Arcade heeft 25 januari 2023 het voorgenomen besluit huurverhoging 2023 besluit van Lieven de Key ontvangen. Daar heeft Arcade heeft advies over uitgebracht. Hierbij een samenvatting van dat advies.

De werkgroep huurverhoging van leden van Arcade heeft de brief bestudeerd en deze gezamenlijk besproken. De werkgroep is in overleg gekomen tot de onderstaande beoordeling en adviezen op het voorgenomen besluit. De opmerkingen en adviezen zijn per onderwerp ingedeeld.

Het kader en doelstellingen van de huuraanpassing 2023

De huursom is het totaal van alle huur inkomsten van de corporatie. Wat Lieven de Key jaarlijks maximaal aan huurverhoging aan alle huurders mag vragen is een percentage van die huursom. Dat is in 2023 2,6%. Lieven de Key wil dat volledig benutten. Arcade vindt dat dat geen doel op zich zou moeten zijn, maar een grens. Het gevolg is namelijk dat veel huurders een huurverhoging krijgen van 3,1%. Ook die met een inkomen onder de grens voor sociale huur.

We missen een onderbouwing van de noodzaak om die geboden ruimte volledig te benutten, anders dan de standaardmotivatie dat het nodig is voor goed onderhoud en beheer. Arcade ziet het belang dat huurinkomsten nodig zijn. Arcade weet ook dat Lieven de Key er financieel goed voorstaat en haar leningen aan het afbouwen is. Daar komt de afschaffing van de verhuurdersheffing vanaf dit jaar nog bij.

Lieven de Key zou naast investeren in haar woningbezit ook voor huurders de betaalbaarheid van de huren kunnen verbeteren. De woonlasten zijn enorm gestegen. Met name door de stijgende energielasten in het afgelopen jaar en de aantasting van de koopkracht door de inflatie. Dit het juiste moment om de huurders tegemoet te komen.

Arcade is daarom van mening dat een maximale huurverhoging van 2,6% een veel redelijker uitgangspunt is.

Het voorgenomen besluit voor 2023

Inkomensafhankelijke huuraanpassing

Arcade vindt dat ook aan de bestedingsruimte van de hoge en middeninkomens grenzen zitten. Hier zouden verschillende aftoppingsgrenzen van de middenhuur, passend bij de inkomens kunnen helpen. Arcade mist een visie van Lieven de Key op de ontwikkeling van de inkomensafhankelijke huurverhoging op de lange termijn en wanneer de huren door deze verhogingen een grens hebben bereikt.

Passende inkomens in de gereguleerde sector

Arcade vindt dat als voor huurders met een passend inkomen door de huurverhoging van 2,3% de huur boven de 808,06 komt, Lieven de Key het percentage moet verlagen tot de liberalisatiegrens wordt bereikt.

Onzelfstandige eenheden

Arcade is het niet eens met het generieke percentage huurverhoging van 3,1 % voor alle onzelfstandige eenheden. Lieven de Key geeft aan dat dit toegestaan is vanuit het rijksbeleid voor de huurverhoging. Arcade vindt dat dit voornemen geen recht doet aan de samenstelling en inkomenspositie van veel huurders. Vaak zijn dit werkende jongeren of studenten met een relatief laag inkomen. Een maximale huurverhoging van 2,6% is niet meer dan redelijk.

Arcade vindt dat ook huurders van een onzelfstandige woonruimte met een individuele huurovereenkomst huurverlaging aan moeten kunnen vragen. Bijvoorbeeld als het inkomen onder de 120% van het minimum ligt en de huur van hun kamer/woning boven de 575 euro.

Vrijesectorwoningen

Arcade is in het afgelopen jaar door huurders van woningen in de vrije sector benaderd over het huurverhogingsbeleid voor de vrije sector in de afgelopen jaren.

Die huren zijn door de opeenvolgende forse huurstijgingen niet meer op te brengen. Daardoor hebben sommige huurders zeer tegen hun zin er al voor gekozen te verhuizen. Dit voordat zij in ernstige financiële problemen zouden komen. Veel van deze huurders begonnen jaren geleden met een aanvangshuur van rond de 900 euro. Zij zitten daar inmiddels honderden euro’s boven.

Arcade denkt dat het noodzakelijk is om die huurprijzen aan te laten sluiten op de middenhuurgrens. De huur van nieuwe huurders met een middeninkomen wordt immers afgetopt op de grens van 1131,28 euro. Trouwe huurders met een middeninkomen zouden hier ook aanspraak op moeten kunnen maken.

Daarom adviseert Arcade Lieven de Key om de huren van vrijesectorwoningen met huurders die een aantoonbaar middeninkomen hebben, af te toppen op de grens voor middenhuur van 1131,28 euro.

Gepensioneerden in de vrijesectorwoningen

Een bijzondere positie nemen de gepensioneerden in de vrije sector in. Hun inkomens zijn sinds 2008 niet meegestegen met de inflatie en huurstijgingen. Dit heeft geleid tot een gemiddeld koopkrachtverlies van 20%. In de periode 2008-2021 bedroeg de cumulatieve huurverhoging ruim 42%, terwijl de inflatie in dezelfde periode ‘slechts’ ruim 28% bedroeg. Ook met voor inflatie geïndexeerde pensioenen zou dus door de huurverhogingen in de afgelopen jaren een fors koopkrachtverlies zijn opgetreden.

Bewoners van seniorencomplexen hebben gekozen voor een seniorenwoning in de veronderstelling dat dit hun laatste woning zou worden. Zij voelen zich in toenemende mate onzeker of het op lange termijn mogelijk is om de huur te betalen. Er lijkt geen grens te zitten aan de stijging van de huren. Zij zien geen visie van Lieven de Key of er een grens zit aan de huurprijs en welke grens dat zou kunnen zijn.

Arcade vindt dat Lieven de Key vanuit haar sociale doelstelling haar verantwoordelijkheid hoort te nemen voor de woonzekerheid van deze huurders. Ouderen horen ook thuis in Amsterdam. Met het bieden van woonzekerheid door betaalbare woningen aan te bieden daar is het in de 19^e eeuw per slot van rekening allemaal mee begonnen.

Arcade adviseert daarom voor de gepensioneerden met een huur boven de grens van 1131,28 euro geen huurverhoging te rekenen. De grens van de door de overheid vastgestelde middenhuur en de Nibud-norm van 35% zijn daarbij het uitgangspunt.

Wij vinden het daarnaast gewenst dat Lieven de Key, in overleg met de belanghebbende huurders, een langetermijnvisie en beleid gaat ontwikkelen over het huurprijsbeleid voor haar vrijesectorhuurders.

Matiging huurverhoging voor woningen met een laag energielabel

Arcade ziet de forse stijging van energielasten als belangrijkste bedreiging voor betaalbaarheid van de woonlasten. Voor huurders die in woningen wonen met een slechte energieprestatie, is dit een groot en acuut probleem. Zij gebruikten altijd al meer energie en betalen daarvoor de prijs, maar door de hogere energieprijzen worden ze nu financieel extra hard geraakt.

Arcade vindt daarom dat Lieven de Key de huurders van woningen met een slechte energieprestatie tegemoet moet komen door ze enigszins te compenseren voor de gestegen woonlasten. Arcade vindt dat huurders van woningen met een energielabel G geen huurverhoging zouden moeten krijgen. Voor huurders van woningen met een label F zou Lieven de Key een maximale huurverhoging van 1% en huurders van woningen met een E-label een huurverhoging van maximaal 2% moeten rekenen.

Bovengenoemd huurbeleid draagt bij aan directe verbetering van de betaalbaarheid voor deze huurders en motiveert Lieven de Key om snel een verbeterplan te maken voor verduurzaming.

Communicatie

Arcade vindt dat Lieven de Key met de voorgestelde overgang naar aanzegging van de huurverhoging per e-mail als standaard te snel gaat. Arcade vreest dat van veel huurders die hun e-mailadres hebben opgegeven bij aanvang van de huurovereenkomst, het adres inmiddels is verouderd, maar nog wel bestaand. Huurders kunnen de aanzegging van de huurverhoging mis lopen. Uit antwoorden op onze vragen blijkt dat de papieren huurkrant positief wordt beoordeeld, maar dat er dit jaar geen papieren huurkrant komt. Het belang van een correcte huurbetaling en de mogelijkheid voor huurders om bezwaar te maken vóór 1 juli wegen wat Arcade betreft op tegen de papierbesparing, die Lieven de Key als overweging aanvoert.

Arcade adviseert om alle huurders per e-mail te benaderen en aan te laten geven of zij de aanzegging van de huurverhoging (voortaan) per e-mail willen ontvangen. Zonder bevestiging zouden huurders schriftelijk geïnformeerd moeten worden.

Arcade ziet graag dat bij de aanzegging van de huurverhoging een puntentelling voor alle huurders bijgevoegd is, gebaseerd op de nieuwste systematiek van woningwaardering.

• Brief_Arcade_inzake_voornemen_tot_huuraanpassing_2023 25-01-2023
• Bijlage_1_Arcade_Voornemen_tot_huuraanpassing_2023 25-01-2023
• Bijlage_2_Arcade_huuraanpassing_2023_inkomens_en_huurgrenzen 25-01-2023
• Antwoorden_op_vragen_Arcade_over_het_voorgenomen_besluit_jaarlijkse_huuraanpassing_2023 22-02-2023
• Advies_Arcade_voorgenomen_besluit huurverhoging 07-03-2023
• Reactie_LDK_op_advies_Arcade_huuraanpassing_2023 29-03-2023