Categorie: Dossiers

Arcade heeft op 30 december 2019 de actualisatie portefeuillestrategie (PFS) van De Key ontvangen. Arcade heeft daar advies over uitgebracht. Dit is een samenvatting van dat advies.

Voorafgaand zijn in een informatieve sessie de context en algemene aspecten van de portefeuillestrategie toegelicht. Daarop heeft Arcade de actualisatie van de portefeuillestrategie met de achterban besproken. We zijn gezamenlijk tot de conclusie gekomen dat:

  • veel informatie mist
  • er onvoldoende visie of beleid aan deze actualisatie ten grondslag ligt
  • onderdelen niet in de actualisatie genoemd worden maar daar zeker in thuis horen
  • de gevolgen van deze actualisatie voor de huurders onvoldoende inzichtelijk zijn gemaakt.

Er zijn veel zaken waar Arcade opmerkingen of vragen over heeft. De grote lijnen, de ontbrekende info en beleid zorgen voor veel onduidelijkheid. Dit maakt dat Arcade de actualisatie van de portefeuillestrategie niet goed op haar kwaliteit en waarde kan beoordelen.

Beschikbaarheid van middelen

Als het gaat om duurzaamheid ziet Arcade dat er kleine stapjes vooruit worden gezet. Maar de middelen worden vooral beschikbaar gesteld ten behoeve van nieuwbouw. Het onderhoud of verbeteren van woningen wordt op een minimaal pitje gezet. Het schuurt dat voor de verbouwing van het hoofdkantoor van De Key intussen wel middelen zijn vrijgemaakt.

Arcade adviseert daarom vooralsnog negatief met betrekking tot de actualisatie van de portefeuillestrategie.

Informatie die wij missen

De door de Raad van Commissarissen goedgekeurde meerjarenbegrotingen (MJB) van de afgelopen jaren

Om te beoordelen hoe de portefeuillestrategie past binnen een bredere kader is inzicht nodig. Inzicht in de meerjarenbegroting en de beslissingen die daaraan ter grondslag liggen. Hiervoor is een overleg met de financieel directeur niet voldoende. Wij moeten dan ter plekke reageren en vragen formuleren op basis van de aangeboden informatie. Arcade heeft al eerder aangegeven dat deze werkwijze niet kan. We willen ons goed kunnen voorbereiden en onze vragen zorgvuldig formuleren. Dat is met deze opzet niet mogelijk. Bovendien was het tot en met 2016 goed gebruik om deze informatie te delen met Arcade. Wij zien niet in waarom het bedrijfsbelang nu opeens de reden is om de MJB niet langer met Arcade te delen. Dat was in 2016 namelijk geen argument.

De portefeuillestrategie van Lieven de Stad

Lieven de Stad stelt een aparte portefeuillestrategie op. Tegelijkertijd benoemt De Key een project van Lieven de Stad met 200 nieuwbouwwoningen in deze actualisatie van de portefeuillestrategie. In het ontwerpvoorstel Daeb/niet-Daeb 1.0 van 16 augustus 2016 staat: “Belangrijke besluiten van deze dochtervennootschap, waaronder substantiële investerings- en desinvesteringsbesluiten, worden in de AVA goedgekeurd door de Toegelaten Instelling en sluiten aan bij de portefeuillestrategie van de toegelaten instelling.” Arcade vindt dat zij kennis moet kunnen nemen van genoemde belangrijke besluiten.

Belang inzicht in meerjarenbegroting

Deze zullen in de meerjarenbegroting zijn opgenomen. De huurders die huren bij de toegelaten instelling De Key hebben er belang bij dat Lieven de Stad substantieel gaat bijdragen aan de Daeb tak van de toegelaten instelling. Dit ten behoeve van onderhoud en verbetering van het vastgoed. Dat bijdragen zou verder moeten reiken dan slechts aflossen van de interne lening. Ook hier mist Arcade het inzicht in de meerjarenbegroting.

Adviesaanvraag en informatie over de portefeuillestrategie Bedrijf onroerend Goed (BOG)

In 2013 heeft Arcade een uitgebreide portefeuillestrategie BOG inclusief 3 bijlagen ontvangen. Daarin is onderscheid gemaakt tussen Maatschappelijk en Commercieel BOG. In bijlage 3 zijn eenheden op adresniveau gelabeld met de strategie ‘afstoten’. In de portefeuillestrategie van 2016 staat dat BOG niet als kerntaak van De Key wordt beschouwd en daarom wordt afgestoten. Dit wordt in de nu voorliggende actualisatie herhaald.
Het lijkt erop dat MOG waarvoor staatssteun is verleend als BOG is gekwalificeerd zonder dat Arcade daarover is geïnformeerd of advies over is gevraagd. Onduidelijk is hoe De Key hier met de kwalificatie van Daeb en niet-Daeb is omgegaan.

Voornemen taxeren MOG panden

In 2016 is een aantal MOG-huurders om een zienswijze gevraagd vanwege de kwalificatie als niet-Daeb. Daarbij zaten niet de woon/werkpanden, ateliers en andere ruimtes met op de buurt gerichte activiteiten. Arcade heeft de afgelopen maand van verschillende kanten vernomen dat De Key huurders van bedrijfspanden met een maatschappelijke functie benadert omdat zij voornemens panden te laten taxeren met als doel om de commerciële markthuur vast te stellen. Dit baart ons zorgen omdat hierover nog een procedure bij de Raad van State loopt waar de Daeb status van het MOG onderdeel is.  De rechtbank Amsterdam heeft Arcade in het gelijk gesteld. De minister en De Key hebben hoger beroep bij de Raad van State ingesteld.

Overzichten van bezit

Arcade mist een overzicht welke bedrijfspanden (MOG en BOG) op adresniveau in de Daeb onderscheidenlijk in de niet-Daeb zijn ondergebracht en voor welke panden ooit staatssteun is ontvangen. Naast dit overzicht ontvangen wij graag een overzicht van huurders die een taxatie aankondiging hebben gehad en een overzicht welke bedrijfspanden (MOG en BOG) De Key voornemens is op adresniveau af te stoten. Aangezien De Key dat in 2013 heel precies kon produceren, nemen wij aan dat dit anno 2020 op dezelfde precieze wijze in een overzicht is opgenomen.

Atelierwoningen behoren wel tot doelstelling van De Key, maar hebben geen plek in de portefeuillestrategie. Zo ook de seniorencomplexen die De Key voornemens was te verkopen of te ruilen aan een andere corporatie. Arcade wil een overzicht van alle (senioren en overige) complexen (met of zonder bewonerscommissie) die De Key voornemens is complexgewijs te verkopen (of ruilen) aan een andere woningcorporatie. Ook willen we terugzien welke stappen genomen zijn en wat de stand van zaken is.

Visie en/of beleid op de volgende onderwerpen

Een analyse van ontwikkelingen rond de zittende huurders en wat er nodig is om deze huurders kwaliteit van wonen en levensbestendig wonen te bieden

De gemiddelde leeftijd van dechuurders met een vast contract is boven de 55.  Vermoedelijk zelfs boven de 59 jaar. Het gaat 75% van alle huurder van De Key. Aangezien er weinig aanwas komt van huurders met vaste contracten zal die groep gemiddeld genomen steeds ouder zal worden.

Noodzaak van beleid

Zowel de brief van de minister over prioriteiten in de huisvesting, de oprichting van de landelijke taskforce wonen en de cijfers van Anbo vragen om proactief beleid op deze ontwikkelingen. Ook het Amsterdamse Programma Ouderen Huisvesting 2019-2022 en de recent vastgestelde samenwerkingsafspraken in Amsterdam en Diemen beschrijft dezelfde noodzaak. Er zijn dan ook afspraken tussen gemeente en corporaties. Niets daarvan wordt zichtbaar in deze actualisatie van de portefeuillestrategie. Daar komt bij dat deze groep huurders geconfronteerd worden met aanwas van jonge buren die slechts tijdelijk in hun complex zullen verblijven. De Key heeft de consequenties van deze groeiende tegenstelling in complexen niet in beeld gebracht.

Huurders van De Key

Die oudere huurders hebben hun leven lang huur betaald. Daarmee hebben zij het inkomen van de corporaties verzorg. Zij hebben nu recht op beleid dat rekening houdt met hun situatie en behoeftes. Arcade verwacht van De Key een analyse van de ontwikkelingen en veranderende woonbehoeftes van de zittende huurders. Daarop moet er beleid gemaakt worden dat daar in overeenstemming met landelijke en gemeentelijke visies uitvoering aan geeft.

Een visie en beleid op de consequenties van tijdelijke contracten voor de sociale cohesie en leefbaarheid van buurten en complexen

Dit moet in samenhang met andere ontwikkelingen zoals vakantieverhuur, beleggers die woningen opkopen ten behoeve van kamergewijze verhuur en het verdwijnen van gezinnen uit wijken (bijvoorbeeld de Oostelijke Eilanden), waardoor scholen gaan verdwijnen etc.
Dat geldt ook voor de positie van huurders met tijdelijke contracten en de onzekerheid die dat met zich meebrengt. De huurders worden als gevolg van die onzekerheid onvoldoende in staat gesteld om hun leven vorm te geven zoals eenieder dat zou moeten kunnen. Wat De Key na 5 jaar zegt te bieden is onvoldoende concreet. Het is niet duidelijk om hoeveel woningen dit gaat en voor hoeveel uittredende huurders (absoluut noch relatief) dat dan een oplossing is.

Faciliteren van bewonersgroepen bij het opzetten van een wooncoöperatie

Dat een actieve bewonersgroep gefaciliteerd wordt bij het opzetten van een wooncoöperatie juichen wij toe. Arcade adviseert dit faciliteren wat meer uit te werken zodat dit op voorhand duidelijk is. Zo weten deze groepen waar zij wel of niet op kunnen rekenen.

Een visie op leefbaarheid en kwaliteit als het gaat om onderhoud en verbetering in complexen waar een VvE is opgericht

Uitbreiding van de verkoopvijver en uitpondcomplexen brengt de oprichting van VvE’s met zich mee. Verkopen van individuele woningen kan ingrijpende gevolgen hebben voor huurders van omliggende woningen. Het moet duidelijk zijn welke regels er gelden voor kopers-bewoners. De Key kan maximaal invloed uitoefenen om de leefbaarheid en de kwaliteit van de woningen voor haar huurders te beschermen. Laat dit in een visie zien. Een uitspraak over woonplicht door de eigenaar, verbod van vakantieverhuur en verbod van kamergewijze verhuur maakt helder waar De Key voor staat. Arcade vindt dat De Key die invloed veel vaker moeten uitoefenen. Huurders zouden er geen nadeel van mogen ondervinden dat zij in een zogeheten uitpondcomplex wonen.

Gemeenschapsruimten

De Key voorziet in gemeenschapsruimten in nieuwbouwcomplexen met meer dan 75 woningen. Er zou eenzelfde normstelling moeten zijn ten aanzien van bestaande complexen.

Beleid op complexgewijze verkoop naar een andere corporatie

Complexgewijze verkoop zou alleen aan de orde mogen komen als er voldoende draagvlak is bij de bewoners en/of bewonerscommissie. Dat betekent dat zij invloed moeten kunnen uitoefenen op het proces. Ook moeten zijn wezenlijke invloed kunnen uitoefenen op alle gevolgen die hun positie als huurder raakt. Bijvoorbeeld wat het betekent voor het regime van de huurverhogingen, uitpondscenario’s van de toekomstige verhuurder en wat verder in hun belang is. Als een bewonerscommissie negatief adviseert kan er geen sprake zijn van complexgewijze verkoop.

Toezeggingen die of niet/onvoldoende zijn nagekomen

De dienstverlening blijft op peil

In het scheidingsvoorstel Daeb/niet-Daeb 1.0, 2016 staat: “De mensen die nu al een woning bij ons huren kunnen ook de komende jaren rekenen op goed onderhoud, investeringen in duurzaamheid en goede (digitale) dienstverlening.”
Het ons onderzoeksrapport ‘Huurders over De Key’ van oktober 2019 constateert dat de dienstverlening is verslechterd. “De bewonerscommissies beklagen zich over het feit dat De Key haar naar eigen zeggen moeilijke financiële positie steevast als argument aanvoert om onderhoudszaken – zowel groot als klein – en renovaties niet of onvoldoende aan te pakken, of uit te stellen.” Er worden te weinig middelen vrijmaakt om substantieel de bestaande voorraad woningen te onderhouden en/of te verbeteren. Arcade adviseert om hier meer middelen voor vrij te maken.

De reactie op het ongevraagde advies over zonnepanelen van augustus 2019

Deze reactie zou in de actualisatie van de portefeuillestrategie worden opgenomen. Dit zien we onvoldoende terug in de actualisatie. We ontvangen graag alsnog een reactie op het ongevraagde advies.

Arcade kan volgens de minister De Key er aan blijven houden om ook andere doelgroepen van woonruimte te blijven voorzien ondanks de statutenwijziging

De Key geeft Arcade geen ruimte om aan die toezegging van de minister inhoud te geven. Sterker nog, De Key wil seniorencomplexen afstoten, maar benoemd dit niet in deze geactualiseerde portefeuillestrategie. Dit voornemen is huurders wel kenbaar gemaakt. Dit voornemen brengt onnodige onrust en onzekerheid voor de oudere groep huurders met zich mee. Bovendien ziet Arcade geen reden om seniorencomplexen af te stoten.

Bijdragen van De Key aan Amsterdamse samenwerkingsafspraken

Daar komt ook bij dat geschikte benedenwoningen en woningen op 1-hoog niet langer beschikbaar komen voor senioren. Onduidelijk is in hoeverre De Key dan actief gaat bijdragen aan de Van Hoog naar Laag en van Groot naar Beter regelingen. Regelingen bedoelt om de doorstroming te bevorderen, zoals afgesproken in de Amsterdamse samenwerkingsafspraken.
Arcade vindt dat De Key zich er aan moet houden om ook voor andere doelgroepen in woonruimte te blijven voorzien en moet bijdragen aan de Amsterdamse verhuisregelingen voor ouderen.

Bespreken van complexbeheerplannen met bewonerscommissies

In het antwoord op Kamervragen over de statutenwijziging van 22 december 2016 stelt de minister het volgende: “Het bestuur heeft tijdens de bijeenkomst de koerswijziging toegelicht en daarbij benadrukt dat De Key de samenwerkingsafspraken met de gemeente Amsterdam zal nakomen en dat de rechten van de zittende huurders -ook bij doorstroming- worden gerespecteerd. De Key gaat komende periode in de uitwerking van de portefeuillestrategie zogenaamde complexbeheerplannen opstellen en deze plannen met de afzonderlijke bewonerscommissies bespreken.”

De actuele situatie in 2020

De complexbeheerplannen zijn anno 2020 nog steeds niet met bewonerscommissies besproken. De Key weet ook nog steeds niet wat er in moet staan en hoe deze eruit moet zien. Voor huurders belangrijke onderwerpen kunnen daardoor niet besproken worden. Dat zijn onderwerpen zoals het onderhoudsplan, verkoop, de positie van huurders binnen de VvE, tijdelijke contracten en de impact van kamergewijze verhuur in het complex.

In 2016 kreeg De Key toestemming van de toezichthouder Autoriteit Woningcorporaties (namens de minister) voor het wijzigen van haar statuten. Huurdersvereniging Arcade is pas achteraf over deze wijziging geïnformeerd. De Key heeft toen in de statuten opgenomen dat zij zich in de bedrijfsvoering voortaan richt op zogenaamde starters. Dit zijn jonge mensen tot 28 jaar die met voorrang een sociale huurwoning krijgen aangeboden op basis van een tijdelijk huurcontract van maximaal 5 jaar. Huurdersvereniging Arcade is van mening dat huurders de primair belanghebbenden zijn en moeten blijven.

Voor zittende huurders heeft de wijziging van de statuten van De Key verstrekkende gevolgen. De Key gaat bijvoorbeeld complexen en woningen verkopen die minder geschikt zijn voor de huisvesting van jongeren. Daarnaast zorgt de toename van tijdelijke contracten voor een afname van bewonersparticipatie en worden de sociale cohesie en het burencontact ermee onder druk gezet.

Rechtszaak van Arcade

Arcade spande om deze reden vorig jaar, namens de zittende huurders, een rechtszaak aan tegen de Autoriteit Woningcorporaties. De huurders vinden namelijk dat de Autoriteit Woningcorporaties nooit toestemming had mogen geven voor de statutenwijziging. En helemaal niet zonder hun goedkeuring. De rechter gaf de huurders echter geen gelijk. Daarom gaan de huurders nu in hoger beroep.

In hoger beroep

In een aanstaand hoger beroep pleit Arcade er nogmaals voor dat het goedkeuringsbesluit van de Autoriteit Woningcorporaties vernietigd dient te worden omdat de statutenwijziging van De Key in strijd is met (het doel van) wet- en regelgeving. Het toenmalige besluit is onzorgvuldig voorbereid en er is geen rekening gehouden met de bezwaren van zittende huurders, Arcade en de gemeente Amsterdam. Lees hier de gronden die zijn ingediend ten behoeve van het hoger beroep wat Arcade heeft ingediend bij de Raad van State.

Onrechtvaardigheid in het sociale huursegment

De statutenwijziging is een kwalijke zaak. De focus van De Key op huisvesten van jonge mensen zorgt bijvoorbeeld voor tweedeling op de woningmarkt en is met name onrechtvaardig voor woningzoekenden ouder dan 28 jaar. Ook zij hebben recht op een betaalbare huurwoning. Daarnaast vinden de huurders dat ook starters recht zouden moeten hebben op een huurcontract voor onbepaalde tijd. Er is anders sprake van een verschil tussen sociale huurders met een flex contract en een vast contract. In Amsterdam is de crisis op de woningmarkt sterk voelbaar. Daarom vinden de huurders dat in Amsterdam sociale huurders niet zo maar na 5 jaar op straat mogen worden gezet. Ze kunnen nooit op tijd een andere betaalbare woning vinden. De gemiddelde wachttijd is circa 16 jaar. Bovendien is er door De Key geen beleid ontwikkeld om de verandering van de huurderssamenstelling die deze statutenwijzing met zich mee brengt concreet vorm te geven.

De zaak komt 20 april 2021 voor bij de Raad van State.

Amsterdamse huurders geven Woonstichting De Key en de minister van Infrastructuur en Waterstaat een gevoelige tik op de vingers met een gewonnen rechtszaak over een vastgoedscheiding uit 2016 waarbij de woningcorporatie onder andere 600 sociale huurwoningen en een onbekend aantal ateliers uit de maatschappelijk vastgoedportefeuille heeft overgeheveld naar een commerciële tak.

De rechtbank is van oordeel dat huurders instemmingsrecht hebben bij ingrijpende besluiten van woningcorporaties, zoals scheidingen en fusies, en dat De Key en de minister hen dit instemmingsrecht hebben onthouden.

Ook is de rechtbank van oordeel dat de wijze van scheiden in maatschappelijk en commercieel vastgoed door De Key – namens de minister goedgekeurd door de toezichthouder Autoriteit Woningcorporaties – niet voldoet niet aan de eisen van de wet en mist aan transparantie.

Het besluit van de Autoriteit Woningcorporaties is daarmee vernietigd. De minister moet de vastgoedscheiding van De Key opnieuw beoordelen.

De huurders zijn naar de rechter gestapt in een poging bewoners en woningzoekenden te vrijwaren van de versmalde invulling van de volkshuisvestelijke taak door Woonstichting De Key en diens harde zakelijke bedrijfsvoering. Sinds de statutenwijziging is die sterk gericht op lucratieve doelgroepen zoals starters en tijdelijke huurcontracten. De uitspraak van de rechter is een belangrijke overwinning voor het beschermen van de participatie en medezeggenschap van huurders, vindt Huurdersvereniging Arcade.

Op 3 oktober vonden er twee bijzondere rechtszaken plaats die Huurdersvereniging Arcade namens alle huurders heeft aangespannen tegen besluiten van toezichthouder Autoriteit Woningcorporaties over woningcorporatie De Key en diens commerciële dochteronderneming Lieven de Stad BV.

Beide zaken zijn van groot maatschappelijk belang. Zaak 1 betreft het goedkeuringsbesluit van de minister van wonen uit 2016 om de koerswijziging van De Key in haar statuten vast te leggen. Zaak 2 betreft het goedkeuringsbesluit van de minister van wonen over de vastgoedscheiding van niet-commercieel (DAEB) vastgoed en commercieel (niet-DAEB) vastgoed. Hierbij waren vertegenwoordigers van een aantal bewonerscommissies van De Key en Lieven de Stad BV aanwezig, naast huurders en belangenbehartigers. De uitspraak is naar verwachting op 14 november.

De koerswijziging van De Key

Zaak 1 over de goedkeuring om de koerswijziging van De Key in haar statuten vast te leggen

In 2016 kreeg De Key toestemming van de minister van Wonen voor het wijzigen van de statuten zonder rekening te houden met bezwaren van Arcade. In de statuten van De Key heeft is toen opgenomen dat de woonstichting zich in de bedrijfsvoering voortaan vooral richt op starters. Dat zijn mensen tot 28 jaar, vaak studenten, die met voorrang een sociale huurwoning krijgen aangeboden op basis van een tijdelijk huurcontract van maximaal 5 jaar. Deze bewoners hebben daarmee niet langer de zekerheid van een huurcontract voor onbepaalde tijd. Andere huurders bij een woningcorporatie hebben daar wél recht op. Ook voor zittende huurders heeft deze koerswijziging verstrekkende gevolgen. De Key gaat bijvoorbeeld complexen en woningen verkopen die minder geschikt zijn voor de huisvesting van jongeren.

Daarnaast zorgt de toename van tijdelijke contracten voor een afname van bewonersparticipatie en worden de sociale cohesie en het burencontact ermee onder druk gezet. De huurders vinden dat de toezichthouder Autoriteit Woningcorporaties nooit akkoord had mogen gaan met deze statutenwijziging. Woonstichting De Key is als ‘jongerenhuisvester’ de facto een categorale instelling geworden, wat wettelijk niet is toegestaan.

De vastgoedscheiding

Zaak 2 over de vastgoedscheiding van niet-commercieel (DAEB) vastgoed en commercieel (niet-DAEB) vastgoed

Begin 2018 heeft De Key haar vastgoed gescheiden in een niet-commerciële tak en een commerciële tak. De niet-commerciële tak bevat sociale huurwoningen. De commerciële dochteronderneming Lieven de Stad BV bevat duurdere vrijesectorwoningen en bedrijfsonroerend goed. En als marktpartij kan Lieven de Stad BV in grotere vrijheid opereren dan een woningcorporatie. Met de BV wil De Key woonconcepten ontwikkelen voor lucratieve doelgroepen.

Bij de vastgoedscheiding heeft De Key het beste vastgoedbezit en circa 600 sociale woningen overgeheveld van de woonstichting naar de commerciële BV. De huurders vinden dit een vorm van privatisering van de sociale huisvesting en een onwenselijke ontwikkeling. Ook wordt de niet-commerciële tak van De Key nog eens financieel gedupeerd door het weglekken van sociaal vermogen naar de commerciële tak. De 600 zittende sociale huurders zien zich bovendien plotseling geconfronteerd met een particuliere verhuurder die een winstoogmerk nastreeft. Hierdoor zijn hun voormalige rechten als huurder bij een woningcorporatie onvoldoende gewaarborgd. Dit betreft bijvoorbeeld de jaarlijkse huurverhogingen.

Voor deze vastgoedscheiding hebben de huurders bij monde van Huurdersvereniging Arcade nooit instemming verleend. Instemming van de huurders is een wettelijke verplichting. De Key heeft voor de vastgoedscheiding dus onrechtmatig toestemming gekregen van de toezichthouder Autoriteit Woningcorporaties.

Arcade is bijgestaan door de advocaat Henri Sarolea. De minister is vertegenwoordigd door medewerkers van de Autoriteit Woningcorporaties. Van de zijde van Key was de bestuurder – algemeen directeur Leon Bobbe aanwezig. De Key wordt in deze procedure bijgestaan door twee AKD advocaten, Eelkje van de Kuilen en Stefan van de Sande.

Adviesaanvraag toetsingskader behorende bij voorgenomen besluit en proces terugtrekking uit Zandvoort

Arcade is in de gelegenheid gesteld om advies uit brengen over het concept toetsingskader. Dit behoort bij het voornemen van De Key om het vastgoed in Zandvoort te verkopen aan een andere corporatie.

Het concept toetsingskader is in nauw overleg met het Huurdersplatform Zandvoort en Arcade tot stand gekomen. Dit proces is grotendeels goed verlopen. Daarbij is veel aandacht besteed aan het ophalen van de input.

De Key heeft op 30 september ook een informatieve bijeenkomst gehouden voor haar huurders in Zandvoort. Daar is de gebrekkige kwaliteit van de woningvoorraad meerdere malen aan de orde gekomen en als zwaarwegend punt benoemd. Vanwege een slechte financiële positie heeft De Key jarenlang bezuinigd op onderhoud. Hierdoor is er van achterstallig onderhoud. Arcade vindt daarom dat de huidige kwaliteit van de woningvoorraad in Zandvoort (nulmeting) en het gewenste streefniveau van onderhoud voldoende inzichtelijk gemaakt moet worden voor potentiële bieders. De vraag hoeveel de nieuwe corporatie gemiddeld in Zandvoort gaat uitgeven aan regulier onderhoud is dan ook erg relevant. Wij vragen hier ook aandacht voor omdat de definities van onderhoud en investeringen in juli 2019 ten behoeve van verantwoording en prognose, zijn gewijzigd.[1] Het gebruik van eenduidige definities voor de biedende partijen is daarom van groot belang.

Financiële deel

Voor het financiële onderdeel van het toetsingskader ontbreekt het Arcade aan concrete informatie. De Key geeft aan dat de verkoop niet financieel gedreven en dat er sprake zal zijn van een faire overdracht en een faire prijs. Dat zijn vage termen en geven geen inzicht in welke financiële keuzes gemaakt zijn, welke ruimte de biedende partijen daarin hebben en wat de financiële consequenties zullen zijn voor de diverse onderdelen van het volkshuisvestelijke beleid in Amsterdam en Diemen. Daarom wil Arcade meer informatie over bijvoorbeeld de vraagprijs, de consequenties voor het personeelsbestand dat niet direct betrokken is bij Zandvoort en andere onderdelen in de operationele kasstroom.

Vanwege bovengenoemde redenen kan Arcade helaas nog niet positief adviseren.

[1] https://www.ilent.nl/onderwerpen/actuele-informatie/overzicht-berichten-aw/actuele-informatie-aw/verduidelijking-definities-voor-onderhoud-en-beheer

Van 1 juni 2019 tot 14 juli lag de ontwerp Huisvestingsverordening 2020 (HVV 2020) ter inzage. Deze gewijzigde Huisvestingsverordening stelt de gemeenteraad na de inspraakperiode en eventuele aanpassingen vast. Hierna gaat de Huisvestingsverordening per 1 januari 2020 gelden. Arcade heeft op drie onderdelen een zienswijze ingediend. We doen aanbevelingen over woningdelen, doorstroming naar middenhuurwoningen voor huurders van Lieven de Stad en de rechtsbescherming voor besluiten van het college van Burgemeester en Wethouders (B&W) om complexen te erkennen als ‘gemengd wooncomplex’.

1 Omzettingsvergunning ten behoeve van kamergewijze verhuur

Arcade is blij met de voornemens om strengere eisen te stellen aan de omzettingsvergunning die kamergewijze verhuur van woningen mogelijk maakt. We kunnen ons vinden in het stellen van quota op wijk, buurt en complexniveau. Dat mag van ons nog wel iets strenger. Er zijn steden die quota van 10% hanteren. Het afsluiten van individuele contracten met huurders vinden wij ook een verbetering.

Leefbaarheid

Het stelt ons teleur dat de eisen voor geluidsisolatie vervallen voor woningen die worden omgezet naar drie onzelfstandige kamers.

De gemeente vindt de vaak gehorige Amsterdamse etagewoningen niet geschikt voor “uitbundig” toeristisch verblijf. Zeker niet gezien het vaak afwijkende dag- en nachtritme van toeristen. Arcade vindt deze woningen ook niet geschikt voor uitbundig gebruik door woningdelers, veelal jongeren. Hanteer daarom wel geluidsnormen voor woningen die omgezet worden naar drie onzelfstandige woonruimtes.

Daarnaast bevelen we de gemeente aan om de voorwaarde van goed verhuurderschap aan de vergunning te verbinden. Dit is in diverse gemeenten gebruikelijk. De verhuurder heeft namelijk belang bij het sturen op goed gedrag van de kamerbewoners. Koppel het intrekken van een vergunning dan ook aan de voorwaarde van goed verhuurderschap. Dat zal de leefbaarheid en de sociale cohesie op het niveau van een wijk, buurt, complex of trap ten goede komen.

Tijdelijke vergunningen

De omstandigheden waaronder de vergunning zou moeten vervallen, kan scherper. Als er sprake is van veel overlast door het gebruik, zou een vergunning ingetrokken moeten kunnen worden.

Het zou ook goed zijn om vergunningen voor een bepaalde tijd af te geven, bijvoorbeeld voor 5 jaar. Kijk na die periode of er aanleiding is om die woning weer beschikbaar te stellen ten behoeve van normale bewoning. Zo heeft de gemeente meer invloed op de ontwikkeling van de woningvoorraad en voor welke doeleinden die ingezet gaat worden.

Woningcorporaties en kamergewijze verhuur

Arcade vindt dat het in beginsel niet op de weg van woningcorporaties ligt om de schaarse woningvoorraad in te zetten voor kamergewijze verhuur.

2 Voorrang sociale huurders ten behoeve van doorstroming naar middeldure huurwoningen

Huishoudens die een sociale woning achterlaten voorrang geven op toegang tot middeldure huurwoningen zal naar verwachting een gunstig effect hebben op de doorstroming. Arcade voorziet dat sociale huurders van ‘Lieven de Stad BV’, de dochteronderneming van De Key, geen gebruik kunnen maken van deze regeling. Hierover heeft De Key steeds gezegd dat voor deze huurders hetzelfde beleid geldt als voor de sociale huurders van De Key. Maar als de huurders van Lieven de Stad hun woning opzeggen, komt die woning niet opnieuw beschikbaar voor sociale verhuur. Arcade roept op om ook huurders van een dochteronderneming van een woningcorporatie die willen doorstromen naar een middeldure huurwoning, expliciet onder deze regeling vallen.

3 Erkenning ‘gemengd wooncomplex’ en rechtsbescherming

Sinds 1 januari 2018 is in de huisvestingsverordening (HVV) het ‘gemengd wooncomplex’ opgenomen. Woningen in die complexen wijst De Key toe aan statushouders of starters. De Key selecteert starters op basis van motivatie. Zij zijn bereid ondersteunende activiteiten te verrichten voor de gemeenschap. In 2016 en 2017 zijn woningen in zo’n gemengd wooncomplex (Riekerhaven) op basis van de experimenteerregel toegewezen.

Risico’s

Selecteren van woningzoekenden op basis van motivatie brengt het risico van willekeur met zich mee. Er wordt voorrang gegeven aan huishoudens waarvan één of meerdere personen, naar het oordeel van burgemeester en wethouders aantoonbaar bereid zijn ondersteuning te bieden aan de in het complex wonende doelgroep. We missen een beleidskader hoe dat oordeel tot stand komt en hoe willekeur voorkomen wordt.

De vraag is in hoeverre het woningzoekenden intrinsiek motiveert om een bijdrage aan de gemeenschap te leveren of dat door de enorme druk op de sociale woningvoorraad iedere kans op woonruimte wordt gegrepen. Dat brengt het risico met zich mee dat steeds meer woningzoekenden slechts in aanmerking komen voor een sociale huurwoning als ze bereid zijn diensten te verlenen aan de gemeenschap. Dat betekent dat de woning verdiend moet worden door het leveren van een extra tegenprestatie. Alleen huur betalen is niet meer voldoende. Arcade vindt dat een ongewenste ontwikkeling. Dat mensen willen bijdragen aan de samenleving is vanzelfsprekend een goede zaak. Dat dient wel op vrijwillige basis te geschieden, niet onder druk van woningnood.

Selectie op motivatie brengt met zich mee dat degene die de beste kwalificaties heeft en/of die kwalificaties het beste weet te verkopen, daarvoor beloond wordt met woonruimte. Dit verdringt de minder gekwalificeerde woningzoekenden. Terwijl de Huisvestingsverordening juist bedoeld is om op basis van objectieve criteria woningen toe te wijzen aan woningzoekenden.

Plannen van De Key in bestaande wooncomplexen

Woonstichting De Key wil het ‘gemengd wooncomplex’ concept niet alleen gebruiken voor de startblokken Riekerhaven en Elzenhagen. Dat zijn startblokken waarin statushouders en starters gemengd wonen. Dit concept wil De Key ook in bestaande complexen toepassen. Het geeft De Key de mogelijkheid om op motivatie en inschrijfduur te selecteren. Hierover is Arcade in maart 2018 geïnformeerd door De Key. Daarop heeft Arcade negatief geadviseerd wegens onvoldoende informatie van de zijde van De Key.

Arcade heeft De Key gevraagd hoe dit wordt vormgegeven. De Key geeft aan dat het in ieder bestaand complex en situatie weer anders kan zijn. Dit riep bij Arcade een groot aantal vragen op die tot op heden onbeantwoord zijn gebleven.

Rechtsbescherming

De procedure waarop corporaties de status van ‘gemengd wooncomplex’ kunnen verkrijgen, lijkt in geen enkele rechtsbescherming te voorzien in de zin van bezwaar en beroep.

Een ‘gemengd wooncomplex’ is “een gebouw dat door burgemeester en wethouders na overleg met de eigenaar is erkend als gemengd wooncomplex en bestaat uit meerdere woonruimten welke gedeeltelijk bestemd zijn voor personen uit een door burgemeester en wethouders aangewezen doelgroep en deels voor personen die de bewoners uit die doelgroep willen ondersteunen.”

Arcade wil graag opheldering over de volgende punten:

  • Evaluatie van het experiment ‘gemengd wooncomplex’.

De Huisvestingsverordening 2018 stelt namelijk een aantal voorwaarden waaronder een corporatie een experiment kan opzetten. Eén van die voorwaarden is een evaluatie van het experiment.

  • Een beleidskader aan welke voorwaarden de eigenaar moet voldoen om voor een complex erkenning te krijgen als ‘gemengd wooncomplex’.
  • Een aanvraagprocedure voor de eigenaren die een complex ‘erkend’ willen hebben als ‘gemengd wooncomplex’.
  • Gepubliceerde besluiten waarin eigenaren voor bepaalde complexen de status van ‘gemengd wooncomplex’ hebben verkregen.

We pleiten voor regelgeving waarbij belanghebbenden rechtsbescherming kunnen inroepen tegen besluiten met betrekking tot de erkenning van ‘gemengde wooncomplexen’. Nu lijkt zulke rechtsbescherming te ontbreken.

De Key heeft plannen om dit woonconcept ook uit te rollen bij bestaande wooncomplexen. Daarom vragen wij de gemeente om regels (en beleidskaders) op te stellen. Regels waardoor corporaties aanvragen kunnen doen voor erkenning van ‘gemengde wooncomplexen’ die tevens in rechtsbescherming voor belanghebbenden voorzien.

De rechten en plichten over het onderhoud van de woningen zijn vastgelegd in de wet. Ook in het geval van sociale huurwoningen. De verhuurder is verantwoordelijk voor een deel, zoals de buitenkant van de woning, de riolering, gemeenschappelijke ruimtes en enkele werkzaamheden die met servicekosten worden bekostigd. Een deel van het onderhoud binnen de woning moeten de huurders zelf uitvoeren.

Bij De Key kan een onderhoudsabonnement worden afgesloten. Op grond van dat abonnement voert De Key een aantal werkzaamheden uit die tot de verantwoordelijkheid van de huurders behoren. De kosten van dat abonnement bedragen € 7,07 per maand, voor een jaar lang.

Arcade krijgt regelmatig berichten van huurders met vragen en klachten over de wijze waarop De Key hier in de praktijk mee om gaat. Wij hebben daarom de informatie die beschikbaar is op een rij gezet.

In de zomer van 2015 heeft De Key een Beleidsnotitie ter advisering voorgelegd aan Arcade. Onderdeel van deze notitie was het onderhoudsabonnement. Hierbij heeft De Key een overzicht gegeven van herstellingen die onder het abonnement vallen. Arcade is daar destijds mee akkoord gegaan. Deze notitie is ook nu nog leidend voor het te voeren beleid. 

Op de website van De Key staat informatie betreft het abonnement. De huurders hebben daarbij een overzicht in de vorm van een brochure. Arcade heeft dat overzicht vergeleken met het overzicht waar wij destijds mee akkoord zijn gegaan. Gebleken is dat er nogal wat verschillen bestaan tussen de beide stukken.

Arcade vindt het noodzakelijk dat tekst van het overzicht en de brochure op de website in overeenstemming met elkaar worden gebracht. Het moet voor de huurders duidelijk zijn hoe de taken precies verdeeld zijn.

Er moet ook aandacht worden geschonken aan de manier waarop de medewerkers van De Key één en ander toepassen. Wij horen vaak dat huurders zich bij een onderhoudsmelding overvallen voelen door de mededeling “dan moet u een onderhoudsabonnement afsluiten”. 

Ruimte voor enige discussie over de noodzaak lijkt er vaak niet te zijn; de uitleg is vaak zeer summier. Bovendien is er geen aandacht voor de mogelijkheid dat achteraf blijkt dat ten onrechte een abonnement is afgesloten. Arcade krijgt signalen van huurders die op het verkeerde been zijn gezet.

Wij hebben er begrip voor dat niet in alle gevallen op basis van de (telefonische) melding van de huurder een exact beeld van de reparatie te maken is. Reden temeer dat er aandacht komt voor de mogelijkheid het abonnement terug te draaien als dit ten onrechte blijkt te zijn afgesloten. Dit is vooral ook van belang omdat de huurder een jaar aan het abonnement vast zit.

Arcade heeft de directie van De Key gevraagd de teksten van het overzicht en de brochure met elkaar in overeenstemming te brengen. Daarnaast heeft Arcade gevraagd aandacht te besteden aan de mogelijkheid een ten onrechte afgesloten abonnement terug te draaien.

Hierbij de brief aan De Key met bijlage van opmerkingen bij de vergelijking van de twee stukken:

Huurders uit verschillende stadsdelen maken zich ernstige zorgen over woningdelen. Er wordt geprotesteerd tegen het oprukken van deze huurvorm vanwege onder andere overlastsituaties, en verlies aan sociale cohesie en leefbaarheid in de buurt. Tijdens de Commissievergadering Wonen Bouwen (Gemeenteraad Amsterdam) op 6 februari 2019 hebben bezorgde huurders uit diverse stadsdelen (o.a. Centrum en Rivierenbuurt) in Amsterdam ingesproken. De BC Brandweerkazerne (Weesperbuurt) is een bezwaarprocedure gestart tegen een vergunning van de gemeente aan De Key waardoor de drie slaapkamers in een (gezins)woning apart verhuurd kunnen worden als onzelfstandige wooneenheden. Op de Oostelijke Eilanden (Kattenburg, Wittenburg, Oostenburg) vrezen huurders dat door het beleid van De Key om zich te richten op starters en jongeren met tijdelijke contracten, er in hun buurt geen ruimte meer is voor het huisvesten van gezinnen. En dat hier vervolgens een eenzijdig samengestelde bevolkingsgroep door ontstaat.

Wat is woningdelen?

Volgens de website van de gemeente Amsterdam kent woningdelen twee varianten. De eerste variant is het aloude inwonen bij een hospita. Deze vorm levert geen problemen op.

Bij de tweede variant gaat het om kamergewijze verhuur van een woning aan 3 of meer volwassenen. Het gaat om onzelfstandige ruimten die verhuurd worden aan volwassenen die geen gezamenlijk huishouden vormen. (1)

Voor deze woonvorm is een vergunning nodig, die wordt verleend als aan een aantal voorwaarden is voldaan. Er worden voor woningen met 3 of 4 onzelfstandige kamers voorwaarden gesteld ten aanzien van een gemeenschappelijke ruimte die minstens 11 m2 moet zijn en van minimale geluidnormen die geluidsoverlast tegen moeten gaan. Voor woningen met 5 of meer kamers, worden er aanvullende voorwaarden gesteld. In Centrum en West worden er voor die woningen geen vergunningen meer verleend.

Waar protesteren bewoners tegen?

Op 6 februari 2019 sprak bewoonster Jessica Bartels in tijdens de Commissievergadering Wonen Bouwen (Gemeenteraad Amsterdam) namens van de bewonersvereniging De Mirandabuurt (Rivierenbuurt). “Wij hebben geen problemen met studenten en jongeren. Het wordt anders als zij samen in huizen gepropt worden om zo veel mogelijk huur te betalen.” (2)

De gemeente heeft moeten toegeven dat het tempo toch echt heel hoog ligt van de aantal toegenomen woningen in de Rivierenbuurt die verdeeld verhuurd worden. Dat kan gemonitord worden aan de hand van het aantal omzettingsvergunningen die aangevraagd worden. Zo een vergunning is nodig voor het omzetten van zelfstandige woonruimte naar onzelfstandige woonruimte. In de Rivierenbuurt waren dit er in 2018 meer dan 800. En in begin 2019 ligt de teller al op 162.

Omdat de gemeente geen strenge geluidsnormen heeft gesteld aan een vergunning voor woningdelen en het aantal vergunningen per complex of buurt niet op een maximum aantal heeft gesteld, worden aanvragen voor vergunningen vrijwel altijd gehonoreerd.

De buurtorganisatie Oostelijke Eilanden 2018 (Kattenburg, Wittenburg, Oostenburg) is bezorgd dat door de koers van De Key om alleen nog maar starters te huisvesten, dit een eenzijdige samenstelling van de bevolking op de Oostelijke Eilanden als gevolg zal hebben. Het zou betekenen dat er op termijn geen ruimte meer is voor gezinnen terwijl De Key een substantiële voorraad grote voor gezinnen geschikte woningen bezit. (3)

Bewonerscommissie Brandweerkazerne in bezwaar tegen vergunning

De bewoners van de Brandweerkazerne van een complex van De Key op de Nieuwe Achtergracht zijn in bezwaar gegaan tegen een vergunning die toestaat dat een gezinswoning wordt omgezet in drie onzelfstandige kamers. De Key gaat deze kamers verhuren aan jongeren. De sociale woning wordt in de vrije sector verhuurd en levert als gevolg daarvan fors meer huurinkomsten op voor De Key.

Op 22 januari jl. heeft een hoorzitting plaatsgevonden. De bewoners van de brandweerkazerne vinden dat hun complex ongeschikt is voor woningdelen vanwege de leefbaarheid. Zij hebben de nodige vraagtekens gezet bij het uitgevoerde geluidsonderzoek. Daarnaast zijn zij van mening dat de woning beschikbaar zou moeten blijven voor gezinnen die aangewezen zijn op de sociale huurvoorraad van woningen.

Wat vindt Arcade?

Arcade heeft in het kader van het Convenant Studentenhuisvesting Amsterdam gesteld dat zij geen voorstander is van woningdelen vanwege het feit dat deze woningen van De Key hard nodig zijn voor gezinnen.

Als er toch ingezet gaat worden op woningdelen, dan dienen daar strenge voorwaarden aan verbonden te worden om bijvoorbeeld overlast situaties tegen te gaan. Ook mag de leefbaarheid niet aangetast worden door woningdelen.

Daarbij kan gedacht worden aan strenge geluids- en leefbaarheidsnormen, quota voor aantal te verstrekken vergunningen, gedragsregels voor kamerbewoners, zorgplicht van de verhuurder om overlast te voorkomen, huurprijsbescherming voor kamerbewoners, tijdelijke vergunningen voor woningdelen en adequate handhaving van naleving van de voorwaarden die aan de vergunning zijn verbonden.

(1) : https://www.amsterdam.nl/wonen-leefomgeving/wonen/woningdelen/

(2): https://www.parool.nl/amsterdam/rivierenbuurt-protesteert-tegen-groei-kamerverhuur~a4622864/

(3): https://www.buurtorganisatie1018.nl/nieuws-uit-1018/2018/9/13/waarom-kinderen-verdwijnen-van-de-oostelijke-eilanden

Advies complexgewijze verkoop 24 WIBO woningen in Spaarndammer Carréblok

Arcade is geïnformeerd over het voorgenomen besluit van De Key om 24 WIBO woningen in het Spaarndammer Carréblok  blok 3 te verkopen aan Eigen Haard. Arcade heeft een negatief advies uitgebracht over de verkoop van de WIBO woningen dit complex. Hieronder een samenvatting van dat advies.

Proces en tijdstip van informeren

Arcade vindt dat bewonerscommissies op een eerder tijdstip in een dergelijk proces betrokken zouden moeten worden, zodat wensen van de bewoners meegenomen kunnen worden voordat er overeenstemming is met de kopende partij. De bewonerscommissie Spaarndammer Carréblok 3 is pas betrokken nadat overeenstemming met Eigen Haard was bereikt. Arcade vindt dat te laat.

Verkoop van WIBO woningen

Arcade is geschrokken van het motief van De Key om WIBO woningen te verkopen. De woningen passen namelijk niet meer binnen de koers. Deze motivering zet de deur wagenwijd open om een groot gedeelte van de voorraad woningen van De Key complexgewijs of anderszins te verkopen.

Arcade vindt dat De Key onafhankelijk van welke koers zij vaart, WIBO woningen in haar portefeuille moet te hebben. Binnen iedere leeftijdscategorie zijn er personen die vanwege pech in het leven in aanmerking komen voor deze categorie woningen. Bovendien heeft De Key voldoende woningen van dit type nodig om zittende huurders die een beroep doen op de ‘van hoog naar laag’ regeling, de ‘van groot naar beter regeling, en die herhuisvesting na sloop nodig hebben of die in de knel zitten, te bedienen. De Key is een woningcorporatie met een maatschappelijke opdracht. De Key heeft een zorgplicht voor haar huurders die verder reikt dan dat de dienstverlening op peil blijft. De Key huisvest bovendien voornamelijk ouderen. Dit zegt ook algemeen directeur Leon Bobbe in zijn blog van 24 maart 2019. [1] De gemiddelde leeftijd van 75% van de huurders is 61 jaar.

Verhouding tot portefeuillestrategie en dPi 2018 – complexmatige verkoop

Arcade houdt het aantal woningen dat De Key complexgewijs heeft verkocht bij. Hiervoor gebruiken wij twee bronnen, de portefeuillestrategie 2016-2016 en de dPi 2018. Daaruit blijkt dat ten opzichte van de portefeuillestrategie 2016-2026 De Key al een substantieel gedeelte van de voorgenomen complexgewijze verkoop heeft gerealiseerd. Ten opzichte van de dPi 2018 is er nog maar weinig ruimte in 2019 beschikbaar.

Verzoek

Arcade wil graag geïnformeerd worden voor welk bedrag Eigen Haard de 24 WIBO woningen in het Spaarndammer Carréblok aankoopt. Wij zien geen goede reden waarom wij die informatie niet zouden kunnen krijgen. Het antwoord op dezelfde vraag met betrekking tot de verkoop van Hillegom, namelijk dat De Key dit in het jaarverslag verantwoordt, vinden wij onvoldoende.

Samenvatting en conclusie

Arcade adviseert negatief over de verkoop van 24 WIBO woningen van het complex Spaardammer Carréblok, omdat net als bij de verkoop van de complexen in Hillegom de Bewonerscommissie te laat bij de besluitvorming betrokken is. Daarnaast vindt Arcade dat De Key deze categorie woningen in portefeuille moet te houden vanwege eerder genoemde redenen.

[1] https://leonbobbe.com/2019/03/24/leeftijd-huurders-stijgt/

 

Advies voorgenomen besluit en proces terugtrekking uit Zandvoort

Arcade is in de gelegenheid gesteld om advies uit brengen over het voornemen van De Key om het vastgoed in Zandvoort te verkopen aan een andere corporatie.

Koersdocument

Er is voor Zandvoort een ‘eigen’ koersdocument opgesteld. Dat beschrijft de missie en visie, het allerhoogste niveau waarop de corporatie vaart. Arcade constateert dat De Key haar koers aan het verleggen is. In ieder geval wat betreft Zandvoort en dat dit een wijziging van de portefeuillestrategie voor Zandvoort is. In 2016 was er namelijk geen enkele aanwijzing dat het bezit in Zandvoort in de etalage gezet zou worden.

Wijziging gehele portefeuillestrategie

Arcade kan dit niet los zien van andere voornemens en bewegingen die langskomen. Alles  bij elkaar opgeteld komt Arcade tot de conclusie dat De Key haar gehele portefeuillestrategie feitelijk al heeft gewijzigd terwijl het voorgenomen besluit over de wijziging ervan nog aan Arcade ter advisering voorgelegd moet worden.

In de portefeuillestrategie van 2016 waren 425 te verkopen woningen via complexmatige verkoop bij de TI opgenomen. Die aantallen worden door de verkoop van Hillegom (zie advies verkoop Hillegom van 27 februari jl.), de voorgenomen verkoop van Zandvoort en hetgeen in de pijplijn zit ruimschoots overschreden. Ook nieuwbouwplannen behoren toe de portefeuillestrategie en die opgave is inmiddels fors naar boven bijgesteld. Die ligt nu al op 1000 woningen per jaar. De portefeuillestrategie is nog maar 2,5 jaar geleden vastgesteld en zou tot 2026 gelden.

Motivering overdragen/verkoop bestaand vastgoed

Voor alle voorgenomen besluiten om vastgoed af te stoten zien wij als motivering een grote gemene deler: ‘Het past niet meer bij de koers van De Key.’ Arcade voorziet dat dit motief in potentie voor veel bestaande complexen geldt en dat dit slechts het begin van een grote uitverkoopoperatie zal betekenen.

Versnelling koers van De Key

Arcade merkt op dat het beeld dat De Key de huurders en Arcade in 2016 heeft voorgehouden, namelijk dat de transitie naar een categorale corporatie zich in een zeer geleidelijk tempo zou voltrekken (zeker 30 jaar), niet langer kan worden volgehouden. Arcade constateert dat De Key een versnelling in die transformatie aan het aanbrengen is. Dat doet De Key enerzijds door de portefeuille van complexmatige verkoop te vergroten, anderzijds door een veel grotere nieuwbouwopgave.

Zittende huurder niet behorend tot de doelgroep – wat gaat De Key daarmee doen?

De plannen voor studenten en jongeren worden momenteel breed uitgedragen. De vraag dringt zich nu wel op: wat is De Key van plan is te doen met al die complexen waar nog zittende niet tot de doelgroep behorende huurders wonen? In 2018 is door De Key opgemerkt dat de gemiddelde leeftijd van haar reguliere huurders in sociale woningen 60 jaar is en dat is als een probleem gekwalificeerd. Hoe gaat De Key ervoor zorgen dat ook deze groep huurders prettig in hun woonomgeving kan blijven wonen en daar oud kan worden?

Verder maakt Arcade zich grote zorgen over onderhouds- en verbeterprojecten. De Key heeft de stekker uit de verbeterprojecten getrokken en deze on hold gezet. De Autoriteit Woningcorporaties heeft in haar oordeelsbrief van 27 juni 2018 ook al haar zorgen geuit over het achterblijven van investeringen op het gebied van woningverbetering en duurzaamheid. Arcade constateert dat De Key een tegengestelde beweging maakt ten opzichte van hetgeen de Autoriteit Woningcorporaties van De Key heeft gevraagd.

Prestatieafspraken Amsterdam

In het voorjaar van 2019 starten de eerste gesprekken over de prestatieafspraken in Amsterdam. Prestatieafspraken gaan over de inzet van middelen van De Key op de gebieden van beschikbaarheid van woningen, betaalbaarheid, onderhoud, verbetering en duurzaamheid, en leefbaarheid. Arcade vindt het noodzakelijk dat eerder, in ieder geval ruimschoots voordat het bod gedaan wordt, opening van zaken gegeven wordt over hetgeen De Key van plan is met al haar vastgoed de komende jaren.

De verkoop van Zandvoort zal indien verkocht tegen beleidswaarde een netto positieve kasstroom opleveren. Net als al die andere complexen die op het punt staan verkocht te worden of al verkocht zijn. Arcade vindt dat de besteding hiervan tot het domein van de prestatieafspraken behoort.

Advies over verkoop vastgoed Zandvoort

Arcade heeft op het moment van schrijven van het advies een negatief oordeel over de verkoop van Zandvoort. De verkoop kan niet los gezien worden van de wijziging van de gehele portefeuillestrategie die De Key al aan het uitvoeren is. Arcade vraagt van De Key haar de gewijzigde portefeuillestrategie op korte termijn, uiterlijk voor 1 april a.s., voor te leggen.

Verder vraagt Arcade aan De Key geen voorgenomen besluiten die verband houden met de gewijzigde portefeuillestrategie uit te voeren totdat Arcade in de gelegenheid is gesteld om over gewijzigde portefeuillestrategie advies uit te brengen.

In verband met de komende prestatieafspraken in Amsterdam vraagt Arcade De Key openheid van zaken te geven over haar plannen voor de komende jaren, haar missie en visie indien gewijzigd, de gewijzigde portefeuillestrategie en de snelheid waarmee zij haar doel wil bereiken. Voor wat betreft de financiële kant van het verhaal wil Arcade inzicht over de hoeveelheid middelen die beschikbaar komen, uit welke bronnen die middelen komen en voor welke doelen die middelen ingezet gaan worden. Graag willen we De Key verzoeken om daarin onderscheid te maken wanneer het beleid door keuzes van De Key zelf dan wel door wet- en regelgeving wordt ingegeven.