Het kabinet informeert over nieuwe wetgeving via een zogenaamde internetconsultatie. Er is dan gelegenheid om te reageren op een wetsvoorstel. Op die manier kan worden bijgedragen aan verbetering. De reparatiewet betreft het ongedaan maken van de verruiming van tijdelijke huurcontracten van 2 naar 3 jaar waarbij de verhuurder een minimum termijn mag opnemen. Deze verruiming zal op 1 januari 2022 van kracht worden. Met dit wetsvoorstel wordt deze verruiming zo snel als mogelijk teruggedraaid.

Arcade is aangesloten bij LOShuurders, een informeel samenwerkingsverband tussen huurdersorganisaties die voornamelijk studenten vertegenwoordigen. In dat verband is deze reactie  de reparatiewet tijdelijke verhuur opgesteld.

Studenten op de woningmarkt

Voor aanvang van een studiejaar zijn veel aankomende studenten op zoek naar hun eerste studentenkamer. Gelijktijdig is er ook een groep die net is afgestudeerd. Zij moeten hard op zoek naar een nieuwe woning.

Studenten die huren bij een woningcorporatie hebben tegenwoordig bijna allemaal een campuscontract ofwel een huurcontract voor de duur van hun studie. Starters jonger dan 28 jaar kunnen in aanmerking komen voor corporatiewoningen met een vijfjarig jongerencontract, maar velen vinden een tijdelijke woning in de vrije sector.

Wat het begin moet zijn van een eerste volwassen stap op de woningmarkt blijkt het begin van een periode van woononzekerheid met een opstapeling van tijdelijke contracten. Het evaluatierapport Wet doorstroming huurmarkt 2015 dat afgelopen mei is gepubliceerd toont ook aan dat jongeren disproportioneel worden geraakt door tijdelijke huur.

De combinatie van tijdelijke arbeidscontracten en tijdelijke huurcontracten raakt het toekomstperspectief van veel jonge starters. Zij kunnen hierdoor veel stress ervaren. Zij maken zich in de periode dat zij zich moeten ontwikkelen op de arbeidsmarkt en beginnen met het afbetalen van studieschuld, zorgen of ze een nieuw huis na afloop van een tijdelijk contract kunnen vinden.

Campuscontracten zijn een middel om studentenwoningen beschikbaar te houden voor toekomstige studenten. Maar in een krappe woningmarkt gaat dit ten koste van de woonzekerheid van starters.

Woononzekerheid

Tijdelijke huurcontracten hebben een aanzienlijke impact op het leven van de huurders die LOShuurders vertegenwoordigd. Daarom vindt LOShurders het erg teleurstellend dat de Tweede Kamer heeft ingestemd met het amendement van het lid Koerhuis van 2 december 2020 tot Wijziging van Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek, de Uitvoeringswet huurprijzen woonruimte en de Woningwet (tijdelijke huurkorting), voordat de beloofde evaluatie van de Wet doorstroming huurmarkt 2015 was afgerond en gepubliceerd.

Het amendement Koerhuis betrof drie fundamentele wijzigingen:

1. Een verlenging van één jaar van de maximale duur van een wooncontract voor zelfstandige woonruimte. Hierdoor wordt de maximale termijn van een tijdelijk huurcontract verlengd van twee naar drie jaar.
2. Introductie van de mogelijkheid om een tijdelijk huurcontract maximaal één keer te verlengen, opnieuw met een maximumtermijn van drie jaar.
3. De mogelijkheid voor verhuurders om een minimale duur op te nemen in het huurcontract. Hierdoor kan de huurder het contract binnen die termijn niet opzeggen.

Deze drie voorgestelde wijzigingen raken huurders omdat zij hun toekomstige woonzekerheid aantasten. Een verlenging van de termijn van tijdelijke huurcontracten draagt niets bij aan de woonzekerheid van starters. Zij moeten nog steeds op zoek naar een andere woning. In de huidige krappe woningmarkt is het lastig om een betaalbare woning te vinden. Er is ook vooraf is geen enkele duidelijkheid of een contract verlengd gaat worden. Dat maakt huurders afhankelijk van de welwillendheid van de verhuurder. Deze afhankelijke positie tast de rechtszekerheid van huurders aan. Een gang naar de huurcommissie of een huurteam bij misstanden als een te hoge huur of slecht onderhoud kan een argument voor de verhuurder zijn om geen verlenging toe te kennen.

LOShuurders verwelkomt de reparatiewet om de verruiming van de mogelijkheden voor tijdelijke huur zoals voorgesteld in het amendement Koerhuis ongedaan te maken.

Tot slot

Wij hopen dat het evaluatierapport in de Tweede Kamer uitvoerig behandeld wordt in de debatten over de wenselijkheid van tijdelijke verhuur en dat hierbij voldoende aandacht is voor de doorstroming van student naar starter.

• Zienswijze LOS – consultatie reparatiewet tijdelijk verhuur 06-08-2021

Arcade heeft 27 juli 2021 het verzoek van De Key tot het uitbrengen van een zienswijze ontvangen. De zienswijze gaat over de voorgenomen verkoop van de groepswoningen van Amsta in het multifunctionele gebouw De Keyser. Over deze verkoop van De Keyzer door De Key aan vermogensbeheerder Patrizia heeft Arcade vragen gesteld. Deze vragen zijn deels uitgebreid beantwoord.

Hieronder lichten we per vraag toe wat volgens Arcade nog niet volledig is beantwoord:

Is de voorgenomen verkoop concreet opgenomen geweest in een meerjarenbegroting/ jaarbegroting of iets van dien aard. Zo ja, van welke datum en had Arcade van dat voornemen enigerlei wijze op de hoogte kunnen zijn?

Het antwoord vindt Arcade onbevredigend. De Key stelt namelijk dat zij volgens de portefeuillestrategie 2016-2026 BOG afstoot waar dat kan. Ten eerste zou met deze onderbouwing vrijwel elke verkoop van een BOG gerechtvaardigd zijn. Ten tweede was de vraag of de verkoop van dit specifieke complex al eerder met ons gedeeld was. Of dat Arcade hiervan op de hoogte had kunnen zijn. Volgens Arcade is dat namelijk niet zo. Terwijl het voornemen tot verkoop al in februari 2020 bekend was (volgens de mailwisseling met Amsta). Graag zou Arcade nog opheldering op dit punt willen krijgen. Arcade vindt het namelijk niet gepast dat De Key haar pas om een zienswijze vraagt als de verkoop eigenlijk al gesloten is.

Waarom was Arcade niet eerder op de hoogte van de lopende tenderprocedure?

Ook hier geeft De Key geen antwoord op de vraag. De situatie is geschetst, maar niet de reden waarom De Key Arcade niet eerder op de hoogte heeft gesteld. Arcade wil op dit punt graag ook nadere toelichting ontvangen.

Kan Arcade de tenderinformatie ontvangen, aan welke voorwaarden de biedingen moesten voldoen en op welke kwaliteiten geselecteerd is.

Als de beantwoording van dit punt zijn een aantal bijlages gestuurd. Dit zijn eerder beschrijvingen van het verkoopproces, dan voorwaarden. Arcade wil graag weten welke voorwaarden de biedingen moesten voldoen en op welke kwaliteiten de koper is geselecteerd. Dit in verband met het feit dat het hier om sociaal maatschappelijk vastgoed gaat.

Is De Key voornemens nog meer tenders uit te schrijven? Zo ja, welke complexen betreft het? Op welke termijn bent u voornemens om deze te verkopen en welke redenen liggen daaraan ten grondslag?

De beschrijving in de beantwoording op deze vraag, ‘binnen de gemeente Amsterdam’ en ‘zorgcomplexen’, doet vermoeden dat er mogelijk wel andere tenders uitgeschreven zijn of worden in de nabije toekomst. Alleen dat deze dan betrekking hebben op complexen die geen zorgcomplex zijn, of buiten Amsterdam liggen. Arcade heeft De Key gevraagd of zij kan bevestigen dat er nu en in de nabije toekomst geen tenders op andere dan zorgcomplexen in Amsterdam meer uitgeschreven zijn of worden.

Proces zienswijze

Arcade vindt het daarnaast erg vervelend dat De Key pas om een zienswijze vraagt als de verkoop al gesloten is. Dat vindt Arcade eigenlijk niet gepast en hiermee ondermijnt De Key de positie van Arcade als huurdersorganisatie. Graag ziet Arcade in het vervolg dat dat De Key Arcade eerder in het proces meeneemt.

Bovendien is de verkoop ook nergens aangekondigd en is deze niet terug te vinden in de jaarplanning. Ook dat zou Arcade in de toekomst graag anders zien.

Termijn zienswijze

Verder was de voorgestelde termijn van twee weken veel te kort. De correspondentie maakte duidelijk dat De Key ook de gemeente twee weken de tijd heeft gegeven voor een zienswijze, maar dat zij nog helemaal niet gereageerd heeft.

In de vigerende Woningwet is geen maximale termijn opgenomen voor een zienswijze. In de pas gewijzigde Woningwet die per 1 januari 2022 inwerking treedt wordt de termijn voor een zienswijze 8 weken. Het had dan eerder voor de hand gelegen om die termijn aan te houden.

Zienswijze gemeente Amsterdam

Voor Arcade is de zienswijze van de gemeente cruciaal. Gezien de reputatie van de kopende partij en het feit dat De Keyzer onderdeel is van de belangrijke zorginfrastructuur in Amsterdam Centrum-Oost. Dat laatste heeft De Key overigens ook erkend in eerdere prestatieafspraken.

Geschiedenis van De Keyzer

In 2007 heeft De Key het woonservicepact ondertekend, waarmee partijen de ontwikkeling van woonservicewijken wilden stimuleren. In de woonservicewijk Czaar Peterbuurt heeft De Key in 2011 het project De Keyzer opgeleverd. Hier is een dienstencentrum en kleinschalig groepswonen gerealiseerd. De publieksfuncties in de plint van De Keyzer vervullen een centrale functie in de woonservicewijk Czaar Peterbuurt. In de Rapportage 1 op 1 afspraken corporaties 2009 i.c. individuele prestatieafspraken tussen gemeente en afzonderlijke corporaties is het project De Keyzer benoemd als afspraak met De Key. Arcade constateert dat De Keyzer in 2009 een maatschappelijk relevant project was, dat nu en in de toekomst nog steeds is en bovendien van lokaal volkshuisvestelijk belang is.

De relatie met de Portefeuillestrategie 2016 en het Daeb scheidingsvoorstel

Arcade heeft op 2 maart 2020 advies uitgebracht op de actualisatie portefeuillestrategie van 30 december 2019. In dat advies heeft Arcade benoemd dat het erop lijkt dat Maatschappelijk Onroerend Goed (MOG) waarvoor staatssteun is verleend, in 2016 als Bedrijfsonroerend Goed (BOG) is gekwalificeerd. Daar is Arcade niet over geïnformeerd of advies gevraagd.

Op 25 juni 2013 heeft Arcade 2013 namelijk een uitgebreide portefeuillestrategie BOG inclusief 3 bijlagen ontvangen. Daarin maakt De Key onderscheid tussen Maatschappelijk en Commercieel BOG. In bijlage 3 daarvan zijn eenheden op adresniveau gelabeld met de strategie ‘afstoten’.

In de portefeuillestrategie 2016-2026, die ter advisering aan Arcade op 14 juli 2016 is voorgelegd, heeft alle bedrijfsruimte van De Key in Amsterdam en Diemen opeens een BOG kwalificatie. Er staat alleen nog dat de Key BOG niet tot de kerntaak beschouwd. Dat wordt waar mogelijk afgestoten. De Key is in haar reactie van 12 maart 2020 op dit onderdeel van het advies van Arcade niet ingegaan.

Arcade heeft in haar advies van 2 maart 2020 op de actualisatie van de portefeuillestrategie ook benoemd dat het MOG nog onderdeel is van de procedure m.b.t. de hybride scheiding en dat daar nog discussie over is.

Conclusie

Arcade concludeert dat De Key in 2016 een stap heeft overgeslagen. De Key had in de portefeuillestrategie 2016-2026 expliciet moeten benoemen dat al het MOG als BOG gekwalificeerd en ook afgestoten zou worden. Behalve Arcade had De Key ook de gemeente hiervan op de hoogte moeten stellen. De portefeuillestrategie 2016-2026 was immers integraal onderdeel van het scheidingsvoorstel.

De zienswijzen van maatschappelijke organisaties over de overheveling naar niet-Daeb

Op 18 augustus 2016 heeft De Key 35 maatschappelijke organisaties waaronder Amsta om een zienswijze gevraagd voor het onderbrengen van het gehuurde vastgoed in de niet-Daeb tak. Daaruit blijkt dat het op dat moment nog om MOG ging.

Het opvallende is dat slechts één organisatie gereageerd heeft. Arcade vraagt zich nu af of deze organisaties de impact van het onderbrengen in de niet-Daeb hebben kunnen voorzien en op de hoogte zijn gesteld dat De Key tevens voornemens was om het vastgoed af te stoten. De Key stelt zelf in de brief van 27 juli 2021 dat in de portefeuillestrategie 2016-2026 dit voornemen al besloten was. De Keyzer maakte toen overigens geen onderdeel uit van de uitgebreide lijst in bijlage 3 met af te stoten BOG.

Graag zou Arcade daarom de brief van De Key van 18 augustus 2016 ontvangen waarin Amsta om een zienswijze is gevraagd.

Redenen verkoop

De Key heeft niet aannemelijk gemaakt waarom De Keyzer verkocht moet worden. Arcade mist ook een onderbouwing in de vorm van een onderzoek waaruit zou blijken dat deze maatschappelijke voorziening op de lange termijn (binnen 10 of 20 jaar) niet meer relevant zou zijn. Als enige reden verwijst De Key naar de portefeuillestrategie van 2016-2026 waarin staat dat De Key BOG wil afstoten zodra dat mogelijk is. Arcade is van mening dat de verkoop van De Keyzer niet in deze strategie past. De Key is altijd vrij om BOG te verkopen en heeft daar geen zienswijze van Arcade voor nodig. Omdat De Keyzer meer is dan een BOG, het complex een zorg/wonen functie combineert en andere faciliteiten biedt die uniek zijn voor Amsterdam Centrum-Oost, lijkt verkoop niet voor de hand te liggen.

Waarborgen en bezwaren verkoop particuliere partij

Arcade heeft ook grote moeite met de kopende partij, Patrizia. In 2014 heeft Patrizia een omvangrijke portefeuille sociale woningen van Vestia overgenomen. Vestia verkeerde in die tijd in dermate zwaar weer. De negatieve zienswijzen die meerdere gemeenten hebben afgegeven stonden het goedkeuringsbesluit van de Autoriteit Woningcorporaties niet in de weg. In de rechterlijke procedures die gevoerd zijn door gemeentes werd het belang van het overeind houden van Vestia groter geacht dan het verlies van sociale woningen. “Er is sprake van een bijzondere situatie; de omvang van de financiële problemen van Vestia is zonder precedent”.

De minister heeft in de brief van 16 februari 2015 de Tweede Kamer gerustgesteld. De bestaande huurcontracten worden gerespecteerd, en Patrizia onderschrijft de IBVN code. Daarmee zijn voldoende waarborgen ingebouwd.  In 2019 heeft Patrizia al 770 appartementen (vooral sociale woningen) doorverkocht aan de Zweedse belegger Heimstaden.

Een antispeculatiebeding van 12 maanden is nauwelijks een goede waarborg te noemen. De Key noemt in een bijlage een kettingbeding, waarbij zij verwijst naar afspraken 24.2 en 24.3. De afspraken zijn niet bijgevoegd. Het is Arcade dan ook niet duidelijk op welke afspraken het kettingbeding betrekking heeft. Daarnaast heeft het boetebeding bij niet nakomen van de verplichtingen uit het kettingbeding een geldingsduur van twee jaar. Het kettingbeding blijft ook na 2 jaar gelden, maar heeft naar de mening van Arcade dan geen werking meer omdat er geen sanctie op staat.

Conclusie

Alles in overweging nemend kan Arcade geen positieve zienswijze geven op de voorgenomen verkoop van De Keyzer door De Key. Samengevat is dat om de volgende redenen:

• Nog niet alle vragen van Arcade zijn naar tevredenheid beantwoord.
• De gemeente heeft nog geen zienswijze aangeleverd betreffende de voorgenomen verkoop.
• De Key heeft naar ons idee onvoldoende duidelijk gemaakt waarom verkoop noodzakelijk is.
• De procedure is niet volgens de normale gang verlopen. De verkoop was al rond voordat Arcade op de hoogte werd gesteld.
• De verkoop van De Keyzer past niet in de portefeuillestrategie van 2016-2026. De Key heeft ten onrechte in haar portefeuillestrategie 2016-2026 (als onderdeel van het scheidingsvoorstel Daeb/niet-Daeb) verzwegen dat sprake was van het kwalificeren van MOG als BOG. Er staat slechts in dat BOG niet tot de kerntaak behoort en waar mogelijk afgestoten zal worden. Daarmee heeft ze willen doen voorkomen alsof er op dat moment al geen sprake meer was van MOG. Het feit dat 35 maatschappelijke instellingen op 18 augustus 2016 om een zienswijze is gevraagd, maakt duidelijk dat er wel degelijk sprake was van een overheveling van Daeb (MOG) naar niet-Daeb (BOG). Omdat er momenteel nog een nieuw besluit moet worden genomen door de Autoriteit Woningcorporaties met betrekking tot de uitspraak van de Raad van State van 30 juni jl., is Arcade van mening dat de gang van zaken rond het maatschappelijk vastgoed daarin meegenomen moet worden en dat alleen daarom al geen sprake kan zijn van verkoop van De Keyzer.
• De Key heeft niet onderbouwd in de vorm van een onderzoek waaruit zou blijken dat deze maatschappelijke voorziening op de lange termijn (binnen 10 of 20 jaar) niet meer relevant zou zijn.
• De waarborgen volstaan niet. Het anti-speculatiebeding van 12 maanden is veel te kort. Het kettingbeding kent slechts een boetbeding van twee jaar. Daarna is er geen enkele sanctie meer om het kettingbeding af te dwingen.
• Gezien de reputatie van Patrizia en de informatie in de media is Arcade van mening dat Patrizia een ongeschikte partij is om sociaal maatschappelijk vastgoed aan te verkopen.
• Voor Arcade kan verkoop van De Keyzer alleen aan de orde zijn indien de koper een andere Toegelaten Instelling of andere instelling die Daeb taken uitvoert, betreft. Het feit dat De Key een voorziening als De Keyzer niet meer tot haar kerntaak rekent, maakt niet dat het niet meer om een relevante maatschappelijke voorziening gaat. De Key moet zorgen voor een eigenaar die de maatschappelijke functie op zeer lange termijn waarborgt in lijn met de bedoeling van de prestatieafspraken in 2009. Dat betekent dat de huurprijzen niet marktconform kunnen worden noch dat het complex op andere wijze te gelde wordt gemaakt. De winst die De Key nu op korte termijn kan maken ten behoeve van haar eigen doelstellingen, zou beteken dat de kosten die later gemaakt moeten worden om een vergelijkbare voorziening opnieuw op te zetten afgewenteld worden op de samenleving.

• Verzoek zienswijze verkoop De Keyzer 23-06-2021
• Vragen Arcade verkoop De Keyzer 19-07-2021
• Zienswijze Arcade Verkoop De Keyzer 04-08-2021

Arcade heeft begin 2021 een advies uitgebracht over de uitbreiding van de verkoopvijver van De Key. Inmiddels zijn de bewonerscommissies die hierdoor geraakt worden benaderd. Hen is gevraagd om advies uit te brengen over de wijziging van de complexstrategie van hun complex als consequentie van deze uitbreiding. Dit zorgt voor veel onrust en onduidelijkheid.

De Key stelt dat het vergroten van de verkoopvijver en het verkopen van woningen noodzakelijk blijft. Volgens De Key is dit nodig om te kunnen investeren in nieuwbouw. En om verbeteringen aan de woningen te kunnen betalen. Verkoop is volgens De Key geen doel op zichzelf, maar een middel om daar genoeg geld voor te genereren. Daarbij zegt De Key tegelijkertijd dat zij bezig is om de leningen af te lossen. Zo hoeft zij minder rente te betalen. Dat geld kan dan besteed worden aan onderhoud, verbetering en nieuwbouw.

Stop verkoop van woningen

Arcade is van mening dat de verkoop van woningen zou moeten stoppen. Vooral omdat er sprake is van een woningnood in Amsterdam en omstreken. Verkoop is volgens Arcade niet aan de orde op het moment dat De Key voldoet aan alle door de Rijksoverheid en Autoriteit Woningcorporaties gestelde financiële-kaders. Kaders zoals bijvoorbeeld de ICR, Loan to Value en de solvabiliteit. De Key voldoet hier op dit moment ruimschoots aan. Het vergroten van de verkoopvijver is wat Arcade betreft daarom ook niet nodig.

Verkopen is niet nodig

De Key spiegelt Arcade echter al een tijdje voor dat het juist deze kaders zijn die flink onder druk staan. Vooral de ICR. En dat De Key wel moet verkopen om als woningcorporatie gezond te kunnen blijven. Met enige verbazing heeft Arcade daarom kennis genomen van de laatste IBW-cijfers van De Key. Wat blijkt namelijk, De Key staat er ontzettend goed voor. Zeker in vergelijking met de collega woningcorporaties uit Amsterdam, van enigszins vergelijkbare grootte, Rochdale en in mindere mate Eigen Haard. De IBW-cijfers zijn zeer opvallend te noemen. Zelfs met de al ingeplande investeringen voor 2022-2025 kan De Key nog het dubbele lenen dan de collega corporaties.

De investeringscapaciteit volgens Arcade

Deze nieuwe gegevens zetten de discussie over het verkoopbeleid en het vergroten van de verkoopvijver in een ander daglicht. Als Arcade de positieve IBW-cijfers naast het jaarverslag van 2020 legt kan zij zien dat de positieve cijfers vooral komen doordat de niet-DAEB tak er zo goed voor staat. Volgens het jaarverslag komt dat door het aflossen van interne leningen. Volgens Arcade is het resultaat dat er ontzettend veel investeringscapaciteit is voor De Key.

Investeringscapaciteit in relatie tot de scheidingsvoorstellen 2016

Recentelijk stuitten wij op een brief van het AFWC (Egbert de Vries) van 31 juli 2017, gericht aan de gemeente Amsterdam (Max van Engen), over de DAEB/niet-DAEB scheidingsvoorstellen van alle corporaties die in Amsterdam werkzaam zijn. Hierin staat uitdrukkelijk vermeld dat de keuzes die corporaties in deze scheidingsvoorstellen maken de grootst mogelijke investeringscapaciteit opleveren. Die capaciteit gaat door alle corporaties benut worden voor nieuwe sociale huurwoningen, renovaties van bestaande woningen en investering in duurzaamheid. De Key heeft in haar scheidingsvoorstel onder andere de keuze gemaakt om 569 Daeb woningen te liberaliseren en over te hevelen naar Lieven de Stad bv.

De huidige situatie

Tot op heden heeft De Key slechts de interne leningen van de niet-Daeb aan de Daeb tak versneld afgelost zonder boeterente. De investeringscapaciteit en daarmee de leencapaciteit in de niet-Daeb is daardoor vele malen groter dan in 2016-2017 is ingeschat. Arcade vindt die op dit moment ontzettend hoog (zie IBW-cijfers). Arcade vindt dat daarom de grondslag om de verkoopvijver te vergroten ontbreekt.

Vagen over de positieve financiële cijfers

Het laatste visitatierapport benoemt de structurele overliquiditeit en de disbalans tussen investeren en aflossen. Arcade vindt dat de investeringscapaciteit en in het bijzonder de resterende leencapaciteit onnodig beklemd worden. Dat komt door De Key’s eenzijdige focus op enerzijds investeren in nieuwbouw en anderzijds het streven naar een schuldenvrije corporatie in een tijd dat de rentetarieven historisch laag zijn. Arcade zou daarom graag van De Key schriftelijk uitleg en verdere toelichting willen over de zeer positieve financiële cijfers die blijken uit het visitatierapport, het jaarverslag/jaarrekening en de IBW-cijfers.

De belangrijkste vragen die wij hebben zijn de volgende:

• Kost het versneld aflossen van de leningen De Key (pagina 58 jaarverslag 2018) niet extra veel geld? Bijvoorbeeld omdat er aflossingsboetes betaald moeten worden?
• Wat is het antwoord van De Key op de waarschuwingen vanuit de visitatie over risico’s wat betreft de structurele overliquiditeit en de disbalans tussen investeren en aflossen? En in relatie tot de gunstige IBW-cijfers?
• In het visitatierapport staat de conclusie van het WSW. Die luidt dat de verkopen de investeringsambitie tot 2022 voor een deel dekt maar dat vanaf 2022 dat geheel uit de operationele kasstroom kan. Hoe komt het WSW hierbij? En waarom zien wij een tegengestelde beweging van De Key, namelijk vergroten van de verkoopvijver?
• Hoe staat het met de leencapaciteit van De Key op dit moment en in de nabije toekomst? Tempert het hoge saldo de liquide middelen?
• Klopt het dat De Key al zeker 5 jaar gemiddeld minimaal 100 miljoen Euro teveel liquiditeit aanhoudt volgens de WSW norm van 10%? De Key stelt expliciet dat het aanhouden van hoge liquiditeiten van tijdelijke aard is, terwijl het feitelijk structureel is. De gemiddelde rentevoet op leningen wordt de laatste jaren negatief beïnvloed door de boeterente die De Key moet betalen op het aanhouden van liquiditeiten. Dit beïnvloedt de ICR in negatieve zin. Hoe kijkt De Key daartegenaan?
• De niet-DAEB tak van De Key staat er financieel erg goed voor, zo blijkt uit de jaarrekening. Vooral omdat er veel interne leningen zijn afgelost. Welke gevolgen heeft dit voor de investeringscapaciteit van De Key?
• Hoe wil De Key de ruime leencapaciteit die uit de IBW-cijfers blijkt benutten?
• Acht De Key zich gebonden aan de toezegging van de AFWC (brief 31 juli 2017) aan de gemeente Amsterdam? De toezegging dat het scheidingsvoorstel Daeb/niet-Daeb als doel heeft een maximale investeringscapaciteit te realiseren die ook daadwerkelijk benut zal worden voor investeringen?
• Is de resterende leencapaciteit op dit moment voldoende om het aantal te verkopen woningen af te bouwen, of geheel te stoppen?
• Is De Key bereid om een deel van de resterende leencapaciteit in te zetten voor de nieuwbouw in plaats van de verkoopvijver te vergroten? -Arcade heeft tot op heden de dVi 2020 nog niet ontvangen, kunt u die ons toesturen?
• Arcade heeft in 2019 de jaarlijkse WSW borgingsbrief (16 juli 2019) ontvangen. Kunt u ook de WSW borgingsbrieven 2020 en 2021 naar ons toesturen?

Tot slot

Het is wellicht goed om te benadrukken dat Arcade begrijpt dat het IBW een absoluut maximum aangeeft tot aan de financiële grenzen van de Aw/WSW normen. Ook is Arcade absoluut geen voorstander van het volledig benutten van die ruimte. Daarbij is het ons ook duidelijk dat in de IBW-cijfers De Key het maximaal te lenen bedrag volledig besteed aan één besteding. En dat de gestelde maxima bedragen niet beschikbaar zijn voor alle bestedingen tegelijkertijd.

• Vragen Arcade IBW_jaarverslag_visitatierapport in verband met vergroten verkoopvijver + bijlage 02-08-2021
• Reactie De Key op brief over de financiële positie van De Key 03-09-2021

Meer weten over de IBW?

Heeft u een klacht aan De Key doorgegeven? Dan wordt u binnen 2 werkdagen gebeld door De Key om de klacht met u te bespreken en een oplossing te vinden. Komt u er samen met De Key niet uit?  Dan kunt u uw klacht indienen bij de Geschillencommissie. De Geschillencommissie bestaat uit vijf onafhankelijke personen die niet werken bij De Key. Ze beoordelen uw klacht en het standpunt van De Key. In het Geschillenreglement kunt u lezen onder welke voorwaarden de Geschillencommissie uw klacht in behandeling neemt.

Het Geschillenreglement is aangepast

De Key heeft in overleg met Arcade haar Geschillenreglement aangepast naar het voorbeeld klachtenreglement van Aedes, de branchevereniging van woningcorporaties in Nederland. Vanaf 15 juli geldt dit aangepaste reglement.

Wat is aangepast?

Advies geschillencommissie niet meer bindend, uitspraak rechter mogelijk

Het advies van de geschillencommissie is niet meer bindend. De Key kan alleen van het advies afwijken als er zwaarwegende redenen voor zijn. Dat betekent ook dat wanneer u of De Key het niet eens is met het oordeel van de Geschillencommissie het geschil voorgelegd kan worden aan de Huurcommissie en er ook een uitspraak van de rechter gevraagd kan worden. Dit laatste was voorheen niet mogelijk.

De geschillencommissie houdt Arcade op de hoogte

Klachten die door de Geschillencommissie worden beoordeeld worden ook gedeeld met Arcade. Zo blijven wij op de hoogte van geschillen tussen De Key en huurders en hoe ze worden opgelost.

Wilt u meer weten?

Meer informatie over het klachtenbeleid van De Key leest u op www.dekey.nl/klachtenbeleid.

Op 20 april jl. zijn de rechtszaken die Arcade voert tegen de goedkeuringsbesluiten van de minister inzake de statutenwijziging en de Daeb-scheiding door de Raad van State behandeld. Arcade is daarbij bijgestaan door de advocaten Anita de Haan en Henri Sarolea. Op 30 juni zijn de uitspraken van de Raad van State bekend gemaakt.

Uitspraak hybride Daeb/Niet-Daeb scheiding

In de Daeb scheiding zaak is Arcade in het gelijk gesteld. We zijn erg blij dat de Raad van State bevestigt dat de rechtbank het besluit van de minister terecht heeft vernietigd. En dat dus het instemmingsrecht van huurders  met voeten getreden is.

De Raad van State komt tot de conclusie dat er geen sprake is van een zogenaamde hybride scheiding tussen DAEB- en niet-Daeb vastgoed, maar dat er wel een wettelijke grondslag is. Namelijk via de weg van een administratieve scheiding en het vervolgens afsplitsen van een gedeelte van het niet-Daeb vastgoed naar de daarvoor opgerichte BV Lieven de Stad.

Echter, voor dat laatste onderdeel, het afsplitsen van het niet-Daeb vastgoed, heeft Arcade instemmingsrecht. Dat is ten onrechte niet toegekend. Ook voor de verbinding met Lieven de Stad BV is daarnaast instemming vereist.  Zoals de Raad van State opmerkt in de uitspraak.

Daarom moet nu de minister een nieuw besluit nemen. Waarbij rekening gehouden moet worden met het feit dat Arcade haar instemming heeft onthouden.

De Raad van State legt ook uit hoe zwaar het instemmingsrecht moet worden meegewogen. Het ontbreken van instemming weegt zwaarder dan een negatieve zienswijze. Aangezien een negatieve zienswijze al zwaar weegt, betekent het dat de minister zeer goede argumenten moet hebben om de door Arcade aan de verbinding en splitsing onthouden instemming te kunnen negeren.

Arcade vindt de wijze waarop het door de Key overgedragen bezit is bepaald en gewaardeerd onvoldoende transparant en ondeugdelijk.  Waaronder met name het deel van de voorraad sociale huur dat door de Key alvast voorzien is van het etiketje ‘potentieel te liberaliseren woningen’.

Ook waar het de verbinding met Lieven de Stad BV betreft meent Arcade op nog steeds goede gronden haar instemming te hebben onthouden.

De minister (Autoriteit Woningcorporaties) zal binnen 6 weken nieuwe besluiten moeten nemen.

Inmiddels heeft de Autoriteit aan Arcade een termijn verleend van 3 weken voor het naar voren brengen van haar actuele standpunt over de scheiding en stand van zaken nu.  Mede gezien de wijze waarop in de wet de gevolgen van het ontbreken van instemming  zijn geformuleerd verwacht Arcade dat de minister niet in staat zal zijn om de eerder verleende goedkeuringsbesluiten te handhaven. Ook niet met een verbeterde motivering die Woningwet-proof is. In dat geval zal Arcade een sterke onderhandelingspositie krijgen richting De Key. Hier zullen wij dan nader over berichten.

Lees de uitspraak op de website van de Raad van State.

Uitspraak statutenzaak

De statutenzaak heeft Arcade helaas verloren. Daarin zijn we erg teleurgesteld. Maar de motivering en uitleg die de Raad van State aan de nieuwe statuten geeft stelt ook wel weer enigszins gerust.

De Raad van State concludeert dat er sprake is van slechts een accentverschuiving die niet in strijd is met de wet. Omdat de statuten niet bepalen dat De Key uitsluitend werkzaam zal zijn voor toetreders op de woningmarkt, voldoen de statuten nog aan de wet. Er is geen sprake van een wijziging van de gehele doelstelling van De Key. Waardoor een evenwichtige weging van volkshuisvestelijke belangen nog steeds voldoende aan de orde is. De Key is, aldus de Raad van State, geen categorale corporatie. Alhoewel de Key dat eerder zelf wel in een van haar documenten over de koerswijziging beweerd had.

Evenmin is volgens de rechters gebleken dat door de statutenwijziging de belangen van zittende huurders op onaanvaardbare wijze worden veronachtzaamd. Als rechten van huurders geschonden worden, kunnen Arcade en/of huurders dit nog steeds aankaarten langs de daartoe bestaande juridische wegen.

In lijn met deze overwegingen van de Raad van State heeft Arcade eind juni, samen met enkele huurders van atelierwoningen De Key gedagvaard. Arcade is van mening dat de rechten van huurders in atelierwoningen worden geschonden. Zie het artikel over het gebruik van jongerencontracten in atelierwoningen.

In verband met de zomer zijn we van 19 juli tot 11 augustus gesloten.
Vanaf 12 augustus is het kantoor van Arcade weer op de gebruikelijke tijden bereikbaar op de donderdag tussen 13.00 uur en 17.00 uur.

Voor vragen en klachten over huurderszaken, huurbeleid en contacten met uw verhuurder kunt u ook altijd e-mailen naar info@hvarcade.nl.

Zoals eerder gemeld wordt een aantal kunstenaars ten onrechte op straat gezet door een gemeentelijke fout. Zij spannen nu samen met Arcade een rechtszaak aan tegen De Key en de gemeente Amsterdam.

Het gaat om atelierwoningen die door professionele kunstenaars, na toetsing door CAWA – de Commissie voor Ateliers en (Woon)Werkpanden Amsterdam – maximaal twee periodes van vijf jaar mogen huren. Deze afspraak is al in mei 2016 vastgelegd in de zogenaamde ‘Samenwerkingsafspraken’. Dat is een overeenkomst tussen het gemeentebestuur en de woningcorporaties en de huurdersorganisaties.

Blijkt inmiddels dat alleen jonge kunstenaars in aanmerking komen. Ook is duidelijk dat de verlenging niet wordt toegepast. Terwijl de onlangs afgetreden verantwoordelijke wethouder, Laurens Ivens (SP), beweert dat alle op papier gemaakte afspraken netjes worden nageleefd. Eind 2017 zegt hij in de gemeenteraad zelfs dat kunstenaars bij een verlenging een vast huurcontract zouden moeten krijgen. Als ze nog als kunstenaar werkzaam zijn. De Key beweert daarentegen dat huurders van een atelierwoning alleen een ‘jongerencontract’ kunnen ondertekenen, waardoor ze sowieso niet in aanmerking komen voor verlenging.

De kunstenaars vinden dat de gemeente hen oneerlijk behandeld. Afspraken worden juist helemaal niet nageleefd. Ze staan straks zonder verlenging keihard op straat. Terwijl de woon-werkruimte hen rechtmatig toekomt en ze die heel hard nodig hebben. Eén van hen heeft dit jaar een kindje gekregen en was er vanuit gegaan dat ze nog minstens vijf jaar langer in de woning zou kunnen wonen en werken. Ook zij staat straks op straat, dan met een baby en zonder werkplek.

De rol van De Key

De Key is eveneens niet vrij van blaam, vinden de kunstenaars. Eén kunstenaar werd, vlak na de 28ste verjaardag en zonder medeweten, met een te vroeg gedateerd huurcontract in de atelierwoning geplaatst. Die fictieve maand huur moest ook nog worden betaald. Ook vinden de kunstenaars dat De Key het wel heel hard speelt door op wettelijke strepen te staan dat een jongerencontract opgezegd moet worden om een andere jonge kunstenaar te huisvesten. De Key is dat namelijk wettelijk helemaal niet verplicht . Bovendien laat De Key  kunstenaars boven de 28 jaar niet eens in aanmerking komen. Terwijl zij net zo veel recht hebben op een atelierwoning als kunstenaars onder de 28 jaar.

Met de rechtszaak hopen Arcade en de kunstenaars dat er een einde komt aan het gesjoemel met contractafspraken en dat de leeftijdsdiscriminatie stopt. En natuurlijk dat alle gedupeerden gewoon de verlenging krijgen waar ze recht op hebben.

Eén overkoepelende bewonerscommissie die álle complexen op het Bickerseiland vertegenwoordigt. Zo kunnen huurders meer invloed uitoefenen op verhuurders en de belangen van bewoners beter behartigen. Saskia Koppelaar en haar commissieleden hebben het bijna voor elkaar. Mede dankzij een enquête, die een waardevol hulpmiddel voor bewonerscommissies is gebleken. Lees hier hoe ze de enquête hebben aangepakt.

Saskia woont al 32 jaar op het Bickerseiland. Twaalf jaar in een woongroep en twintig jaar in haar huidige woning. Ze is maatschappelijk werkster en oprichtster van Stichting De Nederlandse Portretprijs. Daarnaast is Saskia ook voorzitter van de bewonerscommissie en lid van het Arcadebestuur. Iedereen kent elkaar op het Bickerseiland. Het is echt een dorpje. Er is veel sociale cohesie.

De bewonerscommissie van Saskia wil er voor álle huurders zijn. Niet alleen voor die van het eigen complex. Daarom is via een bewonersbrief om mandaat gevraagd. Ook heeft de commissie een bewonersenquête verspreid. Dit leverde veel op. Saskia vertelt er in dit interview meer over.

Jullie zijn begonnen met een bewonersbrief, wat is daar uitgekomen?

Saskia: ‘We hebben bij alle huurders op het eiland een brief in de bus gedaan. Arcade heeft een vergoeding voor de kopieën gegeven. In de bewonersbrief hebben we uitgelegd wie we zijn, wat ons bezighoudt én waarom we mandaat nodig hadden. We wilden de belangen van huurders beter voor het voetlicht brengen bij de verhuurder.

We hebben nu 163 mandaten. Bewoners moesten daarvoor hun naam en adres aan ons doorgeven. Er zijn vier kleine complexen die niet gereageerd hebben. Daar gaan we nog achteraan. Aangezien de meerderheid van de bewoners ons nu al steunt, zit het met onze vertegenwoordiging wel goed.

We kondigden aan dat we een enquête zouden verspreiden. Een aantal bewoners gaf aan dat ze de enquête graag per mail wilden ontvangen. Tien bewoners wilden de enquête op papier ontvangen.’

Hoe hebben jullie de enquête vormgegeven?

Saskia: ‘We hebben het als bewonerscommissie echt samen gedaan. Sommigen maakten de vragen, een ander nam het logo voor haar rekening. We hebben Microsoft Forms gebruikt. Daarmee kan je gemakkelijk een uitdraai van de antwoorden krijgen. We hebben de antwoorden in een Excel-bestand gezet. Dat hebben we weer naar de bewoners gestuurd.

Het is belangrijk om open vragen te stellen. Bewoners hebben dan de ruimte om hun eigen visie te geven. Vragen moeten niet te sturend zijn. Je moet je als commissie echt neutraal opstellen.

Bewoners willen betrokken worden maar hoeven niet altijd in een bewonerscommissie. Daarom hebben we in onze enquête ook gevraagd of er interesse is in bepaalde activiteiten.’

Hebben jullie hulp ingeroepen?

Saskia: ‘We wisten al wat er speelde onder bewoners en hadden ook geen technische ondersteuning nodig. Arcadebestuurslid Harrie Houtbeckers stuurden we onze bewonersenquête. Harrie ondersteunt bewonerscommissies bij het opstellen van hun complexplan. We hebben aangegeven dat een bewonersenquête hierbij kan helpen.

Met Arcadevoorzitter Helmie Bijleveld en De Key hebben we al vroeg gesproken over de invulling van ons mandaat, waar we wel en niet verantwoordelijk voor zijn als we het eiland vertegenwoordigen. We willen dat de verhuurders ons op de hoogte houden van renovaties of groot onderhoud. We kunnen dan inspringen als er (communicatie)problemen zijn. De Key deed dat nooit omdat wij niet bekend stonden als de bewonerscommissie van het hele eiland. Nu worden we alleen bij renovaties of groot onderhoud betrokken wanneer de bewoners aan de bel trekken. Ze vragen ons dan om ondersteuning als bijvoorbeeld de communicatie niet goed loopt.

De Key moet ons nog definitief toestemming geven om alle complexen op het eiland te vertegenwoordigen. Daar doen ze moeilijk over. We brachten De Key al vroeg op de hoogte. Toch blijven ze vragen stellen en drempels opwerpen. Ze wilden de namen en adressen zien van bewoners die ons een mandaat hebben gegeven. We mogen die gegevens vanwege de AVG-wet (Algemene verordening gegevensbescherming) niet aan de verhuurder doorgeven. Daarom hebben we alleen de anonieme mandaten van de complexen doorgegeven.’

Wat kwam er uit de enquête naar voren?

Saskia: ‘We hebben 70 ingevulde enquêteformulieren ontvangen. Voordat corona uitbrak werden onze bewonersbijeenkomsten overigens ook goed bezocht. Het was altijd bomvol. Zo’n avond leverde waardevolle informatie op.

De enquête leverde veel op. Bewoners maken zich net als wij zorgen over de verkoop van sociale huurwoningen hier op het eiland, over leefbaarheid en over sociale cohesie. Ook de Van Hoog naar Laag-verhuisregeling (en ook Van Groot naar Beter) is een hot item op ons eiland. Veel oudere buurtbewoners willen in de buurt blijven wonen maar de benedenwoningen gaan naar jongeren. Duurzaamheid bleek ook een belangrijk thema. We benaderden bewoners die in de enquête aangaven dit belangrijk te vinden. Er hebben zeven bewoners aangegeven dat ze geïnteresseerd in een werkgroep. Deze is nog niet opgestart.’

Wat gaan jullie doen met deze resultaten?

Saskia: ‘We willen een complexplan voor het hele eiland gaan maken. Daarvoor hebben we de input van bewoners nodig. We moeten weten wat zij belangrijk vinden. Het is prettig dat de enquête wat dat betreft een eenduidig beeld laat zien.’

Hoe zien jullie de toekomst?

Saskia: ‘Die zien we de positief tegemoet. De bewonerscommissies op het Realeneiland en het Prinseneiland willen zich graag bij ons aansluiten. Daarvoor hebben ze wel het mandaat van de bewoners nodig. Hier zijn ze op dit moment mee bezig.

De samenwerking met De Key en Lieven de Stad moet nog groeien. We hopen dat de communicatie beter wordt. Uiteindelijk hopen we beter te volgen waar de verhuurder mee bezig is en het beleid te kunnen beïnvloeden.’

Ook een enquête voor bewonersonderzoek uitvoeren? Voor bewonerscommissies geeft Arcade hiervoor ondersteuning. Er is een vergoeding beschikbaar en er komt een format van Arcade. Voor meer informatie neem contact op met Arcade.

In 2021 worden de jongerencontracten geëvalueerd. Dit staat in de samenwerkingsafspraken die de huurdersverenigingen samen met de gemeente Amsterdam en de corporaties hebben gemaakt. Akkemay, Tim en Anne Lotte zitten in de Werkgroep Jongerencontracten en voeden Arcade met informatie en ideeën.

In 2016 heeft De Key haar statuten gewijzigd. De corporatie heeft starters voorop gezet en werkt sindsdien met jongerencontracten, een tijdelijke huurovereenkomst voor huurders onder de 28 jaar. In 2021 lopen de eerste jongerencontracten af. Hoog tijd dus om jongeren die een jongerencontract hebben of hebben gehad, te bevragen.

In maart jl. heeft de gemeente een eerste onderzoeksvoorstel gepresenteerd. Op 11 maart hebben de gemeente, de corporaties en de huurdersverenigingen hier samen over gesproken. Huurdersvereniging Arcade is daarbij gevoed door de Werkgroep Jongerencontracten van Arcade, die de onderzoeksvoorstellen hebben beoordeeld en punten hebben aangedragen die volgens hen belangrijk waren. De werkgroep startte in maart.

Op 6 mei zijn de offertes van verschillende onderzoeksbureaus besproken. RIGO Research en Advies zal het onderzoek over jongerencontracten uitvoeren. Voor de corporaties, de huurdersverenigingen en de gemeente was dit de ideale kandidaat. De Werkgroep Jongerencontracten is ook tevreden.

Tim: ‘Ik ben blij dat er niet alleen naar cijfers wordt gekeken. Naast kwantitatief onderzoek, zal er ook kwalitatief onderzoek worden gedaan. Er komen bijvoorbeeld focusgroepen waarin er met jonge gezinnen zal worden gesproken. De ervaringen van mensen die een jongerencontract hebben of hebben gehad, komen zo hopelijk ook naar voren. Mogelijk komen die overeen met de verhalen die leden van de werkgroep zelf ook hebben.’

Akkemay en Anne Lotte hebben beiden een jongerencontract. Akkemay woont op het Bickerseiland, Anne Lotte in Bos en Lommer. Tim woont in een studentencomplex in Diemen. Hij is student geschiedenis en geeft bijles aan middelbare scholieren. Akkemay is kunstenares, werkt als freelancer in de culturele sector en is yogadocent. Anne Lotte is filmmaker en werkt ook als freelancer in de culturele sector.

Hoe kwamen jullie in de werkgroep terecht en waarom was het belangrijk voor jullie?

Anne Lotte: ‘Ik ben via Arcade-bestuurslid Mark Nozeman in de werkgroep terechtgekomen. We zijn een jong gezin met een baby. We kunnen nog anderhalf jaar in onze jongerenwoning blijven. Ik representeer de groep jonge gezinnen die ook in jongerenwoningen zitten. Door mijn ervaringen te delen, geef ik jongeren in vergelijkbare situaties een stem. Ik leer zelf ook veel bij.‘

Tim: ‘Arcade-voorzitter Helmie Bijleveld benaderde me voor de werkgroep. Ik zet me in omdat jongeren een stabiele leefomgeving in Amsterdam nodig hebben. Jongeren bevinden zich in kwetsbare situaties. Ze weten vaak niet waar ze recht op hebben. Kleine kamers worden voor veel geld verhuurd. Er wordt verwacht dat je de hoofdprijs betaalt en veel jongeren denken dat ze ook de hoofdprijs moeten betalen. Ik heb me aangemeld voor de werkgroep omdat ik een constructieve bijdrage aan de evaluatie van de jongerencontracten wilde leveren. Ik was benieuwd naar de effecten van het jongerencontract.’

Akkemay: ‘Ik ben via Arcade-bestuurslid Saskia Koppelaar in de werkgroep terechtgekomen. Ze is ook voorzitter van onze bewonerscommissie. Saskia had enquêtes verspreid. Ik heb in de enquête aangegeven dat ik een tijdelijk contract heb en dat ik dat jammer vind. Saskia nam daarna contact met mij op. Ik mag hier nog twee jaar wonen. Ik voel me thuis in deze buurt. Mijn buren hebben al aangegeven dat ze een petitie starten als ik moet vertrekken. Ik heb een uitgesproken mening over jongerencontracten en voel me betrokken bij de stad. Daarom vond ik het belangrijk om deel te nemen aan de werkgroep.’

Wat zijn wat jullie betreft de voor- en nadelen van een jongerencontract?

Anne Lotte: ‘Een jongerencontract kan de doorstroming bevorderen omdat jongeren zich ontwikkelen. Soms lukt het bijvoorbeeld om daarna een huis te kopen. De keerzijde van een jongerencontract is dat het tijdelijk is en het niet altijd lukt om opnieuw aan een woning te komen.

Ik vind het moeilijk dat ik niet in deze fijne buurt kan blijven. Je bent op een leeftijd waarin je aan het opbouwen bent. Als we moeten verhuizen, moeten we opnieuw een netwerk creëren. We hebben naar Den Helder gekeken omdat de huizen daar goedkoper zijn. Dat is voor ons netwerk wel een probleem. Grootouders gaan niet uren rijden om te kunnen oppassen. Daarnaast is het moeilijker om als freelancer in de culturele sector te werken.’

Tim: ‘Het is natuurlijk fijn dat jongeren dankzij jongerencontracten gemakkelijker aan betaalbare woonruimtes kunnen komen. Vijf jaar ergens kunnen wonen is fijn, tegelijk is het uitstel van executie. Je kunt niet veilig doorstromen. Er is een probleem met betaalbaarheid en beschikbaarheid. Amsterdam wil een stad van jonge mensen en cultuur zijn. Die jonge mensen kunnen het zich echter niet veroorloven om in de stad te wonen.’

Akkemay: ‘Het voordeel van een jongerencontract is dat je een woning kan vinden die je anders niet had gevonden. Daarnaast is vijf jaar genoeg om bijvoorbeeld in een goede vloer te investeren. Het nadeel van een jongerencontract is dat je niks opbouwt terwijl je juist in een fase van je leven zit waarin je je wil wortelen. Ik ben 30. Het is natuurlijk mooi dat ik een betaalbaar huis heb kunnen vinden, maar tegelijk is het uitstel van executie. Ik moet straks opnieuw op zoek naar woonruimte. Als je verhuist start je bovendien opnieuw met een hoge huur. Ik denk dat jongerencontracten niet goed zijn voor de sociale cohesie in Amsterdam. Wijken zijn niet gebaat bij tijdelijke bewoners.’

Er wordt weleens beweerd dat jongerencontracten de doorstroming op de woningmarkt bevorderen. Hoe kijken jullie hier tegen aan?

Anne Lotte: ‘Er moeten wel woningen zijn om naar door te kunnen stromen. Er zijn betaalbare huizen buiten de Randstad, maar het is niet gemakkelijk om je daar rond je 30st^e  nog te gaan settelen. Je hebt dan elders al een netwerk. Het zou fijn zijn als er in de stadsregio meer huizen komen.’

Tim: ‘Kijk, je hebt een korte fuik of een lange fuik. Uiteindelijk loop je met een jongerencontract  toch tegen drempels aan. Alleen stel je de zoektocht uit. Het blijft namelijk moeilijk om aan een woning te komen. Bij wonen hoort dat je je settelt, na je studie al en niet pas vanaf je 30st^e. Dat je niet gedwongen wordt om door te reizen. Reizen is leuk maar wel als je zelf de vakantie kunt uitkiezen en kan bepalen hoe lang je ergens blijft.’

Akkemay: ‘Jongerencontracten bevorderen inderdaad de doorstroming. Je móet namelijk wel doorstromen. De vraag is echter waar naartoe. Er is een woningentekort. Voor de sociale cohesie is het daarnaast goed als mensen ergens langer wonen. Onlangs is mijn buurtgenoot Joop Capel overleden. Hij was één van de oprichters van de kinderboerderij op het eiland en woonde zijn hele leven op het Bickerseiland. Iedereen kende hem, ook ik had leuk contact met hem. Dit is tegenwoordig onmogelijk. Het is bovendien ingrijpend om te verhuizen en een nieuw thuis te creëren.‘

Hebben jullie het idee dat de flexibilisering in het algemeen en die op de woningmarkt in het bijzonder je leven bepaalt?

Anne Lotte: ‘Zeker. Als ik ’s avonds in bed lig, heb ik er kopzorgen over dat ik over anderhalf jaar hier weg moet zijn. Ik wil me op mijn sociale leven en werk kunnen richten. Als je niet kan kopen ben je bijna genoodzaakt om een dure huurwoning te accepteren. Als kopen mogelijk is, moet je een flinke hypotheek aangaan. Je hebt de keus niet om daar mee te wachten. Je zou kleine studio’s moeten aanbieden om doorstromen aantrekkelijker te maken. En er zou geen einddatum aan een jongerencontract moeten zitten. Dan is het geen drama als doorstromen niet lukt. Ik kan met flexibel werk omgaan. Het is moeilijk dat ik óók een tijdelijk huurcontract heb. Je moet ergens op terug kunnen vallen. Wonen is een grondrecht. De overheid voldoet hier niet aan. Ik begrijp niet waarom hier niet tegen geprotesteerd wordt.’

Tim: ‘Zeker. Tijdelijke huurcontracten geven veel onzekerheid. Je hebt volgens de grondwet het recht op wonen, niet het recht om te blijven. Daar is wel enorme behoefte aan bij mensen die zich willen settelen. Flexibilisering gaat ook over nulurencontracten en het idee dat we continu moeten doorgroeien. Ondertussen is er geen plekje waar we houvast krijgen. Dat geeft stress. Een huis en een baan zouden de basis moeten zijn.’

Akkemay: ‘Zeker, ik voel de behoefte om ergens te blijven maar kan dat niet. Dat heeft een diepgaande invloed op je gevoel van veiligheid en zekerheid. Ik ben aan het bedenken waar ik dan wel kan blijven wonen, wat ik nog kan doen in Amsterdam de komende tijd voor ik eventueel uit de stad verhuis. Hoe kan ik mijn werk zo inrichten dat ik het ook op een andere plek kan doen? Ik wil hier eigenlijk helemaal niet mee bezig zijn. Toch moet ik mijn leven eromheen plannen. Dat heeft invloed op hoe ik hier woon en de relatie die ik met de buurt heb.

Je bent je er continu van bewust dat je uiteindelijk weg moet. Daardoor zit je er niet voor de volle 100 procent in. Het is alsof je een relatie hebt waar je net niet voor gaat. Ik zou me liever door de natuurlijke flow van het leven laten leiden. Dat ik op een gegeven moment zélf besluit om naar een andere woning te verhuizen.’

Tim, Anne Lotte en Akkemay vinden het fijn dat ze invloed hebben kunnen uitoefenen op het onderzoeksvoorstel over de jongerencontracten. Ze kijken met positieve spanning uit naar de onderzoeksresultaten en zijn benieuwd naar wat de gemeente uiteindelijk met de resultaten gaat doen.

Een huurder krijgt een brief van De Key: ‘Wij komen uw geiser en gaskachel verwijderen en vervangen door een ketel en CV.’ Huurder heeft geen zin in gebreek, buizen en radiatoren, bovendien is daar geen ruimte voor. Wat nu? De huurder vertelt.

Toch maar eens op onderzoek gaan naar alternatieven. Tenslotte moeten we toe naar gasvrij en die ketels draaien ook op gas. En bij fouten bij het installeren en bij onvoldoende onderhoud is er nog steeds gevaar voor koolmonoxide. Volgt een periode van contact opnemen met diverse firma’s , adviesorganisaties plus bezoeken aan voorlichtingsbijeenkomsten. Langzamerhand groeit daar een goed beeld uit. Hierbij gaat het om drie fasen: wassen, koken en verwarmen. In die volgorde heb ik het ook aangepakt.

De stappen

Voor warm water bestaan er de zogenoemde doorstroomapparaten. Voor een gewone woning is een capaciteit van 15 kWatt genoeg. Wel is driefasen krachtstroom nodig. Dit betekent een verbouwing van de meterkast. Naast de gebruikelijke groepen moet een extra groep komen met krachtstroom plus een speciaal stopcontact voor het doorstroomapparaat. Dit is de eerste stap. Daarna, de tweede stap, moet de netbeheerder de stroomtoevoer verzwaren. Dan pas kan het doorstroomapparaat zelf geïnstalleerd worden.

Koken op inductie is de tweede fase. Hiervoor heb ik een extra groep krachtstroom en stopcontact voor krachtstroom laten aanleggen. Maar voor twee ‘pitten’, meer gebruik ik niet, blijkt dit niet nodig. Zeer waarschijnlijk wel voor een fornuis.

Voor de derde en laatste fase, verwarming, zijn infraroodpanelen het meest geschikt. Deze worden aan het plafond bevestigd. Indien mogelijk wordt voor de elektra gebruikgemaakt van de aanwezige leidingen boven het plafond, zodat er geen ‘lelijke’ bedradingen door de kamer lopen. De capaciteit van de panelen zijn 700-900 Watt. Per groep van 16 Ampere en 220 Volt komt het maximum uit op zo’n 3500 Watt. Elke woning heeft normaal gesproken minimaal twee groepen. Dat moet voldoende zijn voor 3-4 panelen. Uiteraard afhankelijk van de overige apparatuur en hoe de groepen over de woning verdeeld zijn.

Het verdient aanbeveling om alles door één firma te laten aanleggen. En eerst een totaalplan op te stellen. Zeker bij grotere woningen waarbij meer infraroodpanelen nodig zijn. Zodat indien nodig een extra groep in de meterkast aangelegd kan worden.

Mag dit allemaal?

Dit valt positief te beantwoorden: ja, het mag. De Key heeft zelf te kennen gegeven dat zij voor het koken op inductie een aparte groep en stopcontact wil aanleggen. Helaas moet je warm water en verwarming zelf laten aanleggen en het ook zelf betalen. Maar de kosten vallen uiteindelijk mee. Bovendien is er dan geen sprake van een huurverhoging. Het gemak en comfort is prima in orde. Met name het doorstroomapparaat, dat is compact, functioneert als een gewone geiser en de temperatuur is tot op de graad nauwkeurig te regelen. Koken op inductie is even wennen maar bevalt al snel goed. Het is zelfs goedkoper dan op gas. Maar ook het vastrecht voor gas wordt uitgespaard. Al met al zal het voordeel opleveren. De infraroodpanelen zijn pas half april aangelegd. Dus daarover zijn nog geen conclusies te trekken.

Ter herinnering, Arcade heeft 3,5 jaar geleden in de laatste gedrukte versie van de nieuwsbrief al opgeroepen om de verketeling te stoppen en over te schakelen op aardgasvrije mogelijkheden. Ook heeft De Key in een memo van enige jaren terug aangegeven dat zij richting aardgasvrij willen gaan. Een paar korte citaten hieruit: ‘Dat betekent energie van groene bronnen en aardgasvrij.’ En: ‘…noodzaak om aardgas te vervangen door duurzame alternatieven.’

Echter de praktijk blijkt weerbarstiger. Naar aanleiding van de verstuurde bewonersbrieven over het verwijderen van de geisers en gaskachels heeft onze bewonerscommissie gevraagd waarom De Key geen alternatieven aanbiedt. Het antwoord is teleurstellend. Geen woord over gasvrije alternatieven, alleen ketels en CV’s en daarmee uit. Daarop stuurt de bewonerscommissie opnieuw een brief waarin zij veel nadrukkelijker aandringt op het aanbieden van gasvrije alternatieven. Nu 14 maanden later is deze brief nog steeds niet beantwoord. Niet bepaald klantvriendelijk.

Tot slot, ik heb nu een CO-meter in de aanbieding.

Noot: Het staat huurders vrij om zelf te investeren in duurzaamheidsmaatregelen. Breng dergelijke installaties niet zelf aan, maar laat dit vakmensen doen.  En houdt er rekening mee dat bij het verlaten van de woning dit wel tot kosten kan leiden omdat een volgende huurder niet verplicht is deze installaties over te nemen.
Arcade pleit er bij De Key wel voor om individuele initiatieven op het gebied van duurzaamheid mogelijk te maken.