Nieuw-West is een ruim opgezet, vredig stadsdeel, met mooie brede straten en veel oud groen. En juist daarom laten projectontwikkelaars, huisjesmelkers en zelfs de gemeente er hun oog op vallen: hier valt geld te verdienen aan rijkere huurders. Maar dan moeten de huidige huurders wel eerst weg. Dat pikken de huidige huurders dus niet.

Overloopbeleid

In de jaren zeventig waren er plannen voor grootschalige sloop en nieuwbouw voor de oude stadswijken rond het centrum. Het gevolg was dat veel bewoners na afloop niet konden terugkeren. Daarvoor hadden de stadsplanners het zogenaamde ‘overloopbeleid’ bedacht. Nieuwbouwwijken verrezen in Purmerend, Hoorn, Lelystad, Almere en nog een paar plaatsen. Voor de bewoners kwam dit over als een vorm van deportatie. Bovendien zouden oude, goed functionerende sociale structuren afgebroken, kapot gemaakt worden.

Hevig verzet

Het verzet was hevig. Dit heeft uiteindelijk geleid tot de stadsvernieuwing van de jaren ’80. Leidraad hierbij is geweest het rapport ‘Bouwen voor de Buurt’, met aandacht voor meer kleinschalige projecten die voor bewoners overzichtelijker zijn. Meer nadruk op renovatie waar het kan. Minder sloop en afgestemd op de nieuwbouw, zodat woningen korter dichtgetimmerd staan. Meer overleg met bewoners. Kortom echt bouwen voor de buurt. Maar ook en vooral het vastleggen van het recht op terugkeer.

Het moet te behappen zijn voor bewoners

Dit heeft destijds positief uitgewerkt. Sociale structuren zijn grotendeels in stand gebleven. Uiteraard niet star, want dat is een utopie. Een stad verandert tenslotte voortdurend. Maar het moet altijd te behappen blijven voor de bewoners.

Een nieuw ‘masterplan’

Nu zijn er (opnieuw) plannen voor vernieuwing van Nieuw-West. Een ‘masterplan’ van de gemeente, het stadsdeel en de corporaties is onlangs afgerond. In dit plan is sprake van redelijk veel sloop en nieuwbouw. Omdat er daarbij te veel duurdere en jongerenwoningen worden teruggebouwd kan niet iedereen terugkeren.

Onzekere toekomst

Voor de huidige bewoners voelt dit als een onzekere toekomst en een vorm van verdringing, gentrificatie: ‘Jullie moeten eruit en rijken komen erin’. Ook nu weer dreigen sociale structuren kapot te gaan. Het verzet tegen dit beleid is op dit moment groeiende. Zo hebben bewoners van de Piet Mondriaanstraat en de Johan Grievestraat op 15 oktober 2021 een protestmars gehouden tegen de plannen van Lieven De Key. Daar heeft de algemeen directeur, Karin Verdooren, toegezegd opnieuw in gesprek te willen gaan. Dit heeft geleid tot nieuwe onderhandelingen met als resultaat een akkoord met de bewoners.

Aanbieden woonmanifest

Op 20 januari 2022 werd dit vervolgd met het aanbieden van het Woonmanifest van de actiegroep ‘Nieuw-West in verzet’ in gebouw Ru Paré, als reactie op en bijdrage aan het masterplan.

Verdringing door gentrificatie

Op 12 maart 2022 werd weer een demonstratie gehouden. Deze was pal voor de gemeenteraadsverkiezingen. Daarmee hoopte de actiegroep de politiek wakker te schudden.

Parallellen met de jaren ’70-’80 dringen zich op. Overloop is vergelijkbaar met verdringing en gentrificatie. Sociale structuren dreigen kapot te gaan.

Mohamed Sadiki van Bewonerscommissie Johan Piet aan het woord.

Recht op terugkeer

Er zou ook nu een ander, meer op mensen gericht beleid nodig zijn, zoals destijds met ‘Bouwen voor de Buurt’. Kleinschalige plannen en projecten opgesteld samen met en voor de huidige bewoners. Maar vooral zal het recht op terugkeer gewaarborgd moeten blijven en een hoge prioriteit moeten krijgen. De makke van masterplannen is dat door de grootschaligheid de bewoners worden vergeten of over het hoofd worden gezien.

Kijk voor meer informatie op www.nieuwwestinverzet.org of ga naar de Facebookpagina ‘Nieuw-West in verzet’. Hier is ook het Woonmanifest terug te vinden.

Tijdens de Algemene Ledenvergadering van Arcade op 28 maart, wordt Arie Lenoir voorgedragen als bestuurslid. Hij wil penningmeester worden en is strijdbaar. ‘Ik vind dat je in verweer mag komen tegen een oneerlijke wereld.’ Daphne Paris ontmoet Arie Lenoir op het kantoor van Arcade. Samen met medebestuurslid en fotograaf Paul te Stroete.

Even voorstellen

‘Ik heb een vrouw, drie dochters en drie kleinkinderen. Verder heb ik meer dan 30 jaar een eigen drukkerij gehad. Ik woon nu elf jaar in de Schinkelbuurt, in Amsterdam-Zuid. Het is er heerlijk wonen. Ik wil graag één bestuursperiode van 3 jaar volmaken. Daarna wil ik naar het oosten van het land verhuizen. Mijn vrouw Hester woont daar dus ik ben er regelmatig te vinden.’

Arie Lenoir

In verweer tegen een oneerlijke wereld

‘Op een gegeven moment realiseerde ik me dat Arcade belangrijk voor mij kan zijn als ik gedonder krijg met de woningbouwvereniging. Ik ben toen lid geworden en hoorde dat Arcade bestuursleden zocht. Na een halfjaar besloot ik te solliciteren. Ik vind dat je in verweer mag komen tegen een oneerlijke wereld. De problematiek rondom volkshuisvesting laat zien dat de verzorgingsstaat is uitgehold. Volkshuisvesting zou voor woonzekerheid moeten zorgen voor mensen met de laagste inkomens. Dat heeft de politiek verzuimd.’

Voor goed financieel inzicht

‘Als penningmeester wil ik voor goed financieel inzicht zorgen. Voor een penningmeester is het zaak dat hij het verhaal achter elke post kent. Vervolgens kan er bekeken worden hoe het beschikbare geld het best besteed kan worden. Dat is voor de missie van Arcade – strijden voor meer goede en betaalbare huurwoningen – heel belangrijk.’

Ontmoetingsplek maken voor huurders

‘Van het hoofdkwartier van Arcade wil ik een ontmoetingsplek maken voor alle huurders.  Bewonerscommissies kunnen er vergaderen en kunstenaars een expositie inrichten. Onder onze leden bevinden zich een aantal kunstenaars die zich bij Arcade kunnen presenteren.’

Huurmaximalisatie is in strijd met de sociale huisvesting

‘Het bedrijfsplan van Lieven de Key botst met het uitgangspunt van sociale huisvesting. De corporatie streeft naar huurmaximalisatie. Dit is strijdig met betaalbaar wonen en woonzekerheid. Ik verbaas me erover dat het sociale gezicht bij Lieven de Key ontbreekt. Het gaat meer over geld dan over volkshuisvesting.’

Duizenden mensen dakloos

‘De afgelopen 30 jaar heeft de politiek veel schade aangericht aan de onderkant van de samenleving. Investeerders kregen alle ruimte om huizen op te kopen maar hierdoor is verzuimd om mensen die niet in het systeem passen een opvang te bieden. Het is een schande dat duizenden mensen dakloos zijn. De basis van een gelukkig leven is dat je je geen zorgen hoeft te maken over basisbehoeftes zoals wonen. De politiek wordt nu wakker omdat ook mensen met een middeninkomen geen huis meer vinden. De woonproblematiek is niet langer een ver-van-hun-bed-show.’

Mensen zijn gebaat bij woonzekerheid

‘Lieven de Key stelt dat veel mensen niet zoeken naar woonzekerheid. Daarmee verdedigen ze hun beleid om hoofdzakelijk met tijdelijke vijfjarencontracten te werken. Mensen zijn echter wél gebaat bij woonzekerheid. Laatst spraken we een huurster met een jongerencontract die binnen 14 dagen haar huis uit moest. Ze had geen idee waar ze naar toe moest en ze ging dus terug naar haar ouders. Iedereen met een tijdelijk huurcontract is op termijn een woningzoekende. Of daar nou een tweejarig of een vijfjarig huurcontract aan vooraf gaat. De onzekerheid is net zo erg.’

Verkoop van sociale huurwoningen

‘In ons complex worden vrijkomende sociale huurwoningen verkocht. Dat geldt ook voor het bedrijfsonroerend goed. Zo is de fietsenstalling gekocht door een investeerder die vervolgens een zevenvoud aan huur vroeg. Er wordt geprobeerd dit aan te vechten bij de rechter. De kans bestaat dat van de grote stalling verdiepingen worden gemaakt die bij de bovenliggende parterrewoningen worden gevoegd. Hierdoor kunnen de woningen met flinke winst verkocht worden. Ik vind het heel zorgelijk dat dit alleen om geld lijkt te gaan.’

Bewonerscommissies belangrijk voor Arcade

‘Ik ben bezig met het oprichten van een bewonerscommissie. Daarvoor heb ik Tim Jansen van het Programmateam VvE en Complexen van Lieven de Key op de koffie gevraagd. Hij heeft me een lijst met woningen gegeven. Nu moet ik bewoners vragen om samen een commissie op te richten. Bewonerscommissies zijn belangrijk voor Arcade. Zij dragen de vereniging.’

Empathische bestuurders maar slechte dienstverlening

‘Als we met de huidige directie van Lieven de Key praten lijken het heel redelijke mensen. Ik heb mijn hoop gevestigd op Karin Verdooren, de directeur van Lieven de Key. We hebben redelijke gesprekken en proberen er samen uit te komen. In de praktijk is de dienstverlening van Lieven de Key echter slecht. Dat botst met het beeld dat ik van de bestuurders heb.’

Samen de vereniging sterker maken

‘Dat het vaak misgaat bij Lieven de Key, blijkt uit de zaak waarbij in een complex op IJburg een afgekeurde lift in gebruik bleef. Inmiddels is via de rechter afgedwongen dat de lift wordt hersteld. Ik begrijp niet dat Lieven de Key het tot een rechtszaak heeft laten komen. Als er calamiteiten zijn, heb je juist de kans je van je goede kant te laten zien door met een oplossing te komen. De bewoners willen de liftkeuring nu door een onafhankelijke instantie laten uitvoeren. Het is goed dat wij hen als Arcade kunnen ondersteunen. Samen maken wij de vereniging sterker.’

De gemeente Diemen heeft energiecoaches opgeleid. De coaches zijn medebewoners die u helpen om inzicht te krijgen in uw energierekening en -verbruik. Daarnaast laten ze u zien hoe u de dingen in huis nét even anders kan doen met kleine maatregelen, zodat u gemakkelijk minder energie kan verbruiken. U kijkt samen met de coach naar waar voor u de besparing te behalen is. De energiecoaches bereiken gemiddeld een besparing van €250 per jaar! 

In Diemen zijn de coaches nog niet zo lang actief en ze hebben al ruim 40 huishoudens geholpen. Maak uw afspraak op www.bespaarafspraak.nl/diemen.

Arcade heeft 25 november2021 het voorgenomen besluit Programma van Eisen (PvE) Nieuwbouw van Lieven de Key ontvangen. Daar heeft Arcade heeft advies over uitgebracht. Hierbij een samenvatting van dat advies.

Arcade heeft vragen gesteld en deze zijn door Lieven de Key beantwoord. We waarderen dat Lieven de Key dit onderwerp serieus neemt en dat de bouwbesluiten en andere voorwaarden zoals BENG en NEN op deze manier helder en overzichtelijk gepresenteerd worden in de vele deeldocumenten.

Het advies bevat algemene kritiek- en verbeterpunten en adviezen of meer specifieke kenmerken van dit concept PvE-nieuwbouw en in een bijlage zijn ook specifieke verbetervoorstellen per onderdeel gedeeld.

Algemeen

  1. Arcade vindt het nog steeds teleurstellend dat De Key zich voor nieuwbouw bijna uitsluitend richt op starters, terwijl in Amsterdam de nood ook hoog is voor gezinswoningen, ouderenwoningen, rolstoelwoningen, etc. Voor doorstroming van starters waarvoor nu in Amsterdam volop gebouwd wordt (niet alleen door Lieven de Key) zijn ook andere type woningen nodig. Ook voor doorstroming van huurders die nu in (te) grote woningen wonen, maar nergens heen kunnen als ze kleiner willen wonen of/en veiliger willen wonen, meer in overeenstemming met hun fysieke situatie, zijn andere type woningen nodig.
  2. Arcade is voorstander van minder uniformiteit in de verschillende soorten PMC-s(Product Markt Combinaties). De voorgelegde PMC-s geven weinig ruimte om te variëren. Een speelsere opzet met de mogelijkheid van verschillende grootte van woningen in plaats van 1 standaardmaat per project zou de geplande nieuwbouw een stuk aantrekkelijker maken, zowel aan de buitenkant als vanbinnen, qua zicht en qua woonplezier.
  3. Arcade stelt voor dat er altijd ruimte moet zijn voor een inbreng van een kunstenaar bij het ontwerp en invulling van het te bouwen complex.
  4. Het niet op microniveau mogen mengen van clusters van doelgroepen (statushouders/studenten/werkende starters) is volgens Arcade zeer onwenselijk. Community vorming realiseer je niet als je alle groepen scheidt, integendeel het zal stigmatisering en tegenstellingen tussen groepen bewoners versterken. Arcade heeft navraag gedaan bij complexen waar nu verschillende groepen verblijven en kreeg duidelijk te horen dat community-vorming en sociale cohesie onmogelijk zouden worden bij scheiding van clusters op microniveau.
  5. De energietransitie visie die nog moet worden vastgesteld zou terug moeten komen in dit PvE wanneer deze gereed is.

Specifieke punten

  1. Lieven de Key zou in het PvE moeten opnemen dat elke woning buitenruimte zou moeten hebben, een Frans balkon is volgens Arcade geen buitenruimte. Een alternatief zou een voor iedereen toegankelijke gemeenschappelijke buitenruimte kunnen zijn.
  2. Arcade wil dat er in het PvE wordt opgenomen dat er in alle PMC-s gemeenschappelijke sociale ruimtes worden opgenomen, zeker in complexen waar vooral kleine studiootjes worden gerealiseerd. Denk hierbij aan ontmoetingsruimtes, creatieve ruimtes, fitnessruimtes etc. Een goed voorbeeld is de ruimte op de Rode Kruislaan in Diemen.
  3. De Keyless locks zouden geëvalueerd moeten worden en de kinderziektes zouden eruit moeten zijn voor dit vastgelegd wordt in het PvE. Dit advies is mede op basis van negatieve ervaringen met Keylocks bij de Zuiderzeeweg.
  4. Genoeg vermogen voor elektrisch koken in PMC-s met gemeenschappelijke keukens.
  5. Arcade wil dat LvK de keuze maakt om alleen nog maar collectieve warmte-terugwin installaties te installeren. Hiermee wordt voorkomen dat de verantwoordelijkheid van het reinigen van de filters bij de bewoners terechtkomt, die het mogelijk kunnen vergeten of niet op een goede manier reinigen met alle gezondheidsrisico’s van dien.
  6. Voor verwarming van met name badkamers en de kleinste eenheden van de PMC-s zou ook de mogelijkheid onderzocht kunnen worden van infraroodverwarming: infrarood installaties nemen minder ruimte in, verwarmen snel en kunnen makkelijker selectief in- en uitgeschakeld worden naar behoefte.
  7. In het PvE zou aandacht moeten zijn voor voldoende (fiets)bergingsruimte. Dit kan explicieter worden opgenomen (zoals: Lieven de Key realiseert per bewoner een beschermde stallingsruimte voor minimaal 1 fiets).
  8. Arcade staat vanuit veiligheid en comfort op het standpunt dat alle complexen, inclusief nieuwbouw, elektrische deurdrangers zouden moeten hebben.
  9. Voor alle tuinen in de PMC-s wil Arcade voorstellen dat het niveau van onderhoud zodanig is dat biodiversiteit, fauna- en flora-diversiteit, vergroening, waterhuishouding, droogtebestrijding bevorderd worden. In het voorgestelde PvE wordt uitgegaan van een minimaal onderhoudsniveau, waardoor juist droogte en gebrek aan diversiteit bevorderd zal worden. Ook voor leefbaarheid en kijkgenot is een hoger niveau van onderhoud zeer wenselijk. Vogelnestkastjes en watersproeiers zijn b.v. maatregelen die dan een vereiste worden.
  10. Arcade wil dat de spiegel in de liften terugkomt in de eisen in verband met veiligheid en vermindering claustrofobie.
  11. Arcade wil dat er iets opgenomen wordt over ventilatie eisen in liften, in verband met corona.
  12. Arcade wil dat de brancardafmetingen van een lift terugkomen in het PvE, als dat niet al vanzelf moet vanwege bouwbesluiten/voorschriften.
  13. Deuren in de (fiets)bergingen zouden een stootplaat aan beide zijdes moeten hebben.
  14. Deuren in de bergingen zouden naar buiten moeten opendraaien in verband met de extra ruimte die dit oplevert in de (persoonlijke) berging.
  15. 03-21-P-b: Er worden oplaadplekken aangebracht voor het opladen van elektrische auto’s, scooters en fietsen conform Nota Parkeernormen Fiets en Scooter d.d. 19 maart 2018 van de gemeente Amsterdam.  Arcade krijgt vragen over bestaande parkeergarages met onvoldoende oplaadplekken: advies ook in bestaande parkeergarages minimaal deze norm tot norm maken.
  16. Plus over parkeergarages het advies om in de PvE-nieuwbouw per project te kijken hoe daar een bijdrage geleverd kan worden aan het terugdringen van autogebruik volgens de doelen van Amsterdam hiermee. En hoe autodelen daarin bevorderd kan worden.

Mochten bovenstaande punten niet verwerkt kunnen worden in het PvE, omdat zij thuishoren in andere richtlijnen of beleidsstukken, dan wil Arcade van De Key weten hoe de realisatie van deze punten tot uitvoer komt.

 

Arcade heeft 19 november 2021 het verzoek van De Key tot het uitbrengen van een advies voor het plan zonnepanelen ontvangen. Daar heeft Arcade advies over uitgebracht. Hierbij een samenvatting van dat advies.

Bij het formuleren van het advies is een presentatiesessie behulpzaam geweest. Ook zijn er vragen beantwoord en is het jaarplan 2022 van Lieven de Key met Arcade gedeeld. Hierdoor is Arcade wel iets anders naar de aanvraag en de kern van de aanvraag gaan kijken.

Uit de adviesaanvraag

In het advies is daarom een uiteenzetting opgenomen om te toetsen of Arcade de adviesaanvraag goed heeft begrepen.

  1. Zonmotor subsidie: Deze subsidie lijkt de reden reden dat Lieven de Key vaart maakt met zonnepanelenbeleid. Dat betekent dat de realisatie voor de zomervakantie 2022 gestart moet zijn. In die subsidieregeling duurzame Amsterdamse energie staat verder ondermeer dat uitstel, uiteraard verantwoord, mogelijk is.
  1. Voorkeursscenario CVZ: De voorkeur van Lieven de Key lijkt uit te gaan naar het inzetten van de subsidie op CVZ-zonnepanelen. Dat gaat sneller en hierbij hoeft niet gewacht te worden op dak-onderhoud. Zoals wij begrijpen is dat omdat er niet zoveel panelen nodig zijn voor CVZ-installaties en dat die dan ook makkelijker verplaatst kunnen worden, mocht dak-onderhoud noodzakelijk zijn.
  1. Individuele panelen: Hierbij gaat Lieven de Key er van uit dat er maximaal 4 á 5 panelen mogelijk zijn per huishouden. Minder dan 4 panelen is niet rendabel, voor meer dan 5 zijn de daken van de woningen waarschijnlijk te klein. Bijna alle daken zijn te klein om voor elke huurder 4 of 5 zonnepanelen te plaatsen. Lieven de Key stelt een inschrijvingsregeling voor vanuit het principe “wie het eerst komt die het eerst maalt”, met minimaal 4 en hooguit 5 zonnepanelen.
  1. Combinatie CVZ-panelen en individuele panelen: Volgens de adviesaanvraag zou het niet mogelijk/wenselijk zijn om in 1 complex CVZ-panelen en individuele panelen te combineren. De reden hierachter is voor ons nog niet volledig duidelijk. In het gesprek heeft Arcade aangegeven dat het juist wenselijk is dat wel te combineren waar mogelijk. Lieven De Key wilde hier nog wel naar kijken als mogelijkheid. Graag wil Arcade duidelijkheid over de mogelijkheid om CVZ-panelen en individuele zonnepanelen te combineren.
  1. Adviesrecht versus instemmingsrecht: Lieven de Key is van mening dat op dit gehele traject het adviesrecht van toepassing is en niet het instemmingsrecht. Arcade is van mening dat het hier draait om instemmingsrecht. Voor Arcade m.b.t. veranderingen in het algemene servicekostenbeleid, voor de bewonerscommissies met veranderingen in het complexgewijze servicekostenbeleid en met beleid ten aanzien van (alternatieve)energieopwekking en levering.  Graag hoort Arcade de motivatie van Lieven de Key waarom zij denken dat het adviesrecht hier van toepassing is en niet het instemmingsrecht.
  1. Jaarplan 2022: In het jaarplan voor 2022 staat het aantal van 960 woningen genoemd:

“Op alle nieuwbouw plaatsen we zonnepanelen. Om op 3 MW uit te komen, betekent dit dat er in de bestaande bouw circa 1,6 MW aan zonnepanelen geplaatst moet worden in de periode tot 2026. Dat zijn ca 4.800 panelen (960 woningen met ieder 5 panelen). De planning voor 2022 op complexniveau volgt uit het inmiddels vastgestelde zonnepanelenbeleid. Financieel zijn naar verwachting voldoende middelen gereserveerd de komende jaren tot 2026 om deze doelstelling te realiseren. In 2022 is dat circa € 1,5 miljoen en daarna structureel € 0,5 miljoen per jaar.”(bladzijde 17 van het jaarplan 2022 van Lieven de Key).

Lieven de Key lijkt dus voor te sorteren op zo’n 320 woningen per jaar tot 2026. De redenering is een rekensom hoeveel panelen en daken nodig zijn om 1,6 MW aan zonnepanelen te plaatsen. De doelen en voorwaarden in de subsidieregeling zonmotor spreken daarentegen over het streven naar een maximale inzet van alternatieve energiebronnen, waaronder zonnepanelen. Lieven de Key lijkt te redeneren vanuit een afgesproken minimum. Arcade pleit voor het uitgaan van maximale doelen: overal waar het kan zonnepanelen plaatsen.

Arcade neemt verder aan dat de zin in bovengenoemd citaat: “het inmiddels vastgestelde zonnepanelenbeleid”, een vergissing is.

Principes en alternatieve voorstellen

Vooropgesteld is Arcade blij dat Lieven de Key beleid op zonnepanelen formuleert. Arcade en haar bewonerscommissies vragen hier al jaren om. Het beleid wat De Key nu voorstelt botst echter wel met een aantal principes van Arcade. Hieronder hebben wij onze principes en alternatieve voorstellen voor u op een rijtje gezet.

  1. Maximaliseer de inspanningen samen met huurders. Dat betekent dat wij er groot voorstander van zijn op alle daken waar het mogelijk is, het maximum aantal zonnepanelen te plaatsen.
  2. Alle huurders in een complex moeten van de plaatsing van de zonnepanelen op hun dak kunnen profiteren en breng in een complex geen scheiding aan tussen huurders die wel van zonnepanelen profiteren en huurders die dat niet doen. Intekening op basis van “wie het eerst komt, het eerst maalt” zal extra ongelijkheid creëren tussen huurders: huurders met meer geld, meer toegang tot de Nederlandse taal en tot de digitale wereld zullen zich bewuster en sneller inschrijven. Andere huurders zullen buiten de boot vallen.
  3. CVZ-panelen als start voor het energiegebruik van de algemene voorzieningen in een complex: liften, ledverlichting bergingen, galerijen etc.
  4. Combinatie CVZ- en individuele zonnepanelen moet mogelijk zijn  voor individueel gebruik en/of verlaging energierekening door afdracht aan netwerk te plaatsen.
  5. Doe recht aan initiatieven van bewonerscommissies die al jaren vragen om zonnepanelen. Dus gebruik hen om mensen te enthousiasmeren en kijk of hun complex als 1 van de eerste in aanmerking kan komen.
  6. Voorkeur voor afdracht opgewekte energie aan netwerk energieleveranciers en dit te vertalen naar de rekeningen van alle huurders. Hoe dit uitgewerkt moet worden zou onderwerp van discussie moeten zijn. Bijkomende voordelen zijn velerlei:
    1. er hoeven geen leidingen doorgetrokken te worden naar de individuele woningen, wat scheelt in materiaal(kosten en afval).
    2. Geen inschrijvingsprocedures meer
    3. Geen klachten over willekeur en andere procesklachten
    4. Toekomstige huurders delen ook in de pret, dus stel niemand achter/zonder bij voorbaat niemand uit.
  7. Stel beleid op voor circulariteit en afvalverwerking
  8. De prijs van 2 euro per paneel per maand voor individuele huurders lijkt Arcade redelijk. In ons tegenvoorstel gaan we uit van een maximale hoeveelheid zonnepanelen op een dak en van een verdeling van de opbrengsten onder alle huurders. Dit betekent dat de prijs van 2 euro per maand per geplaatst paneel (behalve die voor de CVZ-meter) verdeeld zou moeten worden over alle huurders. Een andere oplossing zou kunnen zijn om af te spreken hoeveel procent van de opbrengst door Lieven de Key mag worden ingehouden voor installatie en onderhoud en vervanging.
  9. Koppeling aan andere initiatieven rond energiebeleid zoals:
    1. De fixbrigade (combinatie energiecoaches en tegelijkertijd toepassen van kleine maatregelen voor isolatie). De subsidievoorwaarden van zonmotor vragen ook om zonnepanelenbeleid te koppelen aan initiatieven om mensen aan het werk te helpen.
    2. Koppeling aan de voorlichting over, plus het mogelijk maken van, overstap op elektrisch koken. Dit staat ook in het jaarplan 2022 van Lieven de Key (pagina 18). Arcade vindt dat de doelen voor overstap op elektrisch koken in het jaarplan 2022 te beperkt zijn. Deze moeten opgeschroefd worden. Geef meer bekendheid daaraan, o.a. maar niet alleen door koppeling aan dit zonnepanelenbeleid.
    3. Bekijk ook altijd de mogelijkheid tot vergroening cq waterproof maken van de daken in combinatie met de plaatsing van zonnepanelen.

Conclusie 

Arcade concludeert hierop het volgende:

  1. Alle huurders dienen zoveel mogelijk profijt van het nieuwe zonnepanelenbeleid van Lieven de Key te hebben.
  2. Lieven de Key dient te streven naar een maximalisering van de plaatsing van zonnepanelen per dak/complex. De huidige doelen zijn te beperkt.
  3. Arcade onderschrijft de strategie van CVZ-panelen: eerst en snel, mits, en alleen mits het mogelijk blijft dat ook op die CVZ-daken waar dat kan meer (individuele) panelen geplaatst kunnen worden.
  4. Een overweging zou kunnen zijn om het advies te splitsen. Mits voldaan kan worden aan conclusie punt 3: eerst een advies wat betreft CVZ-panelen, om de zonmotor subsidie van de gemeente Amsterdam niet mis te lopen. Na akkoord hierover uitgebreid samenwerken om een maximaal beleid voor zonnepanelen voor individuele huurders te ontwikkelen.
  5. Arcade vindt dat Lieven de Key het zonnepanelenbeleid moet koppelen aan doelen op het gebied van de circulariteit van de zonnepanelen. Ook moet het creëren van een afvalberg van niet te hergebruiken zonnepanelen voorkomen worden. Het advies is om dit op te nemen in het algemene energietransitie-beleid dat binnenkort aan Arcade voorgelegd gaat worden.

Met grote schrik en intens verdriet hebben wij kennisgenomen van het plotselinge overlijden van ons gewaardeerde bestuurslid en penningmeester Saskia Koppelaar.

Saskia was pas sinds 2020 bestuurslid van Huurdersvereniging Arcade. Maar ze was geen onbekende als het gaat om de belangenbehartiging voor Amsterdamse huurders. Als drijvende kracht van de bewonerscommissie van haar geliefde Bickerseiland bracht ze al jaren vele huurders bij elkaar, om samen hun zorgen en hun ideeën te delen voor een betere woonsituatie voor de huurders. Dat is van blijvende betekenis voor de buurt, voor de huurders en voor de stad.

Binnen het Arcadebestuur hebben wij Saskia leren kennen als een daadkrachtige vrouw met een groot hart op een goede plek. Haar talent voor organisatie en verbinding is ons niet ontgaan en zal ons blijven inspireren: hoe zij mensen samenbracht, van huurder tot bestuurder, en hen samen in gesprek liet gaan, al dan niet met een flipover en een glas wijn. Hoe zij aanpakte en doorpakte, ongeacht waar het soms misliep en waar anderen soms steken lieten vallen. We kunnen zonder overdrijven zeggen dat Saskia een onmisbare schakel was in een voor het Arcadebestuur zeer lastige en ingewikkelde periode. Met haar optimistische kijk op het leven en haar gestage werklust en verantwoordelijkheidsgevoel heeft zij het bestuur letterlijk draaiende weten te houden en met vernieuwde inspiratie in de toekomst doen vertrouwen.

Hoe zij de ontspannen heidag organiseerde om in een inspirerende omgeving van gedachten te wisselen en de zinnen te verzetten. Hoe zij kordaat takenlijstjes maakte en ging sorteren wanneer in een onoverzichtelijke hoop ‘administratie’ het einde zoek leek. Hoe ze uitdroeg: wat je zelf niet kunt, dat huur je in, en dan de daad bij het woord voegde. Hoe zij altijd weer de zilveren randjes zag, dwars tussen de donkere wolken en stortbuien door. Ook toen zij hoorde dat het met haar niet zo goed ging als gehoopt. Ook toen nam ze het besluit: geniet zolang het kan, draag bij zolang het kan, pak elk moment.

Saskia was een mooi mens en we hebben veel om haar gegeven. We zullen haar verschrikkelijk missen.

Huurdersvereniging Arcade Werkplan 2022

Elk jaar maken we een werkplan waarin we beschrijven wat we nastreven en welke prioriteiten we stellen voor het dan komende jaar. In 2022 volgen we het landelijke en lokale beleid op de voet. Ook zetten we in op het bijdragen aan het vervolg op de prestatieafspraken en versterken we de ondersteuning van de bewonerscommissies.

Dit zijn de belangrijke opgaven, maar er zal altijd aandacht zijn voor de individuele huurder die onze ondersteuning vraagt.

Werkplan Arcade 2022

Arcade Werkplan 2022 verkorte versie

Op 15 februari 2000 ontvingen Nienke en Jasper uit Amsterdam-Oost een brief van hun woningcorporaties. Hun tuindorp met ruim 700 woningen, zou gesloopt worden. Actiegroep ‘Jeruzalem Blijft’ werd opgericht om het tij te keren.

In de volksmond wordt tuindorp Frankendael vanwege de witte betonnen muren en platte daken, ook wel ‘Jeruzalem’ genoemd. De wijk werd kort na de Tweede Wereldoorlog gebouwd om de woningnood te bestrijden. Nadat bewoners te horen kregen dat de wijk gesloopt zou worden, volgde tien jaar strijd voor behoud. En met succes, want uiteindelijk bleef twee derde van de wijk staan. Vanwege de bijzondere architectuur en stedenbouw werd een groot deel van ‘Jeruzalem’ in 2010 tevens Rijksmonument. In 2017 werden de woningen flink opgeknapt.

De woningen in tuindorp ‘Jeruzalem’ zijn van twee corporaties: Rochdale en De Key. Jasper huurt bij Rochdale. Nienke bij De Key. Jasper is voorzitter van zijn bewonerscommissie. Nienke is de secretaris/correspondent in haar bewonerscommissie.

In dit interview gaan Jasper en Nienke uitgebreid op hun strijd voor de wijk in.

Portret van Nienke en Jasper in hun wijk Frankendael
Nienke en Jasper in hun wijk Frankendael

Waarom was (en is!) deze wijk zo bijzonder om voor het behoud ervan te strijden?

Nienke: ‘Ik kwam in actie omdat een wijk met 100 procent sociale huurwoningen, in één klap dreigde te verdwijnen. Ook voor mensen met een smalle beurs moeten er woningen zijn. Je huis is daarnaast ook je thuis. Ik móest wel in actie komen. Ik noemde het daarom vaak ‘verplicht vrijwilligerswerk.’ Daarnaast is er de mooie architectuur met de hofjes. De huizen zijn in 1950 gebouwd en de indeling werkt nog steeds. De woonkamer zit op het zuidwesten waardoor je veel zon hebt. Gebruiksruimtes zoals keuken en badkamer bevinden zich op het noordoosten.’

Jasper: ‘Ik sluit me bij Nienke aan. Wat ik verder bijzonder vind aan onze wijk, is het feit dat het hier zo groen en ruim opgezet is. Daarnaast is er sociale cohesie. Bewoners kennen elkaar en gaan prettig met elkaar om. Dat merkte ik in de tijd dat ik in ‘Jeruzalem Blijft’ zat en dat is nu, jaren later, nog steeds het geval. De sociale cohesie en het groene, ruime karakter van deze wijk, maakt mijn huis ook echt mijn thuis.’

Nienke: ‘Ik herken dat zeker. Bovendien zou de wijk nooit op dezelfde manier worden teruggebouwd. Laagbouw is nu ongebruikelijk, zeker voor sociale huur. We wisten dus dat we echt in actie moesten komen om dit te behouden.’

De wijk is dus speciaal. Wat voor mensen wonen hier zoal?

Jasper: ‘Het is erg gemêleerd. Er wonen allerlei mensen. Bewoners met een rugzakje maar ook mensen die wat meer geluk hebben gehad in het leven. De diversiteit zorgt voor een goed sociaal-maatschappelijk evenwicht.’

Nienke: ‘Evenwicht is inderdaad belangrijk. Je hebt ook mensen nodig die voor anderen kunnen zorgen. Een gepensioneerde bewoner bijvoorbeeld die haar buurvrouw Nederlandse les kan geven. Ik ben bang dat als er in een wijk geen mensen meer wonen die naar anderen omzien, het evenwicht verdwijnt. Daarom zijn langdurige huurcontracten belangrijk. Het duurt een tijdje voor je ergens aardt. Je kunt je na langere tijd pas echt aan een wijk verbinden.’

Een hoek van een straat in de wijk Frankendael zoals het er rond 1950 uit zag
Een hoek van een straat in de wijk Frankendael zoals het er rond 1950 uit zag. (bron: Gemeentearchief Amsterdam)

Mensen met verschillende achtergronden die in harmonie met elkaar leven. Klinkt inderdaad als een goed evenwicht. Waarom wilden de corporaties dan toch gaan slopen?

Jasper: ‘De huizen zouden te klein zijn en niet meer voldoen aan de eisen van deze tijd. Er zouden klachten van bewoners zijn over de staat van de woningen. Ik kreeg het gevoel dat ze naar argumenten zochten om de boel plat te gooien. Er was een bepaalde vooringenomenheid. Ze trokken de conclusie dat er veel aan de woningen mankeerde terwijl er niet onderzocht was of bewoners het wel eens waren met sloop. Ik vond het heel vervelend dat het op deze manier ging.’

Nienke: ‘Ik had en héb nog steeds een prima huis met een eigen keuken en twee slaapkamers. Helemaal niet te klein en met een perfecte indeling. De corporaties schreven dat de funderingen slecht waren. Een tweede onderzoek illustreerde echter dat die in orde waren. Blijkbaar hangt het er vanaf hoe een onderzoek wordt uitgevoerd. Dat bewijzen ook de bewonersonderzoeken. Daarin mocht niet worden gevraagd of bewoners voor of tegen sloop waren. Dat beïnvloedt natuurlijk de uitkomst.’

Jullie vonden de argumenten van de corporaties niet overtuigend begrijp ik.     

Nienke: ‘Inderdaad. In de brief stond verder dat er een fantastisch ‘Jeruzalem’ zou komen. Voor veel mensen zouden die woningen echter niet te betalen zijn. Er zou, zo bleek later, slechts 35 procent sociale huur terugkomen. Dát werd er alleen niet bij gezegd. Er zijn weken geweest dat ik naar huis fietste vanuit het werk en de angst me om het hart sloeg. Ik had geen idee waar ik naar toe moest. Je bent bang een stadsnomade te worden die van sloopwijk naar sloopwijk gaat omdat alleen daar de huizen te betalen zijn.’

Jasper: ‘Ik kreeg dezelfde brief van Rochdale. Hoe dat nieuwe ‘Jeruzalem’ eruit zou zien, was onduidelijk. Het was wél duidelijk dat mijn huis gesloopt zou worden. Ik was daar heel bedroefd over. Het idee dat je de gesprekken met bewoners en de saamhorigheid allemaal zou gaan verliezen, vond ik verschrikkelijk. Deze parel van Amsterdam mocht niet verloren gaan.’

Het was op een gegeven moment dus tijd voor actie. Waar zijn jullie mee begonnen?

Nienke: ‘Ik zong in een koor en op de dag van de brief vertelde ik de koorleden over het slechte nieuws. Iemand kende Anke die ook in mijn wijk woonde. Ik ben naar haar toegelopen en we zijn in actie gekomen. We hebben stickers met ‘Wij wijken niet voor rijken!’ verspreid. De bewonerscommissie van De Key vond dat activistisch. Toch vroegen ze al snel of wij samen met hen konden optrekken. Ook zij waren namelijk tegen sloop.

Binnen een paar weken na de ‘sloopbrief’ maakten we gele pamfletten. Die deden we in alle brievenbussen. Mensen hingen de pamfletten voor hun raam. We hadden verschillende teksten. Er was onder andere een pamflet met ‘Wij wonen prachtig!’. Tijdens het verspreiden van de pamfletten, kwamen we de vrouw van John tegen. Zij zei dat John zich wilde aansluiten. Hij is toen aangehaakt en we hebben samen de actiegroep ‘Jeruzalem Blijft’ opgericht.’

Het was natuurlijk belangrijk om de politiek mee te krijgen. Hoe pakten jullie dit aan?

Nienke: ‘We richtten ons op de politici in ons stadsdeel. Deden brieven in hun postvakjes.  Daarnaast spraken we met alle partijen. Arie en Fer van de SP brachten ons verhaal voor het voetlicht tijdens vergaderingen. Politici van Meerbelangen adviseerden ons op een positieve manier actie te voeren. Daar hebben we veel aan gehad.

Anke schreef een kerstverhaal waarin Jozef en Maria met hun kindje geen huis in ‘Jeruzalem’ konden vinden. Het stuk sloeg aan bij politici. Verder bezochten we in 2001 de nieuwjaarsreceptie van ons stadsdeel. We namen geen drankjes maar liepen rond met sandwichborden waarop stond ‘Wij borrelen niet, wij koken.’ We hebben verder talloze keren ingesproken bij stadsdeelvergaderingen. Als burger kan je inspreken als je je mening over een onderwerp wil geven. Je moet dit wel aanvragen.’

Jasper: ‘Ik sloot me in 2002 bij de actiegroep aan. Ik vond dat ons onrecht werd aangedaan en zette graag een stap naar voren. Als actiegroep hielden we de ontwikkelingen bij de corporaties scherp in de gaten. Daar stemden we de acties op af. In onze nieuwsbrieven informeerden we bewoners en gaven we onze visie op de ontwikkelingen.’

Er waren misschien ook bewoners die wel voor sloop waren omdat ze graag een ander huis wilden. Hoe gingen jullie hier mee om?

Jasper: ‘Het overgrote deel droeg de wijk een warm hart toe en was tegen sloop. Voorstanders van sloop vertelden we dat een nieuwe woning ook meer huur zou betekenen. Mensen dachten dat het om een paar tientjes ging, maar een paar honderd euro was realistischer. We vertelden bewoners dat ze niet zomaar moesten geloven wat hen werd voorgehouden door de corporaties en de gemeente. Het was soms moeilijk om bewoners te overtuigen. De corporaties en de gemeente deden namelijk erg hun best om bewoners in hun mooie verhalen te laten geloven.’

Het contact tussen de bewoners enerzijds en de corporaties en de gemeente anderzijds verliep vast niet altijd vlekkeloos. Kunnen jullie hier iets meer over vertellen?

Nienke: ‘Er waren zogenaamde Brede Maatschappelijke Overleggen (BMO’s). Deze avonden werden georganiseerd door het stadsdeel en de corporaties. Wij waren daar als actiegroep ook altijd bij, net als de overige bewoners. Tijdens bewonersavonden botsten bewoners vaak met de corporaties. Er moest een procesmanagementbureau aan te pas komen om het contact te verbeteren. Het bleven echter pittige avonden met een hele reeks aan toekomstplannen en participatietrajecten. Sloop bleef al die jaren als een donkere wolk boven de wijk hangen.’

Jasper: ‘De bewoners van ‘Jeruzalem’ werden als te kritisch bestempeld. Wij werden als actiegroep niet als een volwaardige gesprekspartner gezien. We hadden geen plek aan tafel omdat we geen officieel overlegorgaan waren. Het lukte ons uiteindelijk om gehoord te worden omdat we de groep die tegen sloop was, vertegenwoordigden. Wij maakten bezwaar tegen de vragen die in onderzoeken werden gesteld. Het stadsdeel vroeg bewoners bijvoorbeeld of ze een grotere keuken wilden hebben maar vermeldde daarbij niet dat sloop dan noodzakelijk was.’

De Bakhuys Roozeboomstraat in Frankendael na de onderhoudwerkzaamheden in 2017
De Bakhuys Roozeboomstraat in Frankendael na de onderhoudswerkzaamheden in 2017 (foto: n. de boer)

‘Jeruzalem’ heeft in 2010 een monumentenstatus gekregen. Jullie speelden daar een actieve rol bij. In hoeverre hebben monumentenorganisaties jullie geholpen in de strijd? 

Nienke: ‘De monumentenorganisaties steunden ons omdat ze de bijzondere waarde van ‘Jeruzalem’ zagen. We hebben al in 2000 contact met hen gelegd. De Rijksdienst voor de Monumentenzorg kwam al snel langs in onze wijk. Onze conclusie was dat een monumentenstatus ons zou kunnen beschermen tegen sloop. We stuurden toenmalig minister Plasterk, van Binnenlandse Zaken, in 2008 een brief. De minister bezocht in 2010 onze wijk om de monumentenstatus te verlenen. We deden trouwens ook nog mee met de campagne ‘Nieuw leven voor oude gebouwen’. We eindigden op een mooie vierde plek.’

Zijn er nog andere organisaties waar jullie hulp van hebben gehad?

Nienke: ‘We hebben al snel bij het Amsterdams Steunpunt Wonen (ASW) aangeklopt. Bert werd onze adviseur en bleef dat jarenlang. Hij bleef dit ook nog doen tijdens het onderhoud van onze woningen. Tegenwoordig is het ASW bekend onder de naam !WOON. Deze organisatie helpt met alle vragen over huren en wonen in de regio Amsterdam. Van de schrijvende pers en AT5 hebben we ook steun gehad. Ze gaven aandacht aan onze strijd.’

Was actievoeren in jullie tijd anders dan nu?

Nienke: ‘Actievoeren was vooral veel stukken lezen en brieven schrijven. We hadden ook mailcontact met organisaties maar het échte werk was toch op papier. Onze strijd werd vaak vermeld in de huis-aan-huis-bladen, zoals ‘De Echo’ en het ‘Amsterdams Stadsblad.’ Een geweldig medium dat bij iedereen op de mat viel. Daardoor raakte de actie voor behoud van ons tuindorp snel bekend. En natuurlijk was het de tijd van de échte lokale politiek, de politici wisten precies over welke huizen het ging omdat ze de wijk kenden. We hebben geluk gehad dat we in de media en politiek echt inhoudelijke aandacht konden vragen én kregen voor ons mooie Watergraafsmeerse tuindorp.

De laatste 10 jaar was actievoeren gelukkig niet meer nodig. Nu zou het waarschijnlijk heel anders gaan. Met online petities en mooie vlogs over de wijk. Belangrijk blijft natuurlijk dat je zoveel mogelijk mensen bereikt. Zodat je samen sterk staat. Met onze posters en pamfletten die we huis-aan-huis rondbrachten wisten we zeker dat we iedereen informeerden. Bovendien was er tijdens het rondbrengen vaak een gesprekje met de buren. Hoe je ook actievoert, het blijft belangrijk om het gezicht en de verhalen van alle huurders te laten zien. Zeker als het gaat om de strijd voor behoud van sociale huurwoningen.’

Waar zijn jullie trots op?

Jasper: ‘Ik ben er trots op dat we onze missie hebben kunnen volbrengen. We hebben hier toch 10 jaar voor moeten strijden en hebben dit weten vol te houden.’

Nienke: ‘Inderdaad en als wij er niet waren geweest, zou de hele wijk plat zijn gegaan. We hebben het tij kunnen keren en een groot deel van de wijk kunnen behouden.’

Hoe is het de bewoners vergaan na de ‘redding’?

Nienke: ‘Na de redding van de wijk was er aan de ene kant rust, duidelijkheid. Als huurder weet je na jaren onzekerheid eindelijk waar je aan toe bent. Ook rust omdat voor veel mensen hun thuis was gered en de sociale huur was behouden. Dat was absoluut de strijd waard.

Maar, een derde deel van de wijk is niet gered. Dus er was, en is, ook verdriet. Al die bewoners die de wijk uit zijn gedreven omdat hun huurhuis plat moest. En ja, waarom? Ik zou het niet kunnen zeggen. (In ieder geval niet om de drogredenen die de corporaties ons voorhielden.) In dat deel van de wijk staat nu een hoge flat voor huurders en laagbouw hofjes voor ‘rijken’. Precies wat wij vanaf dag één hadden voorvoeld. Als ik door die straten loop denk ik altijd met weemoed aan onze medestrijders die met hart en ziel vochten maar niet mochten blijven. Hun plek in de wijk is ingenomen door nieuwe buren met dure auto’s en elektrische bakfietsen. Natuurlijk hebben zij nu een thuis, een gouden plekje, in ons dorp gevonden. Maar toch voelt het onrechtvaardig.’

Wat willen jullie bewoners nog meegeven?

Jasper: ‘Volharding is belangrijk. Negeer mensen die zeggen dat je het toch niet redt. Vind daarnaast een goede, onpartijdige adviseur. Dat helpt. Je bent met een tactisch spel bezig waarbij je met allerlei partijen te maken hebt. Daarbij snijd je je gemakkelijk in de vingers. Kijk daarom goed welke partij je kan steunen en laat je niet zomaar een adviseur in de maag splitsen.’

Nienke: ‘Een adviseur zorgt er ook voor dat je realistisch blijft. En dat was in ons geval dat je er rekening mee houdt dat er toch gesloopt zou kunnen worden. Verder is het belangrijk om altijd op je eigen argumenten te vertrouwen en gedreven te zijn.’

Jasper: ‘Het moet wel echt een roeping zijn inderdaad, alleen dan houd je het vol.’

In tuindorp Frankendael, een wijkje in Amsterdam Oost, is het prettig wonen. Bewoners staan voor elkaar klaar. Kevin en Pieter hebben er uitstekend contact met buurman Ruud. We gaan met deze drie bewoners in gesprek over buurtcohesie en onderzoeken of tijdelijke huurcontracten hier invloed op hebben.  

Pieter, Kevin en Ruud hebben een druk bestaan. Zo is Pieter in het dagelijks leven leraar op een basisschool. Kevin studeert bedrijfs- en consumentenwetenschappen. Ruud is sinds een aantal jaar trambestuurder bij het Gemeentelijk Vervoers Bedrijf (GVB). Daarvoor was hij 30 jaar theatertechnicus, waarvan 20 jaar als zelfstandig ondernemer. Ruud is de technische man van de bewonerscommissie en houdt zich eveneens met monumentaliteit bezig. Hij woont al lang in het Watergraafsmeerse tuindorp. Zeventien jaar om precies te zijn. Kevin en Pieter wonen er nu tweeënhalf jaar.

De Key werkt sinds 2016 hoofzakelijk met jongerencontracten. Pieter en Kevin hebben zo’n jongerencontract. Een jongerencontract is een tijdelijke overeenkomst voor huurders onder de 28 jaar. In 2021 lopen de eerste jongerencontracten af. Deze vijfjarencontracten worden dit jaar eveneens geëvalueerd. Dit staat in de samenwerkingsafspraken die de huurdersverenigingen samen met de gemeente Amsterdam en de corporaties hebben gemaakt.

We gaan met Ruud, Kevin en Pieter in gesprek.

Kevin en Pieter

Jullie wonen in een wijk die in 2010 monumentaal is verklaard. Hoe is het om hier te wonen?  

Pieter: ‘Heel erg fijn. We wilden een plek met een buitenruimte en veel groen. Dat is hier zeker het geval. Ik woonde hier eerst alleen. Na een tijdje kwam Kevin hier ook wonen. Bewoners maken graag een praatje met elkaar. We hebben vooral contact met bewoners die hier al lang wonen. Eén van die bewoners is helaas vorig jaar overleden. Er hebben weleens bewoners hulp nodig. We proberen dan altijd te helpen. Bijvoorbeeld met het onderhouden van de voortuintjes. Soms komen we bewoners op verrassende plekken tegen. Zo waren we een keer in Ruk & Pluk, een café in Amsterdam-Oost. Daar bleek onze buurvrouw één van de stamgasten te zijn. Ze stond daar op talloze foto’s.’

Kevin: ‘Ik sluit me helemaal bij Pieter aan. Het is hier prettig wonen. Dit tuindorp lijkt op het dorpje in Zwitserland waar ik ben opgegroeid. Ik woonde op de Albert Cuyp, dat is ook een fijne plek maar wel heel anders dan hier. Buren delen veel met elkaar. Als wij bij mijn familie in Zwitserland zijn geweest, brengen we vaak chocolade voor de bewoners hier mee.’

Ruud: ‘Het is hier inderdaad fijn wonen. Je zit heerlijk in de rust en tegelijkertijd ben je op de fiets binnen 10 minuten in de chaos van Amsterdam. Dat is echt ideaal. Bewoners nemen regelmatig iets voor elkaar mee. Zo is hier een gezin dat na hun vakantie in Marokko altijd koekjes meebrengt. Alleen als ik de loterij win en een huisje in Schellingwoude kan kopen, ga ik hier weg. Anders vertrek ik alleen tussen zes plankjes.’

Wat zijn jullie ideeën om het contact tussen buren te bevorderen?     

Kevin en Pieter: ‘Een barbecue voor iedereen die hier aan het hofje woont zou fantastisch zijn. Zo leren bewoners elkaar kennen. Het helpt om langs de deuren te gaan en mensen persoonlijk uit te nodigen. Dat vergroot de kans dat bewoners komen. Verder is een buurtapp handig om bewoners met elkaar in contact te brengen. De bewonerscommissie kan hier een rol bij spelen. Een besloten Facebookgroep lijkt ons ook een goed idee. Het is goed voor het contact tussen bewoners en het kan de zichtbaarheid van de bewonerscommissie vergroten. We kunnen ook een tuinteam maken om zo samen de voortuintjes aan te pakken.’

Ruud: ‘Zo’n tuinteam is inderdaad een goed idee. Net als een barbecue trouwens. We wilden als bewonerscommissie al heel lang iets aan de voortuintjes doen. Kevin en Pieter helpen hun onderbuurvrouw geregeld met haar voortuintje. Wat dat betreft zijn het echt modelburgers. Ik kan me overigens wel voorstellen dat als je ergens 5 jaar woont, je niet veel geld wil investeren in je huis. Dan is het misschien aantrekkelijker om je tuin vol te gooien met stenen omdat dit minder onderhoud vraagt. Ik ben bang dat de voortuintjes in de wijk er dan minder fraai uit gaan zien. Wat dat betreft is het afwachten wat voor effect die tijdelijke jongerencontracten hebben.’

Kevin en Pieter zien een Facebookgroep als een manier om het buurtcontact te bevorderen. Denk jij daar ook zo over Ruud?

‘Ja zeker. De bewonerscommissie kan zich daar met een groepsfoto en een tekstje voorstellen. De huidige generatie ouderen kan ook aardig met Facebook overweg dus die zul je er ook mee bereiken. De kringloopwinkel hier in de buurt heeft een Facebookpagina voor de buurt opgezet. Daar kunnen wij ons door laten inspireren, ook al richten wij ons alleen op de huurders van De Key. Iemand die een paar uurtjes vrij heeft en hulp aanbiedt, kan dat ook in de groep zetten. Om te peilen wat er onder bewoners leeft, kunnen we één keer per maand een poll plaatsen. We kunnen bewoners naar suggesties vragen en hen uitdagen om online met elkaar te discussiëren. Als je elkaar al eens online gesproken hebt, wordt de drempel kleiner om elkaar op straat aan te spreken. En dat is natuurlijk wat je wil.’

Jullie hebben goede ideeën om buren met elkaar in contact te brengen. Hebben jullie het idee dat een jongerencontract invloed heeft op de wijze waarop iemand zich voor zijn buurt inzet?      

Pieter en Kevin: ‘Deels. We hebben een goed burencontact en helpen graag met allerlei klussen. In die zin kan je met een jongerencontract dus ook veel aan de buurtcohesie bijdragen. Tegelijkertijd maakt het bij grotere projecten, zo’n tuinteam bijvoorbeeld of een bewonerscommissie, misschien wél uit hoe lang je ergens kan wonen. We worden toch wel ontmoedigd omdat we over een paar jaar weer moeten vertrekken. Je staat er dus anders in. Dat betekent niet dat we ons niet willen inzetten natuurlijk, graag zelfs, maar je kan er, als je hier permanent zou wonen gewoon meer uithalen. Het heeft meer zin om er tijd in te investeren.’

Ruud: ‘Ik heb het idee dat je door de constante beweging van mensen die er door jongerencontracten steeds meer zal zijn, je een stuk van je cohesie kwijtraakt. Elke bewoner met een vast contract zal wanneer hij vertrekt, worden vervangen door iemand met een tijdelijk contract. Met een tijdelijk contract loont het niet om energie in je woonplek en buurt te investeren. Kevin en Pieter investeren zeker in de buurtcohesie maar we hebben hier ook tijdelijke bewoners gehad die dat helemaal niet deden. Die vonden burencontact minder belangrijk omdat ze hier toch maar een paar jaar zaten. Het is ook gewoon jammer dat wanneer je leuk contact met de buren hebt, zoals ik nu met Kevin en Pieter, ze weer weg moeten. Als je op een gegeven moment een goede buur hebt, is het ook fijn om die te behouden. Tijdelijke contracten zorgen voor veel onzekerheid bij de achterblijvers. Je krijgt telkens met nieuwe buren te maken waarvan je niet weet hoe het contact zal zijn. Elke vijf jaar moet je maar zien wie je krijgt. Het is ook voor kwetsbare bewoners prettiger wanneer ze in een wijk wonen met veel vaste gezichten. Dat geeft rust. Een stabiele wijk heeft de veerkracht om iemand er bovenop te helpen als dat nodig is. ’

Portret van Ruud

Kevin en Pieter, over een paar jaar zullen jullie hier weer moeten vertrekken. Wat vinden jullie daarvan? Hoe kijken jullie, met andere woorden, aan tegen zo’n jongerencontract?

Kevin: ‘Er zitten voor- en nadelen aan. Het goede aan een jongerencontract is dat ook andere jongeren de kans krijgen om in ieder geval een aantal jaar in een betaalbare woning te zitten. Alhoewel wij straks moeten vertrekken, gunnen we deze woning dus ook aan een andere jongere. Als wij hier vijf jaar mogen zitten, dan is het eerlijk dat een ander dat ook mag. Bij gebrek aan beter, dat zeggen we er wel bij. Want het zou natuurlijk ook fijn zijn als je zelf kon bepalen wanneer je weggaat.’

Pieter: ‘Een jongerencontract heeft inderdaad voor- en nadelen. Voor mij was een jongerenwoning wel een kans om snel aan een betaalbaar huis te komen. Ik heb langer over mijn studie gedaan en zat nog in een studentenwoning. Toen ik afgestudeerd was, stond ik voor een jongerenwoning lang genoeg ingeschreven bij Woningnet. Op een huis met een contract voor onbepaalde tijd, maakte ik vanwege mijn inschrijfduur weinig kans. Kevin krijgt hopelijk ook een vaste baan. Dan kunnen we straks samen naar een andere woning zoeken. Ik heb er vertrouwen in dat dit lukt. Voor onze buren is het natuurlijk jammer dat wij niet kunnen blijven. Wij zijn erg op elkaar gesteld. Door veel tijdelijke contracten moet je als vaste bewoner maar afwachten wie er steeds komt wonen.’

Ruud: ‘Ik zou jongerencontracten heel redelijk vinden als er ook een redelijk alternatief wordt geboden ná die vijf jaar. Dat redelijke alternatief is er echter niet. Het middensegment in de huursector ontbreekt compleet. Kopen zou een alternatief kunnen zijn maar dan moet er wel iets betaalbaars te vinden zijn. Dat is niet het geval. Zeker niet in Amsterdam. Ik hoop van harte dat het Kevin en Pieter wél lukt om straks een mooie plek te vinden.’

De kascommissie controleert jaarlijks steekproefsgewijs de door het bestuur opgestelde jaarstukken. Dit doet de kascommissie aan de hand van bankafschriften, facturen of kassabonnen. Zo checkt de kascommissie of alle inkomsten en uitgaven op de juiste manier zijn geregistreerd, verwerkt en geboekt.

Elke uitgave moet verantwoord kunnen worden. Als er onduidelijkheden zijn, geeft de penningmeester tekst en uitleg. Hierbij wordt volledige openheid van zaken betracht. Als de leden van de kascontrolecommissie ervan overtuigd zijn dat alles klopt, adviseren zij de ALV om het bestuur decharge te verlenen voor het gevoerde financieel beleid

U hoeft geen financieel specialist te zijn. Hoewel de werkzaamheden slechts zeer beperkt zijn, is de taak wel essentieel. Vooraf krijgt u een korte introductie met uitleg. De totale tijd is bij elkaar is ongeveer 8 uur per jaar.

Meer informatie of interesse? Stuur een mail naar info@hvarcade.nl.