsterdammers voorgegaan.

Dubbel glas

Wat uiteraard ook heel belangrijk is is een goede isolatie. En dan niet alleen kieren, tocht en dergelijke. Er is te veel warmteverlies omdat er nog te veel woningen zijn met (soms deels) enkel glas. In heel Amsterdam zijn dat wel 100.000 woningen, waarvan 34% bij corporaties. Daarnaast hebben de helft van alle woningen oud dubbel glas, dat niet meer optimaal isoleert. Dit kunnen de energiecoaches niet oplossen. Dit zal afgedwongen moeten worden bij Lieven de Key. Een schone taak voor bewonerscommissies. Hierbij zou het volgens !WOON helpen indien enkel glas erkent wordt als een gebrek. Dan is Lieven de Key verplicht om dat te verhelpen. Maar ja, zo’n maatregel moet weer in politiek Den Haag geregeld worden. En zoiets kan heel erg lang duren.  Volgens Jeroen Slot, hoofd Onderzoek, Informatie en Statistiek van de gemeente Amsterdam, wonen juist de mensen met de laagste inkomens vaker in de slechtst geïsoleerde woningen. Dit leidt tot zogenaamde ‘energiearmoede’. Dat zal bij woningen van Lieven de Key niet anders zijn. Een teken dat een actie voor dubbel glas zinvol en urgent is.

Indien er geen bewonerscommissie bestaat zal er een opgericht moeten worden. Arcade kan hierbij een helpende hand bieden. Het is volkomen duidelijk dat energiebesparing niet vanzelf gaat. Huurders moeten niet gelaten afwachten. Maar vooral zelf initiatief nemen, de boel activeren. Maar wel georganiseerd als bewonerscommissie. Naast Arcade kunnen huurders ook ondersteund worden door stichting !WOON. Kijk op www.wooninfo.nl.

De Fixbrigade in Oost komt aan huis en fikst problemen meteen

Onder de bezielende leiding van Francis Langedijk opereert in Amsterdam Oost de Fixbrigade. Dit is een prachtig buurtinitiatief om bewoners met een minimuminkomen te helpen met het energiezuiniger maken van hun woning. Bewoners met iets meer inkomen betalen een kleine vergoeding. Zelf omschrijft Francis het als volgt: ’In oude huizen fixen wij wat verhuurders laten liggen.’

Francis wordt bijgestaan door een team van leerlingfixers, voornamelijk statushouders. De uitvalsbasis is De Jungle, gevestigd in de Tweede van Swindenstraat 26. De Jungle is een kennis- en informatiecentrum voor energietransitie, voedselveiligheid en klimaat.

De nadruk bij de Fixbrigade ligt op het beter isoleren van woningen. Bewoners zijn soms zelf aan de slag gegaan. Maar door gebrek aan inzicht en materiaalkennis is dit vaak niet optimaal. En dat is nu juist de sterke kant van Francis en zijn team. Zij gaan de hele woning door en met hun ervaring is het zo gepiept. In Amsterdam Oost is de Fixbrigade al 6 jaar een succesnummer.

Wat komen Francis en zijn team zoal tegen bij zijn huisbezoeken? Dat is nogal divers. Van overgeschilderde tochtstrips die daardoor niet meer functioneren. Dubbel glas dat zijn langste tijd heeft gehad. Een brede vensterbank boven de radiator, die de luchtcirculatie blokkeert. Een verkeerd afgestelde CV-ketel komt erg vaak voor. Het ontbreken van radiatorfolie. Kieren die dichtgekit moeten worden.

Net als bij de energiecoach van !WOON geldt ook hier: vele kleine besparingen maken samen een grote. Maar bij de Fixbrigade ligt het accent net iets anders. Meer op de praktische uitvoering en isolatie, minder op adviezen.

Geïnteresseerden kunnen via De Jungle contact opnemen. Via de mail Fixbrigade@jungle.amsterdam of telefoon 020-7373326. Even langs lopen kan ook.

Vanwege het succes wordt er gewerkt aan Fixbrigades in andere stadsdelen. Op dit moment is er belangstelling in meerdere stadsdelen, waarvan Noord en Nieuw-West het verst gevorderd zijn. Zowel PvdA als GroenLinks hebben in hun verkiezingsprogramma opgenomen om meer Fixbrigades op te richten. Om meer politieke druk uit te zetten roept De Jungle huurders op om zoveel mogelijk bij het stadsdeel en/of gemeente te vragen om een Fixbrigade. Het concept hiervoor ligt klaar in De Jungle. Zij doen ook de stedelijke coördinatie.

Iedere huurder betaalt servicekosten. Servicekosten zijn alle kosten die de verhuurder op grond van de huurovereenkomst bovenop de huurprijs aan huurders in rekening brengt.

Bij servicekosten gaat het om leveringen en diensten in een complex. Voorbeelden van levering en diensten zijn de collectieve verlichting in de gemeenschappelijke ruimte, de schoonmaak van de gemeenschappelijke ruimte, het tuinonderhoud (als er een binnentuin aanwezig is) of kosten voor verwarming via een collectieve ketel.

Als er een bewonerscommissie aanwezig is in het complex, heeft deze inzage in de afrekening van de servicekosten voordat deze naar de huurders gaat. De afrekening servicekosten bevat een overzicht waaruit blijkt of de werkelijke kosten hoger of lager zijn dat wat door de huurder maandelijks als voorschot is betaald.

Alleen werkelijk gemaakte kosten mogen in rekening worden gebracht

De Woonbond – de stem van hurend Nederland – legt op haar website uit hoe je de servicekosten kunt checken. Het is bijvoorbeeld belangrijk om te controleren of de afrekening klopt en of alleen werkelijk gemaakte kosten in rekening worden gebracht. Doe dat samen met de buren of vraag je bewonerscommissie of Arcade om hulp.
Zie voor meer informatie: https://www.woonbond.nl/nieuws/check-je-servicekosten

Lieven de Key heeft het een en ander over servicekosten op papier gezet. Hierin staat wat de huurder kan verwachten als het om servicekosten gaat. Zie voor meer informatie onderstaande bijlage:

Arcade heeft 2 februari 2022 het voorgenomen besluit huurverhoging 2022 en op 16 februari 2022 de aangepaste versie van het voorgenomen besluit van Lieven de Key ontvangen. Daar heeft Arcade heeft advies over uitgebracht. Hierbij een samenvatting van dat advies.

De werkgroep huurverhoging van leden van Arcade heeft de brief bestudeerd en deze gezamenlijk besproken. De werkgroep is  in overleg gekomen tot de onderstaande beoordeling en adviezen op het voorgenomen besluit. De opmerkingen en adviezen zijn per onderwerp ingedeeld.

Inkomensafhankelijke huurverhoging

De inkomensgrenzen voor de inkomensafhankelijke huurverhoging moeten in lijn te zijn met het beleid van de rijksoverheid. Er is aangegeven dat deze grenzen ten tijde van het opstellen nog niet precies bekend waren. Deze zullen in het definitieve huurverhogingsvoorstel worden geactualiseerd. Wij vragen dit in de reactie op dit advies te bevestigen. We gaan ervan uit dat Lieven de Key de formulering in het huurverhogingsvoorstel aanpast aan de genoemde bedragen en grenzen in circulaire van de minister. Met name de formuleringen in 1.1.4 en 1.2.2 in Bijlage 1 en de formuleringen in 1.1.2 en 1.2.2 in Bijlage 2.

Woonlastenakkoord 

De afspraak met de gemeente mag dan zijn komen te vervallen, voor veel huurders zijn er nog steeds betalingsproblemen. De coronacrisis is minder heftig geworden maar werkt nog steeds door in de mogelijkheden voor veel huurders om voldoende inkomen te genereren. Dit zal nog geruime tijd invloed hebben op de inkomenssituatie van veel huurders.

Daarbij komt de stijging van de woonlasten door de veel hogere energierekeningen vanaf half 2021 en de verhoging van de gemeentebelastingen in 2021 en 2022. Tel daar de, in 2021 ingezette en in 2022 te verwachten, daling van koopkracht nog bij op.

Naar aanleiding van deze ontwikkelingen komt er een herziening van de NIBUD berekening over de gewenste verhouding tussen woonlasten en inkomen. Arcade wil deze ontwikkelingen en de herziene NIBUD berekening betrekken in de komende aanpassingen van het huurbeleid.

Wij vragen Lieven de Key ook om de genoemde ontwikkelingen mee te nemen in de beoordeling van de voorgenomen huurverhoging per 1 juli, en doen daar in de volgende punten concrete voorstellen voor.

Betaalbaarheid

Lieven de Key voert aan dat de jaarlijkse huurverhogingen nodig zijn voor onderhoud en verbetering van bestaande woningen. Arcade ziet dat belang maar weet anderzijds ook dat Lieven de Key er financieel goed voorstaat en haar leningen aan het afbouwen is.

Ook krijgen corporaties korting op de verhuurderheffing die vanaf dit jaar wordt afgebouwd. Arcade is van mening dat er daardoor ruimte ontstaat om, naast te investeren in het woningbezit van Lieven de Key, ook de betaalbaarheid van de huren te verbeteren. Met het oog op de stijgende woonlasten voor huurders is dit het juiste moment om daar op in te zetten.

Passendheid huren

De betaalbaarheid van de huren staat onder druk, om deze betaalbaarheid te kunnen waarborgen zijn er voor de sociale huren, maar ook voor de zogenoemde middenhuur, passendheidsgrenzen vastgesteld. Wij zijn van mening dat deze grenzen ook in deze huurverhogingsronde het uitgangspunt dienen te zijn voor de voorstellen die gedaan worden.

In uw voorstel lezen wij dat door de huurverhogingen, de huren deels boven de passendheidsgrenzen uitstijgen. Uit de beantwoording van onze vraag om dit te verduidelijken blijkt dat het hier om huurders gaat die in het afgelopen jaar huurverlaging hebben gehad op basis van inkomensdaling of nieuwe huurders die daarmee op dit moment een huur hebben die (maximaal) passend is. Deze huurders gaan met het voorstel netto meer huur betalen, terwijl dit de huurders betreft met de meest kwetsbare financiële situatie. Zij hebben geen invloed op het gegeven dat de passendheidsgrenzen (nog) niet zijn aangepast en hebben geen zekerheid óf en wanneer dat wel gaat gebeuren. Zij krijgen hiervoor echter wel de rekening gepresenteerd door Lieven de Key.

Wij vragen Lieven de Key dan ook om deze huurders geen huurverhoging in rekening te brengen en de financiële gevolgen voor Lieven de Key van het niet aanpassen van de grens neer te leggen waar deze hoort; bij de minister en de rijksoverheid.

Advies en voorstel 1: Ons concrete voorstel en advies aan Lieven de Key is om de huurverhoging voor deze groep huurders aan te houden. Zodra de passendheidsgrenzen zijn aangepast, zoals uw verwachting is, kan er alsnog een huurverhogingsvoorstel aan deze groep huurders worden gestuurd.

Geen huurverhoging voor woningen met een laag energielabel

Arcade ziet de forse stijging van energielasten als belangrijkste bedreiging voor betaalbaarheid van de woonlasten. Voor huurders die in woningen wonen met een slechte energieprestatie heeft dit een veel groter effect. Zij gebruikten altijd al meer energie en betalen meer, maar door de hogere energieprijzen worden ze financieel extra hard geraakt.

Arcade vindt daarom dat Lieven de Key de huurders van woningen met een slechte energieprestatie tegemoet moet komen om ze enigszins te compenseren voor de gestegen woonlasten.

Advies en voorstel 2: Concreet stelt Arcade voor om de huurders van woningen met een energielabel D, E, F en G geen huurverhoging aan te zeggen.

Advies en voorstel 3: Huurders van woningen met een D, E, F of G-label die een huur hebben boven de passenheidsgrenzen en een inkomen onder de norm voor inkomensafhankelijke huurverhogingen dienen gecompenseerd te worden door verlaging van de huur tot de passendheidsgrens.

Het bovengenoemde draagt bij aan verbetering van de betaalbaarheid voor huurders en motiveert Lieven de Key om voor deze woningen snel een verbeteringsplan te maken voor verduurzaming.

Onze adviezen 2 en 3 zijn in lijn met het voorstel van de Woonbond aan de ministers Schouten en De Jonge van 15 maart jl. De Woonbond schrijft: “Bevries of verlaag de huurprijzen van slechte labels (D, E, F en G). Dit beschermt huurders in slecht geïsoleerde huurwoningen tegen huurstijgingen in een woning met hoge energielasten en zorgt voor een prikkel aan verhuurders om de woning te verduurzamen.” 

Rol van de huurtoeslag

Lieven de Key gaat er vanuit dat huurtoeslag een vangnet is voor de lage inkomens bij het jaarlijks verhogen van haar huren. Ten eerste vindt Arcade het niet kies dat voor het verhogen van huren het argument wordt genoemd dat huurders grotendeels door verhoging van de huurtoeslag worden gecompenseerd. Dit wekt de indruk dat huurverhogingen niet worden gematigd omdat de overheid dat extra bedrag wel bij zal passen. Daar komt bij dat niet alle huurders met een smalle beurs in aanmerking komen voor huurtoeslag en is het besteedbaar inkomen (door de huurverhogingen) met name voor deze groep de afgelopen jaren aanzienlijk gedaald.

Ten tweede wordt er gewerkt aan een nieuw huurtoeslagsysteem dat in 2025 in werking moet gaan.

De eerste voorstellen gaan in de richting van hogere drempels voor huurtoeslag en minder toeslag voor de huren boven de 600 euro. Arcade is van mening dat Lieven de Key met deze ontwikkelingen vanaf nu rekening dient te houden in haar huurbeleid.

Huurverhoging voor middenhuur, vrije sector

De voorgestelde huurverhoging van 3.3.% voor alle vrije sectorhuurwoningen houdt geen rekening met de scheiding tussen middenhuur, tot Euro 1068,86, en de vrije sector met een huur boven die grens.

Wij vragen Lieven de Key om in haar voorstellen voortaan de middenhuren als een aparte categorie op te nemen en te omschrijven in het huurverhogingsvoorstel.

Middenhuren worden, voor zover ons bekend, door Lieven de Key bij aanvang afgesteld op de bovengrens van 1068,86. Door huurverhogingen van 1% boven inflatie zou de huur voor de huurders boven de grens van middenhuur uitkomen. Arcade wil dat de midddenhuren niet uitstijgen boven deze grens en dat de huurverhoging afgetopt blijven worden op 1068,86. Dit sluit aan op onze eerdere argumentatie wat betreft passendheid van huren in relatie tot inkomens.

Advies en voorstel 4: Primair adviseert Arcade Lieven de Key de huurverhoging voor de gehele vrije sector te maximaliseren op inflatie en de huren in de vrije sector met ten hoogste 2,3% te laten stijgen.

Advies en voorstel 5: Secundair adviseren wij Lieven de Key de huurverhoging voor middenhuren te matigen en daar waar deze door huurverhoging boven de grens van 1068,86 uitkomen af te toppen op deze grens.

Transparantie

Arcade wijst op veranderingen in het systeem van woningwaardering (WWS). Waarschijnlijk gaan deze veranderingen voor of per 1 juli 2022 in, waardoor WOZ-waarde nog maximaal voor 33% mag meetellen in het totaal aantal punten. Gevolg is dat voor een groot aantal woningen het aantal punten fors omlaag zal gaan en onder, op óf dichter bij de liberalisatiegrens zal komen te liggen. Arcade acht het van belang voor alle huurders dat zij geïnformeerd worden over de nieuwe puntenwaardering volgens het WWS, zodat zij weten hoe het puntenaantal zich verhoudt tot de maximale huur voor hun woning.

Advies en voorstel 6: Arcade is van mening dat bij woningen waar door de komende huurverhoging de maximaal redelijke huur op basis van de nieuwe WWS overschreden zal worden, de voorgestelde huurverhoging proactief afgetopt moet worden op de toekomstige bovengrens van de woningwaardering.

Communicatie

Advies en voorstel 7: Arcade geeft het advies om bij de aanzegging van de huurverhoging een puntentelling bij te voegen, gebaseerd op de nieuwe systematiek van woningwaardering.

Advies en voorstel 8: Ook adviseren we de verhelderende antwoorden op de vragen van Arcade en de voorbeelden mee te nemen in het besluit en waar nodig in de communicatie.

Advies en voorstel 9: Lieven de Key hanteert een coulanceregeling voor huurders met betalingsproblemen. Arcade wil daar aandacht voor in de communicatie door middel van een goede, volledige en begrijpelijke uitleg in de huurverhogingskrant.

Advies en voorstel 10: Trouwe huurders zijn niet allemaal digitaal vaardig. Om die reden dient alle relevante informatie door middel van goede, volledige en begrijpelijke uitleg in de huurverhogingsbrief of huurverhogingskrant opgenomen te worden en niet enkel naar de website van Lieven de Key verwezen te worden. De informatie op de website dient in lijn te zijn met die in de brief en huurverhogingskrant.

Conclusie

Samenvattend adviseert Arcade:

  1. De huurverhoging voor huurders die in het afgelopen jaar huurverlaging hebben gehad op basis van inkomensdaling of nieuwe huurders die daarmee op dit moment een huur hebben die (maximaal) passend is aan te houden. Zodra de passendheidsgrenzen zijn aangepast kan er alsnog een huurverhogingsvoorstel aan deze groep huurders worden gestuurd.
  2. Om de huurders van woningen met een energielabel D, E, F en G geen huurverhoging aan te zeggen.
  3. Huurders van woningen met een D, E, F of G-label die een huur hebben boven de passendheidsgrenzen en een inkomen onder de norm voor inkomensafhankelijke huurverhogingen, te compenseren door verlaging van de huur tot de passendheidsgrens.
  4. Om de huurverhoging voor de gehele vrije sector te maximaliseren op inflatie en de huren in de vrije sector met ten hoogste 2,3% te laten stijgen.
  5. Om huurverhoging voor middenhuren te matigen en daar waar deze door huurverhoging boven de grens van 1068,86 uit komen af te toppen op deze grens.
  6. Om bij woningen waar door de komende huurverhoging de maximaal redelijke huur op basis van de nieuwe WWS overschreden zal worden, de voorgestelde huurverhoging proactief af te toppen op de bovengrens van de nieuwe woningwaardering.
  7. Om bij de aanzegging van de huurverhoging een puntentelling bij te voegen, gebaseerd op de nieuwe systematiek van woningwaardering.
  8. Om de verhelderende antwoorden op de vragen van Arcade en de voorbeelden mee te nemen in het besluit en waar nodig in de communicatie.
  9. Om de coulanceregeling voor huurders met betalingsproblemen ook mee te nemen in de communicatie door middel van een goede, volledige en begrijpelijke uitleg in de huurverhogingskrant.
  10. Om alle relevante informatie door middel van goede, volledige en begrijpelijke uitleg in de huurverhogingsbrief of huurverhogingskrant op te nemen en niet enkel naar de website van Lieven de Key te verwijzen.

Door storm Eunice waaide op 18 februari jl. van twee blokken op Riekerhaven het dak eraf. Voor de huurders – een mix van studenten en statushouders – was de maat vol. Ze gingen in huurstaking. Het dakmetaal had hen bijna geraakt. ‘We ervaren een fundamenteel gevoel van onveiligheid.’

We spreken Nina en Bambi, twee betrokken bewoners, over hun actie. ‘Zonder een huurstaking is er weinig druk om zaken aan te pakken,’ stellen ze. ‘Vanwege de wooncrisis nemen mensen met weinig genoegen. We hebben de indruk dat Lieven de Key dit weet en daardoor weinig druk voelt om problemen echt op te lossen. Huurders die ontevreden zijn over hun woonsituatie kunnen toch nergens anders heen. Een huurstaking is hét instrument om wél actie af te dwingen. Daarmee raken we Lieven de Key direct in de portemonnee,’ aldus Bambi en Nina. Ze hopen door de huurstaking op een gelijkwaardige manier in gesprek te gaan met elkaar en zo de problemen op te lossen.

Wat hopen jullie met de huurstaking te bereiken?

Nina: ‘Ten eerste willen we dat alle mankementen worden hersteld. Ook het achterstallig onderhoud. We willen ten tweede dat de veiligheid in en rondom het complex wordt aangepakt. Zo moet een onafhankelijke instantie de dakconstructie beoordelen. Er moet een onafhankelijk bouwrapport komen. Ook moet de Lieven de Key beter op noodsituaties zoals brand en lekkages reageren en de straatintimidatie aanpakken.’

Bambi: ‘Straatintimidatie pak je níet aan door meer politie en camerabewaking in te zetten. Wél door mensen te informeren over ongewenst gedrag. Zo is het niet oké om iemand na te roepen. Verder moeten hulpverleners in gesprek met slachtoffers van straatintimidatie.’

Jullie willen verder dat Lieven de Key het zelfbeheer anders organiseert, begrepen we?

Nina: ’Inderdaad. Lieven de Key moet meer verantwoordelijkheid nemen. De corporatie heeft zich te veel op afstand geplaatst. Sommige bewoners doen het zelfbeheer van het Startblok en krijgen daarvoor huurkorting. Het zelfbeheer is een aanspreekpunt voor bewoners. Grote onderhoudsproblemen kan het zelfbeheer echter niet oplossen. Daarom worden die al jaren doorgegeven aan Lieven de Key. Die lost de problemen echter niet op. Dat leidt tot veel woede en frustratie bij de bewoners die dat afreageren op het zelfbeheer.’

Er was ongetwijfeld veel woede en paniek toen een deel van het dak eraf gevlogen was.

Nina: ‘Inderdaad. Het Parool suggereerde dat Lieven de Key erg behulpzaam was. Ik heb de krant boze mails gestuurd waarin ik dit corrigeerde. De evacuatie kwam op onze schouders terecht. Sommige bewoners moesten door de storm elders onderdak vinden. Lieven de Key had een nummer geopend maar toen ik dat belde konden ze niets doen. Ook zaterdag konden we niet naar huis. Er stroomde overal water doorheen en de elektriciteit was afgesloten. Dit keer was er wél een hotel geregeld. Ik denk dat het geholpen heeft dat ik Helmie Bijleveld, bestuursvoorzitter van Arcade, die zaterdag belde. Zij heeft wellicht druk uitgeoefend.’

Bambi: ‘Er is veel opgebouwde woede en frustratie over de wijze waarop er de afgelopen jaren met onderhoudsproblemen is omgegaan. Mail blijft vaak onbeantwoord en kapotte keukenkastjes worden niet gerepareerd. Er wordt niet verteld waarom reparatieverzoeken langer op zich laten wachten. Toen een deel van het dak eraf vloog kwamen die woede en frustratie er allemaal uit. Er was onvrede over de communicatie. Zo was het onduidelijk of mensen in hun woning konden blijven. Als Lieven de Key beter gaat communiceren, zal er vanuit de huurders ook meer begrip komen.’

Toen iedereen naar huis kon was er natuurlijk weinig vertrouwen in de veiligheid van het complex. Welke organisaties namen jullie in de arm voor de huurstaking?

Nina: ‘Dat waren onder andere de ASVA Studentenunie en de Bond Precaire Woonvormen (BPW). De BPW is een beweging die met (flex)huurders voor recht op wonen en de stad strijdt. We hebben verder bewonersbijeenkomsten georganiseerd en een groepsapp aangemaakt. Daarnaast schreven we persberichten en delen we alles op Instagram. De Democratische Socialisten stelden vragen in de gemeenteraad. We zijn ook andere partijen gaan benaderen. We hebben bijvoorbeeld contact met BIJ1 die waarschijnlijk ook vragen in de gemeenteraad gaat stellen. Ook hebben we contact met een huurrechtadvocaat en stichting !WOON. Zij vertellen wat er bij een huurstaking komt kijken. Het is goed om een advocaat in te schakelen en juridische bijstand te regelen.’

Hoe betrekken jullie alle bewoners bij jullie actie?

Nina: ‘We zijn heel fanatiek op elke deur een flyer gaan plakken. Ook hebben we banners opgehangen. Tientallen huurders zijn nu in huurstaking gegaan. Huurders die dat niet hebben gedaan, ondersteunen ons met flyeren of tekenen petities.’

Bambi: ‘Elke bewonersvergadering kondigen we via zo veel mogelijk kanalen aan. Via mail, Instagram en de groepsapp nodigen we iedereen uit om mee te praten. De meeste vergaderingen vinden in onze gemeenschappelijke ruimte plaats. Door de drukte lukt het niet altijd om op een positieve manier actie te voeren. Laatst hebben we hier tijdens een borrel wel de tijd voor genomen. Toen hebben we samen protestbordjes gemaakt.’

Hoe verloopt het overleg met Lieven de Key?

Nina: ‘Het valt op dat er mooie beloftes maar geen harde toezeggingen worden gedaan. Of er wordt beweerd dat het dak gemaakt is terwijl er nog veel achterstallig onderhoud is dat óók aangepakt moet worden. Daarom hebben we voor het kantoor van Lieven de Key gedemonstreerd. Tegelijkertijd vond op ons complex een overleg met de corporatie plaats. We willen transparant zijn en delen alles op Instagram.’

Bambi: ‘Tijdens een overleg vertelde Lieven de Key dat ze contact heeft opgenomen met de gemeente. Huurders met een bijstandsuitkering worden gedwongen hun huurstaking te beëindigen. Doen ze dat niet dan wordt hun uitkering gekort. Bewoners die hun huurstaking voortzetten, kunnen zo in de problemen komen. Ze houden te weinig geld over om hun huur opzij te zetten en die te betalen als ze de huurstaking beëindigen. Lieven de Key brengt hiermee zichzelf dus ook in de problemen. We willen politieke partijen en de media inschakelen om te zorgen dat deze praktijk stopt. Huurders met een bijstandsuitkering korten als zij in huurstaking gaan, is niet oké.’

Jullie vinden dus dat er voor Lieven de Key nog werk aan de winkel is.

Bambi: ‘Inderdaad. We hebben een fijne community en bewoners zorgen goed voor elkaar. Ik vraag me echter wel af of zaken waar wij elkaar als bewoners mee helpen, niet de verantwoordelijkheid van de corporatie zijn. Dat wij bijvoorbeeld slaapplekken moesten regelen voor bewoners, klopt natuurlijk niet helemaal. En voor het avondeten van getroffen bewoners had ook gewoon gezorgd moeten worden toen er uiteindelijk toch een hotel geregeld was. Niet iedereen kan een afhaalmaaltijd betalen. Een aantal bewoners van ons complex hebben toen voor de getroffen bewoners gekookt terwijl dit uiteindelijk niet hun taak is natuurlijk.’

Dus Lieven de Key is niet altijd transparant als ze met jullie communiceren?

Nina: ‘Dat klopt. Er is veel wantrouwen bij bewoners en door openheid van zaken te geven zou dat weggenomen kunnen worden. Na de storm zou uit de veiligheidscontrole zijn gebleken dat we op een gegeven moment weer naar huis konden. Lieven de Key wil deze documentatie echter niet delen. Dat voedt het wantrouwen.’

Bambi: ‘Zoals bekend willen we dat de straatintimidatie wordt aangepakt. We hoorden onlangs dat Lieven de Key hierover in gesprek was met de gemeente. Als dit eerder was gecommuniceerd was er meer begrip geweest. Maar zolang we niets horen voelen we ons nogal vergeten.’

Bambi aan het woord tijdens de protestbijeenkomst bij het hoofdkantoor van Lieven de Key.

Op de communicatie van Lieven de Key is dus wel wat aan te merken. Hebben jullie het gevoel dat jullie huurstaking inmiddels wel wat oplevert?

Nina: ‘Deels. In één van de gangen was een stuk vloer aan het wegrotten. We vroegen hier meer dan een jaar aandacht voor. Nadat we in huurstaking zijn gegaan is de vloer aangepakt. In die zin heeft onze staking wat opgeleverd. Tegelijk zijn we er nog lang niet natuurlijk.’

Bambi: ‘Het feit dat we dankzij die huurstaking überhaupt in gesprek zijn vind ik best wel winst, ook al worden er weinig toezeggingen gedaan. We kunnen nu direct met medewerkers van Lieven de Key spreken. Voorheen ging dat via het zelfbeheer.’

Arcade staat vierkant achter jullie huurstaking. Hoe verloopt de samenwerking?

Nina: ‘Harrie Houtbeckers en Helmie Bijleveld zijn bij overleggen aanwezig geweest en adviseerden om contact met de huurcommissie te zoeken. De huurcommissie doet aan voorlichting, onderzoek en bemiddeling bij conflicten tussen huurder en verhuurder. Arcade heeft onze situatie ook in hun eigen overleg met de bestuurders aangekaart. Ze vindt dat Lieven de Key niet tegen de media moet zeggen dat ze het onderhoud onder controle heeft. In het overleg met de huurders is immers erkend dat er verbeteringen mogelijk zijn. Ik hoop dat die verbeteringen er komen en dat het straks weer prettig wonen is.’

Bambi: ‘Ik ben superblij met de steun van Arcade. Arcade is er bij het komende gesprek ook weer bij en functioneert als een soort mediator. Dit is prettig omdat de spanning tussen Lieven de Key en de huurders hier best op kan lopen. Ik heb het idee dat Arcade serieuzer wordt genomen dan de huurders hier op het complex. Nu maar hopen dat we samen voor verbetering kunnen zorgen.’

De gemeente Diemen heeft energiecoaches opgeleid. De coaches zijn medebewoners die u helpen om inzicht te krijgen in uw energierekening en -verbruik. Daarnaast laten ze u zien hoe u de dingen in huis nét even anders kan doen met kleine maatregelen, zodat u gemakkelijk minder energie kan verbruiken. U kijkt samen met de coach naar waar voor u de besparing te behalen is. De energiecoaches bereiken gemiddeld een besparing van €250 per jaar! 

In Diemen zijn de coaches nog niet zo lang actief en ze hebben al ruim 40 huishoudens geholpen. Maak uw afspraak op www.bespaarafspraak.nl/diemen.

Arcade heeft 19 november 2021 het verzoek van De Key tot het uitbrengen van een advies voor het plan zonnepanelen ontvangen. Daar heeft Arcade advies over uitgebracht. Hierbij een samenvatting van dat advies.

Bij het formuleren van het advies is een presentatiesessie behulpzaam geweest. Ook zijn er vragen beantwoord en is het jaarplan 2022 van Lieven de Key met Arcade gedeeld. Hierdoor is Arcade wel iets anders naar de aanvraag en de kern van de aanvraag gaan kijken.

Uit de adviesaanvraag

In het advies is daarom een uiteenzetting opgenomen om te toetsen of Arcade de adviesaanvraag goed heeft begrepen.

  1. Zonmotor subsidie: Deze subsidie lijkt de reden reden dat Lieven de Key vaart maakt met zonnepanelenbeleid. Dat betekent dat de realisatie voor de zomervakantie 2022 gestart moet zijn. In die subsidieregeling duurzame Amsterdamse energie staat verder ondermeer dat uitstel, uiteraard verantwoord, mogelijk is.
  1. Voorkeursscenario CVZ: De voorkeur van Lieven de Key lijkt uit te gaan naar het inzetten van de subsidie op CVZ-zonnepanelen. Dat gaat sneller en hierbij hoeft niet gewacht te worden op dak-onderhoud. Zoals wij begrijpen is dat omdat er niet zoveel panelen nodig zijn voor CVZ-installaties en dat die dan ook makkelijker verplaatst kunnen worden, mocht dak-onderhoud noodzakelijk zijn.
  1. Individuele panelen: Hierbij gaat Lieven de Key er van uit dat er maximaal 4 á 5 panelen mogelijk zijn per huishouden. Minder dan 4 panelen is niet rendabel, voor meer dan 5 zijn de daken van de woningen waarschijnlijk te klein. Bijna alle daken zijn te klein om voor elke huurder 4 of 5 zonnepanelen te plaatsen. Lieven de Key stelt een inschrijvingsregeling voor vanuit het principe “wie het eerst komt die het eerst maalt”, met minimaal 4 en hooguit 5 zonnepanelen.
  1. Combinatie CVZ-panelen en individuele panelen: Volgens de adviesaanvraag zou het niet mogelijk/wenselijk zijn om in 1 complex CVZ-panelen en individuele panelen te combineren. De reden hierachter is voor ons nog niet volledig duidelijk. In het gesprek heeft Arcade aangegeven dat het juist wenselijk is dat wel te combineren waar mogelijk. Lieven De Key wilde hier nog wel naar kijken als mogelijkheid. Graag wil Arcade duidelijkheid over de mogelijkheid om CVZ-panelen en individuele zonnepanelen te combineren.
  1. Adviesrecht versus instemmingsrecht: Lieven de Key is van mening dat op dit gehele traject het adviesrecht van toepassing is en niet het instemmingsrecht. Arcade is van mening dat het hier draait om instemmingsrecht. Voor Arcade m.b.t. veranderingen in het algemene servicekostenbeleid, voor de bewonerscommissies met veranderingen in het complexgewijze servicekostenbeleid en met beleid ten aanzien van (alternatieve)energieopwekking en levering.  Graag hoort Arcade de motivatie van Lieven de Key waarom zij denken dat het adviesrecht hier van toepassing is en niet het instemmingsrecht.
  1. Jaarplan 2022: In het jaarplan voor 2022 staat het aantal van 960 woningen genoemd:

“Op alle nieuwbouw plaatsen we zonnepanelen. Om op 3 MW uit te komen, betekent dit dat er in de bestaande bouw circa 1,6 MW aan zonnepanelen geplaatst moet worden in de periode tot 2026. Dat zijn ca 4.800 panelen (960 woningen met ieder 5 panelen). De planning voor 2022 op complexniveau volgt uit het inmiddels vastgestelde zonnepanelenbeleid. Financieel zijn naar verwachting voldoende middelen gereserveerd de komende jaren tot 2026 om deze doelstelling te realiseren. In 2022 is dat circa € 1,5 miljoen en daarna structureel € 0,5 miljoen per jaar.”(bladzijde 17 van het jaarplan 2022 van Lieven de Key).

Lieven de Key lijkt dus voor te sorteren op zo’n 320 woningen per jaar tot 2026. De redenering is een rekensom hoeveel panelen en daken nodig zijn om 1,6 MW aan zonnepanelen te plaatsen. De doelen en voorwaarden in de subsidieregeling zonmotor spreken daarentegen over het streven naar een maximale inzet van alternatieve energiebronnen, waaronder zonnepanelen. Lieven de Key lijkt te redeneren vanuit een afgesproken minimum. Arcade pleit voor het uitgaan van maximale doelen: overal waar het kan zonnepanelen plaatsen.

Arcade neemt verder aan dat de zin in bovengenoemd citaat: “het inmiddels vastgestelde zonnepanelenbeleid”, een vergissing is.

Principes en alternatieve voorstellen

Vooropgesteld is Arcade blij dat Lieven de Key beleid op zonnepanelen formuleert. Arcade en haar bewonerscommissies vragen hier al jaren om. Het beleid wat De Key nu voorstelt botst echter wel met een aantal principes van Arcade. Hieronder hebben wij onze principes en alternatieve voorstellen voor u op een rijtje gezet.

  1. Maximaliseer de inspanningen samen met huurders. Dat betekent dat wij er groot voorstander van zijn op alle daken waar het mogelijk is, het maximum aantal zonnepanelen te plaatsen.
  2. Alle huurders in een complex moeten van de plaatsing van de zonnepanelen op hun dak kunnen profiteren en breng in een complex geen scheiding aan tussen huurders die wel van zonnepanelen profiteren en huurders die dat niet doen. Intekening op basis van “wie het eerst komt, het eerst maalt” zal extra ongelijkheid creëren tussen huurders: huurders met meer geld, meer toegang tot de Nederlandse taal en tot de digitale wereld zullen zich bewuster en sneller inschrijven. Andere huurders zullen buiten de boot vallen.
  3. CVZ-panelen als start voor het energiegebruik van de algemene voorzieningen in een complex: liften, ledverlichting bergingen, galerijen etc.
  4. Combinatie CVZ- en individuele zonnepanelen moet mogelijk zijn  voor individueel gebruik en/of verlaging energierekening door afdracht aan netwerk te plaatsen.
  5. Doe recht aan initiatieven van bewonerscommissies die al jaren vragen om zonnepanelen. Dus gebruik hen om mensen te enthousiasmeren en kijk of hun complex als 1 van de eerste in aanmerking kan komen.
  6. Voorkeur voor afdracht opgewekte energie aan netwerk energieleveranciers en dit te vertalen naar de rekeningen van alle huurders. Hoe dit uitgewerkt moet worden zou onderwerp van discussie moeten zijn. Bijkomende voordelen zijn velerlei:
    1. er hoeven geen leidingen doorgetrokken te worden naar de individuele woningen, wat scheelt in materiaal(kosten en afval).
    2. Geen inschrijvingsprocedures meer
    3. Geen klachten over willekeur en andere procesklachten
    4. Toekomstige huurders delen ook in de pret, dus stel niemand achter/zonder bij voorbaat niemand uit.
  7. Stel beleid op voor circulariteit en afvalverwerking
  8. De prijs van 2 euro per paneel per maand voor individuele huurders lijkt Arcade redelijk. In ons tegenvoorstel gaan we uit van een maximale hoeveelheid zonnepanelen op een dak en van een verdeling van de opbrengsten onder alle huurders. Dit betekent dat de prijs van 2 euro per maand per geplaatst paneel (behalve die voor de CVZ-meter) verdeeld zou moeten worden over alle huurders. Een andere oplossing zou kunnen zijn om af te spreken hoeveel procent van de opbrengst door Lieven de Key mag worden ingehouden voor installatie en onderhoud en vervanging.
  9. Koppeling aan andere initiatieven rond energiebeleid zoals:
    1. De fixbrigade (combinatie energiecoaches en tegelijkertijd toepassen van kleine maatregelen voor isolatie). De subsidievoorwaarden van zonmotor vragen ook om zonnepanelenbeleid te koppelen aan initiatieven om mensen aan het werk te helpen.
    2. Koppeling aan de voorlichting over, plus het mogelijk maken van, overstap op elektrisch koken. Dit staat ook in het jaarplan 2022 van Lieven de Key (pagina 18). Arcade vindt dat de doelen voor overstap op elektrisch koken in het jaarplan 2022 te beperkt zijn. Deze moeten opgeschroefd worden. Geef meer bekendheid daaraan, o.a. maar niet alleen door koppeling aan dit zonnepanelenbeleid.
    3. Bekijk ook altijd de mogelijkheid tot vergroening cq waterproof maken van de daken in combinatie met de plaatsing van zonnepanelen.

Conclusie 

Arcade concludeert hierop het volgende:

  1. Alle huurders dienen zoveel mogelijk profijt van het nieuwe zonnepanelenbeleid van Lieven de Key te hebben.
  2. Lieven de Key dient te streven naar een maximalisering van de plaatsing van zonnepanelen per dak/complex. De huidige doelen zijn te beperkt.
  3. Arcade onderschrijft de strategie van CVZ-panelen: eerst en snel, mits, en alleen mits het mogelijk blijft dat ook op die CVZ-daken waar dat kan meer (individuele) panelen geplaatst kunnen worden.
  4. Een overweging zou kunnen zijn om het advies te splitsen. Mits voldaan kan worden aan conclusie punt 3: eerst een advies wat betreft CVZ-panelen, om de zonmotor subsidie van de gemeente Amsterdam niet mis te lopen. Na akkoord hierover uitgebreid samenwerken om een maximaal beleid voor zonnepanelen voor individuele huurders te ontwikkelen.
  5. Arcade vindt dat Lieven de Key het zonnepanelenbeleid moet koppelen aan doelen op het gebied van de circulariteit van de zonnepanelen. Ook moet het creëren van een afvalberg van niet te hergebruiken zonnepanelen voorkomen worden. Het advies is om dit op te nemen in het algemene energietransitie-beleid dat binnenkort aan Arcade voorgelegd gaat worden.

In tuindorp Frankendael, een wijkje in Amsterdam Oost, is het prettig wonen. Bewoners staan voor elkaar klaar. Kevin en Pieter hebben er uitstekend contact met buurman Ruud. We gaan met deze drie bewoners in gesprek over buurtcohesie en onderzoeken of tijdelijke huurcontracten hier invloed op hebben.  

Pieter, Kevin en Ruud hebben een druk bestaan. Zo is Pieter in het dagelijks leven leraar op een basisschool. Kevin studeert bedrijfs- en consumentenwetenschappen. Ruud is sinds een aantal jaar trambestuurder bij het Gemeentelijk Vervoers Bedrijf (GVB). Daarvoor was hij 30 jaar theatertechnicus, waarvan 20 jaar als zelfstandig ondernemer. Ruud is de technische man van de bewonerscommissie en houdt zich eveneens met monumentaliteit bezig. Hij woont al lang in het Watergraafsmeerse tuindorp. Zeventien jaar om precies te zijn. Kevin en Pieter wonen er nu tweeënhalf jaar.

De Key werkt sinds 2016 hoofzakelijk met jongerencontracten. Pieter en Kevin hebben zo’n jongerencontract. Een jongerencontract is een tijdelijke overeenkomst voor huurders onder de 28 jaar. In 2021 lopen de eerste jongerencontracten af. Deze vijfjarencontracten worden dit jaar eveneens geëvalueerd. Dit staat in de samenwerkingsafspraken die de huurdersverenigingen samen met de gemeente Amsterdam en de corporaties hebben gemaakt.

We gaan met Ruud, Kevin en Pieter in gesprek.

Kevin en Pieter

Jullie wonen in een wijk die in 2010 monumentaal is verklaard. Hoe is het om hier te wonen?  

Pieter: ‘Heel erg fijn. We wilden een plek met een buitenruimte en veel groen. Dat is hier zeker het geval. Ik woonde hier eerst alleen. Na een tijdje kwam Kevin hier ook wonen. Bewoners maken graag een praatje met elkaar. We hebben vooral contact met bewoners die hier al lang wonen. Eén van die bewoners is helaas vorig jaar overleden. Er hebben weleens bewoners hulp nodig. We proberen dan altijd te helpen. Bijvoorbeeld met het onderhouden van de voortuintjes. Soms komen we bewoners op verrassende plekken tegen. Zo waren we een keer in Ruk & Pluk, een café in Amsterdam-Oost. Daar bleek onze buurvrouw één van de stamgasten te zijn. Ze stond daar op talloze foto’s.’

Kevin: ‘Ik sluit me helemaal bij Pieter aan. Het is hier prettig wonen. Dit tuindorp lijkt op het dorpje in Zwitserland waar ik ben opgegroeid. Ik woonde op de Albert Cuyp, dat is ook een fijne plek maar wel heel anders dan hier. Buren delen veel met elkaar. Als wij bij mijn familie in Zwitserland zijn geweest, brengen we vaak chocolade voor de bewoners hier mee.’

Ruud: ‘Het is hier inderdaad fijn wonen. Je zit heerlijk in de rust en tegelijkertijd ben je op de fiets binnen 10 minuten in de chaos van Amsterdam. Dat is echt ideaal. Bewoners nemen regelmatig iets voor elkaar mee. Zo is hier een gezin dat na hun vakantie in Marokko altijd koekjes meebrengt. Alleen als ik de loterij win en een huisje in Schellingwoude kan kopen, ga ik hier weg. Anders vertrek ik alleen tussen zes plankjes.’

Wat zijn jullie ideeën om het contact tussen buren te bevorderen?     

Kevin en Pieter: ‘Een barbecue voor iedereen die hier aan het hofje woont zou fantastisch zijn. Zo leren bewoners elkaar kennen. Het helpt om langs de deuren te gaan en mensen persoonlijk uit te nodigen. Dat vergroot de kans dat bewoners komen. Verder is een buurtapp handig om bewoners met elkaar in contact te brengen. De bewonerscommissie kan hier een rol bij spelen. Een besloten Facebookgroep lijkt ons ook een goed idee. Het is goed voor het contact tussen bewoners en het kan de zichtbaarheid van de bewonerscommissie vergroten. We kunnen ook een tuinteam maken om zo samen de voortuintjes aan te pakken.’

Ruud: ‘Zo’n tuinteam is inderdaad een goed idee. Net als een barbecue trouwens. We wilden als bewonerscommissie al heel lang iets aan de voortuintjes doen. Kevin en Pieter helpen hun onderbuurvrouw geregeld met haar voortuintje. Wat dat betreft zijn het echt modelburgers. Ik kan me overigens wel voorstellen dat als je ergens 5 jaar woont, je niet veel geld wil investeren in je huis. Dan is het misschien aantrekkelijker om je tuin vol te gooien met stenen omdat dit minder onderhoud vraagt. Ik ben bang dat de voortuintjes in de wijk er dan minder fraai uit gaan zien. Wat dat betreft is het afwachten wat voor effect die tijdelijke jongerencontracten hebben.’

Kevin en Pieter zien een Facebookgroep als een manier om het buurtcontact te bevorderen. Denk jij daar ook zo over Ruud?

‘Ja zeker. De bewonerscommissie kan zich daar met een groepsfoto en een tekstje voorstellen. De huidige generatie ouderen kan ook aardig met Facebook overweg dus die zul je er ook mee bereiken. De kringloopwinkel hier in de buurt heeft een Facebookpagina voor de buurt opgezet. Daar kunnen wij ons door laten inspireren, ook al richten wij ons alleen op de huurders van De Key. Iemand die een paar uurtjes vrij heeft en hulp aanbiedt, kan dat ook in de groep zetten. Om te peilen wat er onder bewoners leeft, kunnen we één keer per maand een poll plaatsen. We kunnen bewoners naar suggesties vragen en hen uitdagen om online met elkaar te discussiëren. Als je elkaar al eens online gesproken hebt, wordt de drempel kleiner om elkaar op straat aan te spreken. En dat is natuurlijk wat je wil.’

Jullie hebben goede ideeën om buren met elkaar in contact te brengen. Hebben jullie het idee dat een jongerencontract invloed heeft op de wijze waarop iemand zich voor zijn buurt inzet?      

Pieter en Kevin: ‘Deels. We hebben een goed burencontact en helpen graag met allerlei klussen. In die zin kan je met een jongerencontract dus ook veel aan de buurtcohesie bijdragen. Tegelijkertijd maakt het bij grotere projecten, zo’n tuinteam bijvoorbeeld of een bewonerscommissie, misschien wél uit hoe lang je ergens kan wonen. We worden toch wel ontmoedigd omdat we over een paar jaar weer moeten vertrekken. Je staat er dus anders in. Dat betekent niet dat we ons niet willen inzetten natuurlijk, graag zelfs, maar je kan er, als je hier permanent zou wonen gewoon meer uithalen. Het heeft meer zin om er tijd in te investeren.’

Ruud: ‘Ik heb het idee dat je door de constante beweging van mensen die er door jongerencontracten steeds meer zal zijn, je een stuk van je cohesie kwijtraakt. Elke bewoner met een vast contract zal wanneer hij vertrekt, worden vervangen door iemand met een tijdelijk contract. Met een tijdelijk contract loont het niet om energie in je woonplek en buurt te investeren. Kevin en Pieter investeren zeker in de buurtcohesie maar we hebben hier ook tijdelijke bewoners gehad die dat helemaal niet deden. Die vonden burencontact minder belangrijk omdat ze hier toch maar een paar jaar zaten. Het is ook gewoon jammer dat wanneer je leuk contact met de buren hebt, zoals ik nu met Kevin en Pieter, ze weer weg moeten. Als je op een gegeven moment een goede buur hebt, is het ook fijn om die te behouden. Tijdelijke contracten zorgen voor veel onzekerheid bij de achterblijvers. Je krijgt telkens met nieuwe buren te maken waarvan je niet weet hoe het contact zal zijn. Elke vijf jaar moet je maar zien wie je krijgt. Het is ook voor kwetsbare bewoners prettiger wanneer ze in een wijk wonen met veel vaste gezichten. Dat geeft rust. Een stabiele wijk heeft de veerkracht om iemand er bovenop te helpen als dat nodig is. ’

Portret van Ruud

Kevin en Pieter, over een paar jaar zullen jullie hier weer moeten vertrekken. Wat vinden jullie daarvan? Hoe kijken jullie, met andere woorden, aan tegen zo’n jongerencontract?

Kevin: ‘Er zitten voor- en nadelen aan. Het goede aan een jongerencontract is dat ook andere jongeren de kans krijgen om in ieder geval een aantal jaar in een betaalbare woning te zitten. Alhoewel wij straks moeten vertrekken, gunnen we deze woning dus ook aan een andere jongere. Als wij hier vijf jaar mogen zitten, dan is het eerlijk dat een ander dat ook mag. Bij gebrek aan beter, dat zeggen we er wel bij. Want het zou natuurlijk ook fijn zijn als je zelf kon bepalen wanneer je weggaat.’

Pieter: ‘Een jongerencontract heeft inderdaad voor- en nadelen. Voor mij was een jongerenwoning wel een kans om snel aan een betaalbaar huis te komen. Ik heb langer over mijn studie gedaan en zat nog in een studentenwoning. Toen ik afgestudeerd was, stond ik voor een jongerenwoning lang genoeg ingeschreven bij Woningnet. Op een huis met een contract voor onbepaalde tijd, maakte ik vanwege mijn inschrijfduur weinig kans. Kevin krijgt hopelijk ook een vaste baan. Dan kunnen we straks samen naar een andere woning zoeken. Ik heb er vertrouwen in dat dit lukt. Voor onze buren is het natuurlijk jammer dat wij niet kunnen blijven. Wij zijn erg op elkaar gesteld. Door veel tijdelijke contracten moet je als vaste bewoner maar afwachten wie er steeds komt wonen.’

Ruud: ‘Ik zou jongerencontracten heel redelijk vinden als er ook een redelijk alternatief wordt geboden ná die vijf jaar. Dat redelijke alternatief is er echter niet. Het middensegment in de huursector ontbreekt compleet. Kopen zou een alternatief kunnen zijn maar dan moet er wel iets betaalbaars te vinden zijn. Dat is niet het geval. Zeker niet in Amsterdam. Ik hoop van harte dat het Kevin en Pieter wél lukt om straks een mooie plek te vinden.’