Reactie Arcade over plannen instemmingsrecht en initiatiefrecht van huurders bij verduurzaming

Gepubliceerd op: 23 september 2024

Het kabinet informeert over nieuwe wetgeving via een zogenaamde internetconsultatie. Er is dan gelegenheid om te reageren op een wetsvoorstel. Zo is het wetsvoorstel aanpassing van het instemmings- en initiatiefrecht van huurders bij verduurzaming ook voorgelegd. Arcade heeft hierop gereageerd.

Als het wetsvoorstel doorgaat hoeft slechts 70 procent van de reagerende huurders met een minimum van 50 procent van het totaal aantal huurders, in te stemmen met een voorstel van de verhuurder voor verduurzaming. Tegelijk zijn er meer huurdersinitiatieven mogelijk, maar zitten hier veel beperkende voorwaarden aan. Arcade is daarom kritisch over de wijzigingsvoorstellen en vindt dat de huidige regel dat minimaal 70 procent van alle huurders moet instemmen met een voorstel voor verduurzaming, moet blijven. Dat leidt tot draagvlak onder huurders en snellere verduurzaming.

Zeggenschap van huurders is bij wet geregeld

Arcade stelt drie huurderswaarden centraal: ´Woonzekerheid´, ´Thuis zijn´ en ´Zeggenschap´. In dit geval is vooral de laatste waarde, zeggenschap, van belang. Dat huurders wettelijk zeggenschap hebben en dus mee moeten kunnen praten, is bij wet geregeld.

Over aanpassingsvoorstel instemmingsrecht

Instemming van de huurdersvertegenwoordiging niet voldoende 

In het wetsvoorstel staat dat de huurdersvertegenwoordiging/bewonerscommissie het recht krijgt om een voorstel van de corporatie goed te keuren. Wanneer het plan wordt goedgekeurd, hoeven overige huurders geen akkoord meer te geven. Arcade vindt dit niet goed. De huurdersvertegenwoordiging bestaat uit vrijwilligers die dit werk erbij doen. Daarom heeft een huurdersvertegenwoordiging ook beperkte kennis en vaardigheden. Van hen kan daarom niet gevraagd worden om een verduurzamingsvoorstel zelfstandig te beoordelen.

Arcade adviseert de verantwoordelijkheid om akkoord te krijgen van de huurders voor verduurzamingsplannen, neer te leggen bij de woningcorporaties en verhuurders. Mocht dit advies niet overgenomen worden, dan vindt Arcade dat de huurdersvertegenwoordiging moet kunnen rekenen op extra ondersteuning en advies.

Ook de niet-reagerende huurder moet actief worden bevraagd 

Arcade is tegen het voorstel dat 70 procent van alle reagerende huurders met een minimum van 50 procent van het totaal aantal huurders, voldoende is om akkoord te krijgen voor een plan. Dit zorgt voor te weinig draagvlak. Mocht dit voorstel toch standhouden, dan vindt Arcade dat er ten minste twee extra rondes moeten komen waarin de niet-reagerende huurder wordt gevraagd om alsnog zijn mening te geven over een verduurzamingsvoorstel van de corporatie. Dit dwingt de verhuurder om meer huurders te bereiken. Daarnaast vindt Arcade dat huurders die niet instemmen, gehoord moeten worden om alternatieven te onderzoeken.

Huurders moeten betaalbaar kunnen blijven wonen

Arcade vindt dat huurders de gevolgen van verduurzaming moeten kunnen onderzoeken. Ze moeten de zekerheid krijgen dat hun woonlasten betaalbaar blijven. Dit moet gebeuren door middel van een zogenaamde woonlastenwaarborgingsovereenkomst. Ook dan zal wat Arcade betreft nog steeds minimaal 70 procent van alle huurders moeten instemmen met verduurzaming. Mocht die regel in de toekomst niet meer gelden, dan vindt Arcade dat huurders in ieder geval voldoende informatie moeten krijgen en de garantie van betaalbare woonlasten.

Over aanpassingsvoorstel initiatiefrecht

Onafhankelijke en professionele ondersteuning voor huurders is belangrijk

Het initiatiefrecht voor huurders wordt zo is in het voorstel te lezen, verruimd. Om een goed verduurzamingsvoorstel te kunnen presenteren, moeten huurders onafhankelijke en professionele ondersteuning krijgen vindt Arcade. Verhuurders en gemeenten moeten daarom samen een zogenaamd ondersteuningsaanbod doen aan huurders.

Complexplannen moeten door huurders kunnen worden aangepast

In het aanpassingsvoorstel over het initiatiefrecht staan beperkende voorwaarden die het voor de huurder moeilijk maken een eigen voorstel in te dienen. Dat vindt Arcade niet goed. Arcade vindt verder dat door een redelijk voorstel van de huurder, corporatieplannen voor diens wooncomplex moeten worden aangepast. Om dit mogelijk te maken moet de overheid geld beschikbaar stellen.

In het voorstel over het initiatiefrecht staat dat minimaal 70 procent van alle huurders moet instemmen met een redelijk voorstel van een individuele huurder. Dat vindt Arcade goed. Arcade begrijpt alleen niet dat wanneer de verhuurder met een verduurzamingsplan komt, dan slechts 70 procent van de reagerende huurders akkoord hoeft te gaan.

Samen kom je verder

In het wijzigingsvoorstel wordt de huurder die met een eigen voorstel komt als vrager gezien en de verhuurder als beoordelaar. Arcade vindt dit een gemiste kans. Als een huurder met een voorstel komt kan de verhuurder ook samen onderweg gaan met de huurder. Dat de verhuurder zich heeft laten overtuigen en vervolgens samen met de huurder het plan ter instemming aan de overige huurders voorlegt. En als vervolgens genoeg huurders het plan steunen, dan kunnen huurder en verhuurder ook samen optrekken bij de uitvoering. Dit komt de verduurzaming alleen maar ten goede en vergroot het draagvlak.

Daphne Paris

De complete reactie van Arcade vindt u hier:  https://www.internetconsultatie.nl/instemmingsrecht/reactie/250304/bestand

Het voorstel van de overheid vindt u hier: Overheid.nl | Consultatie Wetsvoorstel instemmingsrecht en initiatiefrecht (internetconsultatie.nl)