Vragen Arcade aan De Key (2 augustus 2021) over vergroten verkoopvijver in relatie tot IBW, jaarverslag en het visitatierapport

Arcade heeft begin 2021 een advies uitgebracht over de uitbreiding van de verkoopvijver van De Key. Inmiddels zijn de bewonerscommissies die hierdoor geraakt worden benaderd. Hen is gevraagd om advies uit te brengen over de wijziging van de complexstrategie van hun complex als consequentie van deze uitbreiding. Dit zorgt voor veel onrust en onduidelijkheid.

De Key stelt dat het vergroten van de verkoopvijver en het verkopen van woningen noodzakelijk blijft. Volgens De Key is dit nodig om te kunnen investeren in nieuwbouw. En om verbeteringen aan de woningen te kunnen betalen. Verkoop is volgens De Key geen doel op zichzelf, maar een middel om daar genoeg geld voor te genereren. Daarbij zegt De Key tegelijkertijd dat zij bezig is om de leningen af te lossen. Zo hoeft zij minder rente te betalen. Dat geld kan dan besteed worden aan onderhoud, verbetering en nieuwbouw.

Stop verkoop van woningen

Arcade is van mening dat de verkoop van woningen zou moeten stoppen. Vooral omdat er sprake is van een woningnood in Amsterdam en omstreken. Verkoop is volgens Arcade niet aan de orde op het moment dat De Key voldoet aan alle door de Rijksoverheid en Autoriteit Woningcorporaties gestelde financiële-kaders. Kaders zoals bijvoorbeeld de ICR, Loan to Value en de solvabiliteit. De Key voldoet hier op dit moment ruimschoots aan. Het vergroten van de verkoopvijver is wat Arcade betreft daarom ook niet nodig.

Verkopen is niet nodig

De Key spiegelt Arcade echter al een tijdje voor dat het juist deze kaders zijn die flink onder druk staan. Vooral de ICR. En dat De Key wel moet verkopen om als woningcorporatie gezond te kunnen blijven. Met enige verbazing heeft Arcade daarom kennis genomen van de laatste IBW-cijfers van De Key. Wat blijkt namelijk, De Key staat er ontzettend goed voor. Zeker in vergelijking met de collega woningcorporaties uit Amsterdam, van enigszins vergelijkbare grootte, Rochdale en in mindere mate Eigen Haard. De IBW-cijfers zijn zeer opvallend te noemen. Zelfs met de al ingeplande investeringen voor 2022-2025 kan De Key nog het dubbele lenen dan de collega corporaties.

De investeringscapaciteit volgens Arcade

Deze nieuwe gegevens zetten de discussie over het verkoopbeleid en het vergroten van de verkoopvijver in een ander daglicht. Als Arcade de positieve IBW-cijfers naast het jaarverslag van 2020 legt kan zij zien dat de positieve cijfers vooral komen doordat de niet-DAEB tak er zo goed voor staat. Volgens het jaarverslag komt dat door het aflossen van interne leningen. Volgens Arcade is het resultaat dat er ontzettend veel investeringscapaciteit is voor De Key.

Investeringscapaciteit in relatie tot de scheidingsvoorstellen 2016

Recentelijk stuitten wij op een brief van het AFWC (Egbert de Vries) van 31 juli 2017, gericht aan de gemeente Amsterdam (Max van Engen), over de DAEB/niet-DAEB scheidingsvoorstellen van alle corporaties die in Amsterdam werkzaam zijn. Hierin staat uitdrukkelijk vermeld dat de keuzes die corporaties in deze scheidingsvoorstellen maken de grootst mogelijke investeringscapaciteit opleveren. Die capaciteit gaat door alle corporaties benut worden voor nieuwe sociale huurwoningen, renovaties van bestaande woningen en investering in duurzaamheid. De Key heeft in haar scheidingsvoorstel onder andere de keuze gemaakt om 569 Daeb woningen te liberaliseren en over te hevelen naar Lieven de Stad bv.

De huidige situatie

Tot op heden heeft De Key slechts de interne leningen van de niet-Daeb aan de Daeb tak versneld afgelost zonder boeterente. De investeringscapaciteit en daarmee de leencapaciteit in de niet-Daeb is daardoor vele malen groter dan in 2016-2017 is ingeschat. Arcade vindt die op dit moment ontzettend hoog (zie IBW-cijfers). Arcade vindt dat daarom de grondslag om de verkoopvijver te vergroten ontbreekt.

Vagen over de positieve financiële cijfers

Het laatste visitatierapport benoemt de structurele overliquiditeit en de disbalans tussen investeren en aflossen. Arcade vindt dat de investeringscapaciteit en in het bijzonder de resterende leencapaciteit onnodig beklemd worden. Dat komt door De Key’s eenzijdige focus op enerzijds investeren in nieuwbouw en anderzijds het streven naar een schuldenvrije corporatie in een tijd dat de rentetarieven historisch laag zijn. Arcade zou daarom graag van De Key schriftelijk uitleg en verdere toelichting willen over de zeer positieve financiële cijfers die blijken uit het visitatierapport, het jaarverslag/jaarrekening en de IBW-cijfers.

De belangrijkste vragen die wij hebben zijn de volgende:

  • Kost het versneld aflossen van de leningen De Key (pagina 58 jaarverslag 2018) niet extra veel geld? Bijvoorbeeld omdat er aflossingsboetes betaald moeten worden?
  • Wat is het antwoord van De Key op de waarschuwingen vanuit de visitatie over risico’s wat betreft de structurele overliquiditeit en de disbalans tussen investeren en aflossen? En in relatie tot de gunstige IBW-cijfers?
  • In het visitatierapport staat de conclusie van het WSW. Die luidt dat de verkopen de investeringsambitie tot 2022 voor een deel dekt maar dat vanaf 2022 dat geheel uit de operationele kasstroom kan. Hoe komt het WSW hierbij? En waarom zien wij een tegengestelde beweging van De Key, namelijk vergroten van de verkoopvijver?
  • Hoe staat het met de leencapaciteit van De Key op dit moment en in de nabije toekomst? Tempert het hoge saldo de liquide middelen?
  • Klopt het dat De Key al zeker 5 jaar gemiddeld minimaal 100 miljoen Euro teveel liquiditeit aanhoudt volgens de WSW norm van 10%? De Key stelt expliciet dat het aanhouden van hoge liquiditeiten van tijdelijke aard is, terwijl het feitelijk structureel is. De gemiddelde rentevoet op leningen wordt de laatste jaren negatief beïnvloed door de boeterente die De Key moet betalen op het aanhouden van liquiditeiten. Dit beïnvloedt de ICR in negatieve zin. Hoe kijkt De Key daartegenaan?
  • De niet-DAEB tak van De Key staat er financieel erg goed voor, zo blijkt uit de jaarrekening. Vooral omdat er veel interne leningen zijn afgelost. Welke gevolgen heeft dit voor de investeringscapaciteit van De Key?
  • Hoe wil De Key de ruime leencapaciteit die uit de IBW-cijfers blijkt benutten?
  • Acht De Key zich gebonden aan de toezegging van de AFWC (brief 31 juli 2017) aan de gemeente Amsterdam? De toezegging dat het scheidingsvoorstel Daeb/niet-Daeb als doel heeft een maximale investeringscapaciteit te realiseren die ook daadwerkelijk benut zal worden voor investeringen?
  • Is de resterende leencapaciteit op dit moment voldoende om het aantal te verkopen woningen af te bouwen, of geheel te stoppen?
  • Is De Key bereid om een deel van de resterende leencapaciteit in te zetten voor de nieuwbouw in plaats van de verkoopvijver te vergroten? -Arcade heeft tot op heden de dVi 2020 nog niet ontvangen, kunt u die ons toesturen?
  • Arcade heeft in 2019 de jaarlijkse WSW borgingsbrief (16 juli 2019) ontvangen. Kunt u ook de WSW borgingsbrieven 2020 en 2021 naar ons toesturen?

Tot slot

Het is wellicht goed om te benadrukken dat Arcade begrijpt dat het IBW een absoluut maximum aangeeft tot aan de financiële grenzen van de Aw/WSW normen. Ook is Arcade absoluut geen voorstander van het volledig benutten van die ruimte. Daarbij is het ons ook duidelijk dat in de IBW-cijfers De Key het maximaal te lenen bedrag volledig besteed aan één besteding. En dat de gestelde maxima bedragen niet beschikbaar zijn voor alle bestedingen tegelijkertijd.

Meer weten over de IBW?

Meer weten over de Indicatieve bestedingsruimte woningcorporaties (IBW)?
Bekijk dan deze korte informatieve video.

Hier kunt u de rapportage IBW 2021 vinden. Die geeft inzicht in de door Ortec Finance ontwikkelde IBW-methodiek. Ook kunt u er de IBW 2021 documentenlijst per corporatie en de IBW 2021 documentenlijst per gemeente vinden.